یا بَنِی إِسْرٰائِیلَ اُذْکُرُوا نِعْمَتِیَ اَلَّتِی أَنْعَمْتُ عَلَیْکُمْ وَ أَنِّی فَضَّلْتُکُمْ عَلَی اَلْعٰالَمِینَ (۱۲۲) وَ اِتَّقُوا یَوْماً لاٰ تَجْزِی نَفْسٌ عَنْ نَفْسٍ شَیْئاً وَ لاٰ یُقْبَلُ مِنْهٰا عَدْلٌ وَ لاٰ تَنْفَعُهٰا شَفٰاعَةٌ وَ لاٰ هُمْ یُنْصَرُونَ (۱۲۳)
ای پسران یعقوب بیاد آرید نعمت مرا که انعام کردم بر شما و اینکه من افزونی دادم شما را بر جهانیان (۱۲۲) و بپرهیزید روزی را که جزا داده نمی‌شود نفسی از نفسی چیزی و پذیرفته نشود از آن عطائی و سود نبخشد آن را شفاعتی و نه ایشان یاری کرده می‌شوند (۱۲۳)
ذکر اسرائیلیان و افضال حق
که بر ایشان شد، گذشت اندر ورق
نیست بر تکرار حاجت شرح آن
هست تکرارش به تأکید بیان
گرچه از تکرارش آید در سیر
معنی دیگر مرا اندر نظر
لیک چون ز ارباب تفسیر و بیان
کس نکرده در کتابی ذکر آن
هم نگویم من که یک هرزه درای
گوید این تفسیر می باشد به رأی
زین ستوران خسیس پر حسد
خورده ام در هر مقامی من لگد
تا توانستند در انکار من
سعی کردند از غلط اغیار من
پیش هر کس بر طریقی ناپسند
نفی من کردند دشمن روی چند
نیست چیزی« زبدة الاسرار» او
یا که «عرفان الحق » از گفتار او
ور نکرد این حرف باور عاقلی
که نماند شمس پنهان در گِلی
کی توان قول صفی را کرد پست
که ز خورشید فلک روشنتر است
می کنند انکار کاینها نز صفی است
هیچ او را علم و ذوق اینگونه نیست
زین نشد چیزی کم از دریای من
بر من افزود از کرم مولای من
هر چه افزودند بر انکار خویش
حق به من افزون نمود اسرار خویش
نیست خویی بدتر ای جان از حسد
بوالحکم شد گیج و نادان از حسد
هر چه ماه افزون ضیاء و ضوء کند
آنکه دانی بیشتر عوعو کند
ماه کی پوشد ز عوعو روی خود
بوالحکم را گو بمان در خوی خود
مصطفی(ص) را داده حق این کرّ و فرّ
تو چه گویی ای جهول خیره سر
گویی او اُمّی است ، پس این قول کیست
گر ز غیب آید تو انکارت ز چیست
ور بود بد، تو چو او یک آیه گو
ز آفتابی بی خبر از سایه گو
مشرق و مغرب ز نور خور پر است
چه زیان خفاش ار زو دلخور است
تو که نفی نور فاشی کرده ای
خود ز بی چشمی خفاشی کرده ای
منکر فضل خدا و داد او
آن شود که غافل است از یاد او
آل اسرائیل گر آرید یاد
هست احمد (ص) فضل دیگر بر عباد
یاد این نعمت کنید ار مردمید
ور کنید انکار این سر را دمید
ز احمد (ص) مرسل فزود اکرام را
بود تکرار از پی الزام را
نکتۀ دیگر که فهمش خاص ماست
گویمت در ضمن تفسیر او بجاست
خواهد آمد موقع تحقیق آن
ور نه رو «بحر الحقایق» را بخوان
اندر آنجا ذکر آن را کرده ام
آن معانی در بیا ن آورده ام
اندر اینجا هست کافی این مثل
گر غلامی دزد گردد یا دغل
هر زمان کز وی خطائی سر زند
خواجه الزامش به فضل خود کند
که تو را دادم فراوان مال و جاه
تا که داری حق احسانم نگاه
صد خطا کردی و بخشودم تو را
بر نوا و نعمت افزودم تو را
باز افزودی تو بر طغیان خود
هیچ ناری در نظر پیمان خود
خاصه اکنون که فرستادم پیام
بر رعیّت بهر نظم و اهتمام
تو روی، گویی که این باشد دروغ
نیست در گفتار و کردارش فروغ
از حقوق من نیاوردی به یاد
زین سپس مانی ز فضلم نامراد
این خطا از هر خطا افزونتر است
آن خطاها جمله دُم بود این سر است
پس بپرهیز از چنان روز ای دبنگ
که بکوبم جمله اعضایت به سنگ
تا فروزم بهر جانت آتشی
کاین چنین باشد سزای سرکشی
کس نگیرم جای تو در انتقام
نیست مقبولم عطائی ناتمام
هم تو را نبود شفیع و ناصری
توبه کن نک تا به دفعش قادری
همچنین میدان خطابات وجود
بر قوای طبع از روی شهود
از پی تعظیم عقل مستطاب
مابقی را رو تعقل کن بیاب
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این متن، به بنی‌اسرائیل یادآوری می‌شود که باید نعمات و فضل خداوند را به خاطر بیاورند که آنها را بر دیگران برتری داده است. همچنین، به آنها هشدار داده می‌شود که از روز قیامت بپرهیزند، روزی که هیچ‌کس نمی‌تواند از دیگری چیزی بگیرد و هیچ شفاعتی پذیرفته نخواهد شد. سپس به نقد حسد و انکار حقایق توسط برخی افراد پرداخته می‌شود و این که چگونه بعضی از افراد از روی حسد درک درستی از حقیقت ندارند. در نهایت، بر اهمیت توجه به نعمت‌های الهی و پذیرفتن رسالت پیامبر تاکید می‌شود و از سرکشی و عدم پذیرش حقایق هشدار داده می‌شود. بیاناتی در مورد مسئولیت فرد در قبال نعمت‌های الهی و پیامدهای نافرمانی نیز مطرح شده است.
هوش مصنوعی: ای بنی‌اسرائیل، نعمت‌هایی که به شما عطا کرده‌ام را به یاد آورید و بدانید که من شما را بر دیگر ملل برتری داده‌ام. و از روزی بترسید که هیچ‌کس نمی‌تواند از دیگری چیزی بگیرد و از کسی تلاشی پذیرفته نمی‌شود و شفاعتی به او نخواهد رسید و کسی یاری نمی‌شود.
هوش مصنوعی: ای پسران یعقوب، نعمت‌هایی که به شما عطا کرده‌ام را به یاد آورید و اینکه شما را بر همه جهانیان برتری داده‌ام. و از روزی بترسید که در آن، هیچ‌کس نمی‌تواند برای دیگری کمکی کند و هیچ عطایی پذیرفته نخواهد شد. در آن روز، شفاعتی نخواهد بود و هیچ‌کس نمی‌تواند به دیگران یاری رساند.
هوش مصنوعی: داستان‌ها و نعمت‌هایی که خداوند به بنی‌اسرائیل عطا کرد، در صفحات تاریخ ثبت شده است.
هوش مصنوعی: نیازی به تکرار نداریم؛ توضیحی لازم نیست، چون خود تکرار به وضوح مطلب را بیان می‌کند.
هوش مصنوعی: هرچند که تکرار این موضوع ممکن است به من معنای جدیدی بدهد، اما هنوز هم می‌توانم به یک معنا دیگر فکر کنم.
هوش مصنوعی: اما چون کسی از اساتید تفسیر و بیان در کتابی به این موضوع اشاره نکرده است.
هوش مصنوعی: من نمی‌گویم که کسی که بی‌پروایی می‌کند، به سلیقه خود تفسیر می‌کند.
هوش مصنوعی: من در هر موقعیتی از این سواران حسود و بخیل آسیب دیده‌ام و ضربه خورده‌ام.
هوش مصنوعی: آنها تا جایی که توانستند در نفی و نادیده گرفتن من تلاش کردند و از اشتباهات دیگران به نفع خود استفاده کردند.
هوش مصنوعی: برخی از افراد به طریقی ناپسند و نه چندان شایسته، به طعن و سرزنش من پرداختند و در حقیقت، دشمنی‌هایی در این زمینه وجود دارد.
هوش مصنوعی: هیچ چیز از او بیشتر از «زبدة الاسرار» و یا «عرفان الحق» در کلمات او وجود ندارد.
هوش مصنوعی: اگر کسی به این حرف ایمان نیاورد، باید بداند که خورشید در گِل نمی‌ماند و همیشه روشنایی خود را نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس نمی‌تواند سخن فرد پاک‌نهاد را بی‌ارزش کند، چون او از نور خورشید آسمان نیز درخشان‌تر است.
هوش مصنوعی: آنها این موضوع را انکار می‌کنند که اینها از صفای درون است و او هیچ علمی و ذوقی در این زمینه ندارد.
هوش مصنوعی: از عشق و کرم مولای من، چیزی از دریا به من نرسید، بلکه بر من افزوده شد.
هوش مصنوعی: هر چه به انکار خود ادامه دادند، حقایق بیشتری به من نشان دادند.
هوش مصنوعی: هیچ خوی بدتری از حسد وجود ندارد، ای جان، که شخص حسود را به جهالت و گیجی مبتلا می‌کند.
هوش مصنوعی: هرچه نور و روشنی بیشتر شود، کسانی که شناخت کمتری دارند، سر و صدای بیشتری می‌کنند.
هوش مصنوعی: ماه چگونه می‌تواند زیبایی‌اش را از دید دیگران پنهان کند؟ به بوالحکم بگو که در ذات و ماهیت خود باقی بماند.
هوش مصنوعی: خداوند به پیامبر (ص) این مقام و عظمت را داده است و تو چه چیزی می‌توانی بگویی ای نادان که در جهل خود غرق شده‌ای؟
هوش مصنوعی: به نظر می‌رسد که او علم نداشته باشد، پس این گفته از چه کسی می‌باشد؟ وقتی که از غیب خبر می‌دهد، دلیل انکار تو چیست؟
هوش مصنوعی: اگر کار بدی بودی، تو هم مانند او فقط یک نشانه باش، مانند آفتابی که از سایه‌اش بی‌خبر است.
هوش مصنوعی: شرق و غرب دنیا از نور خورشید پُر شده است، پس خفاش چه ضرری دارد اگر از این نور ناراضی باشد؟
هوش مصنوعی: تو که حقیقت نور را انکار کرده‌ای، خودت به خاطر نداشتن بینایی مانند خفاشی شده‌ای.
هوش مصنوعی: کسی که به نعمت‌های خدا و عدالت او توجهی ندارد، در حقیقت از یاد او غافل است.
هوش مصنوعی: اگر آل اسرائیل یاد پیامبر (ص) را زنده کنند، بر کارهای عباد خدا فضیلت و نعمت دیگری افزوده خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر از نعمت‌ها و خوبی‌ها آگاه هستید، باید به یاد آنها باشید. اما اگر منکر آنها شوید، در واقع زندگی خود را بی‌فایده می‌سازید.
هوش مصنوعی: وقتی که پیامبر اکرم (ص) به فرستاده‌گان خود احترام و منزلت ویژه‌ای را عطا کرد، این نشان از اهمیت و ضرورت دعوت به کار و پیروی از دستورات اوست.
هوش مصنوعی: موضوع دیگری که فقط ما به آن پی می‌بریم را هنگام توضیح او به تو می‌گویم.
هوش مصنوعی: زمانی خواهد رسید که باید به بررسی و تحقیق بپردازید، در آن صورت دیگر نیازی نیست که فقط به سطح ظاهری بپردازید و باید عمق مسائل را بررسی کنید.
هوش مصنوعی: در آن مکان، من درباره آن موضوع سخن گفته‌ام و معانی آن را توضیح داده‌ام.
هوش مصنوعی: در اینجا کافی است که اگر کسی خدمتکار باشد و دزدی کند یا به فریبکاری مشغول شود، حذر کنید.
هوش مصنوعی: هر بار که اشتباهی از او سر بزند، آقا با فضل و کرم خود او را سرزنش می‌کند.
هوش مصنوعی: من به تو ثروت و مقام زیادی دادم تا قدردان محبت من باشی.
هوش مصنوعی: تو اشتباهات زیادی کردی و من تو را بخشیدم. به خاطر این بخشش، من بر نعمت‌ها و نعمت‌های تو افزوده‌ام.
هوش مصنوعی: تو هیچ تلاشی برای کنترل طغیانی که در درون خود داری نمی‌کنی و همچنان بر عهد و پیمان خود بی‌توجهی.
هوش مصنوعی: به ویژه اکنون که پیام خود را به مردم فرستادم تا به نظم و توجه بیشتری برسند.
هوش مصنوعی: تو چنان به نظر می‌رسی که هر چه درباره‌ات گفته می‌شود، حقیقت دارد و در گفتار و رفتارت درخشش و روشنی وجود دارد.
هوش مصنوعی: از حقوق و حقایق من هیچ یاد نکردی، به همین دلیل دیگر در دامان فضیلت و خوبی‌ها نخواهی ماند.
هوش مصنوعی: این اشتباه از همه اشتباهات دیگر بزرگ‌تر و جدی‌تر است. سایر اشتباهات مانند دمی هستند که پشت سر هم آمده‌اند، اما این یکی در رأس همه آنها قرار دارد.
هوش مصنوعی: از روزی که شامل عذاب و سختی باشد بپرهیز، چرا که در آن روز تمامی اعضایت را به سنگ می‌کوبم.
هوش مصنوعی: برای جان تو آتشی خواهم افروخت که سزاوارانه برای سرکشی تو خواهد بود.
هوش مصنوعی: در انتقام، هیچ کس را به جای تو نمی‌پذیرم و تنها چیزی که برایم ارزش دارد، بخشش ناتمام توست.
هوش مصنوعی: اگر کسی در روز قیامت شفیع و یاری برای تو نباشد، توبه کن و به خدا روی آور، زیرا تنها اوست که می‌تواند تو را نجات دهد.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که وجود، به طور مستقیم و به وسیله احساس و درک ما، بر نیروهای طبیعی و ویژگی‌های ذاتی ما تأثیر می‌گذارد. به عبارتی دیگر، وجود به ما نشان می‌دهد که چگونه باید به احساسات و توانایی‌های خود واکنش نشان دهیم.
هوش مصنوعی: به خاطر احترام به عقل صحیح، باقی‌مانده را با تفکر و اندیشه پیدا کن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.