وَ لَقَدْ أَنْزَلْنٰا إِلَیْکَ آیٰاتٍ بَیِّنٰاتٍ وَ مٰا یَکْفُرُ بِهٰا إِلاَّ اَلْفٰاسِقُونَ (۹۹) أَ وَ کُلَّمٰا عٰاهَدُوا عَهْداً نَبَذَهُ فَرِیقٌ مِنْهُمْ بَلْ أَکْثَرُهُمْ لاٰ یُؤْمِنُونَ (۱۰۰) وَ لَمّٰا جٰاءَهُمْ رَسُولٌ مِنْ عِنْدِ اَللّٰهِ مُصَدِّقٌ لِمٰا مَعَهُمْ نَبَذَ فَرِیقٌ مِنَ اَلَّذِینَ أُوتُوا اَلْکِتٰابَ کِتٰابَ اَللّٰهِ وَرٰاءَ ظُهُورِهِمْ کَأَنَّهُمْ لاٰ یَعْلَمُونَ (۱۰۱)
و هر آینه بتحقیق فرو فرستادیم ما بسوی تو حجتهای روشن و کافر نمی‌شوند بآن مگر بدکاران (۹۹)، آیا هرگاه پیمان بستند عهدی را که انداختند آن را گروهی از ایشان بلکه بیشتر ایشان نمی‌گروند (۱۰۰) و چون آمد ایشان را فرستاده از نزد خدا باور کننده مر آنچه را با ایشانست انداخت گروهی از آن کسانی که داده شدند کتاب، کتاب خدا پس پشتهاشان گویا ایشان نمی‌دانند (۱۰۱)
ما فرستادیم ای کامل صفات
سویت آیاتی چنین با بیّنات
هست بر اهل بصر ضوءاش عیان
غیر فاسق کس نشد کافر به آن
عهدی ار بستند و محکم ساختند
فرقه ای ز ایشان ز دست انداختند
بلکه بسیاری از ایشان نگروند
تا نپنداری که یار و پیروند
چون رسولی آمد ایشان را ز حق
که مصدق بودشان بر ماسبق
یعنی آنچه هستشان اندر کتاب
ترک آن کردند جمعی از عتاب
آن گروهی که بر ایشان داده شد
خود کتاب و کارشان آماده شد
وآن کتاب الله «ورآء» پشتشان
که نمی دانند گویی هیچ آن
همچنان که عقل و روح محترم
در پس پشت این طبایع راست هم
که نمی دانند گویی این عوام
هست آنها را در این هیکل مقام
اوفتاده پیش پای نفس رد
میخورند از گاو و خر دائم لگد
همچو شهبازی به خانۀ پیر زال
میکَند از غفلتش منقار و بال
ای دریغ از ساعد سلطانی اش
وآن شرافتها که بود ارزانی اش
دیده ای معشوق خود را هیچ کس
واگذارد نزد اوباش و عسس؟
جز که برّند از پی غیرت سرش
کو شد از جان تا که جنبد پیکرش
این چنین غیرت کنی بر صورتی
نیست پس چون بهر روحت غیرتی
کاین چنین گردیده خوار و زار، نفس
سر برهنه مانده در بازار نفس
خشم و شهوت هر زمان بی پرده ای
می فروشندش مثال برده ای
غیرتی کن عقل و روح از قید نفس
وارهان وز جور و ظلم و کید نفس
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به موضوع کفر و پیمان شکنی برخی از افراد اشاره دارد. خداوند آیات روشن و معجزاتی را به پیامبر نازل کرده است، اما تنها بدکاران از آنها روی گردانند. در پاسخ به دعوت پیامبر و تأیید مکتوبی که با خود دارند، بسیاری از یهودیان و مسیحیان، عهد و پیمان خود را نادیده می‌گیرند و آن را پشت سر می‌اندازند، گویی که نمی‌دانند.
در این متن، نقدی به غفلت انسان‌ها و تسلیم آنها در برابر نفس و شهوات دیده می‌شود. افرادی که دارای علم و دانش هستند، خود را به غفلت می‌زنند و به جای پیروی از حقیقت، در پی دنیا و خرافات می‌روند. اینکه عقل و روح انسان به‌جای تکیه به قدرت‌های معنوی و روحانی، در دنیای مادی گرفتار می‌شوند، موضوع دیگری است که به آن پرداخته شده است. در نهایت، متن به ضرورت غیرت روحی و عقلانی برای رهایی از نظر ظاهری و غفلت‌های دنیوی اشاره دارد.
هوش مصنوعی: ما آیات روشنی به سوی تو نازل کرده‌ایم و تنها فاسقان به آن کفر می‌ورزند. آیا هر بار که با گروهی پیمانی بستند، بخشی از آن را رها نکرده‌اند؟ بل که بیشتر آنها ایمان نمی‌آورند. و زمانی که پیامبری از سوی خدا به سراغشان آمد که آنچه با خود دارند را تصدیق کرد، بخشی از کسانی که کتاب به آنها داده شده بود، کتاب خدا را پشت سر خود انداختند، گویی که نمی‌دانند.
هوش مصنوعی: ما به طور قطع نشانه‌های روشنی را به سوی تو فرستادیم و تنها کسانی که اهل عمل بد هستند، به آنها ایمان نمی‌آورند. آیا زمانی که عهدی می‌بندند، گروهی از آنها که به این عهد پایبند نیستند، به سمت آن برمی‌گردند؟ و هنگامی که پیامبری از سوی خدا به سراغشان می‌آید و به حقایق ایمان می‌آورد، افرادی از میان那些 که کتاب دریافت کرده‌اند، نسبت به کتاب خدا بی‌اعتنا می‌شوند و گویی نمی‌دانند.
هوش مصنوعی: ما آیات روشن و روشنی از طرف خود به سوی تو فرستادیم، ای کامل در صفات.
هوش مصنوعی: برای کسانی که بصیرت دارند، نورش آشکار است. غیر از فاسقان، کسی به خاطر آن کافر نمی‌شود.
هوش مصنوعی: اگر گروهی پیمانی بسته و آن را محکم کرده‌اند، برخی از آنها از این عهد خارج شده و آن را رها کرده‌اند.
هوش مصنوعی: بسیاری از آنها به رفتار و کردار یکدیگر توجهی ندارند تا اینکه فکر نکنی که همیشه دوست و همراه یکدیگرند.
هوش مصنوعی: وقتی پیامی از طرف حق به آنها رسید که این پیام تأییدکنندهٔ سخنان قبلی‌شان بود.
هوش مصنوعی: آنان که در کتاب‌ها نوشته شده، به خاطر خشم و عتاب، از آنچه که دارند، دوری گزیده‌اند.
هوش مصنوعی: گروهی که به آنها کتاب داده شد، کارهایشان نظم و سامان یافته است.
هوش مصنوعی: کتاب خداوند پشت سر آنهاست و آنها از آن بی‌خبرند، گویی که هیچ اطلاعی از آن ندارند.
هوش مصنوعی: عقل و روح انسان باید در پس این ویژگی‌های طبیعی و جسمی مورد احترام قرار گیرند.
هوش مصنوعی: این افراد به نظر می‌رسد که نمی‌دانند، گویی این مردم عادی هستند که در این جایگاه و مقام قرار دارند.
هوش مصنوعی: در مسیر زندگی، افراد زیادی به خاطر خواسته‌های نفس، جلودار می‌شوند و از کنار هم عبور می‌کنند، مانند گاو و خر که دائم در حال لگد زدن به یکدیگرند.
هوش مصنوعی: مثل یک عقاب به خانۀ پیر زال حمله می‌کند و از غفلت او بهره‌برداری می‌کند.
هوش مصنوعی: آه، افسوس که او دیگر آن بازوهای قدرت و آن افتخاراتی را که داشت، ندارد.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس محبوب خود را به دست افراد بی‌ارزش و به افراد آزاردهنده نمی‌سپارد.
هوش مصنوعی: تنها کسانی که بر پایه غیرت خود، جان را فدای عشق می‌کنند، از دل و جان تکان میخورند و در پی محبوب می‌گردند.
هوش مصنوعی: اینطور نمی‌توانی به شکل ظاهری غیرت نشان دهی، پس چرا برای روح خود غیرت نمی‌ورزی؟
هوش مصنوعی: این جمله به وضعیت نامناسب و ضعیف نفس اشاره دارد. نفسی که بدون هیچ پوششی و در معرض تماشا و قضاوت دیگران قرار دارد، نشان‌دهنده زبونی و ضعف انسان است. این احساس ضعف و خوار شدن موجب می‌شود که او در شرایط ناگواری به سر ببرد، گویی کسی در بازار به تنهایی و بدون حمایت باقی مانده است.
هوش مصنوعی: خشم و تمایلات نفسانی همیشه به راحتی خود را نشان می‌دهند، مانند برده‌ای که بدون پوشش و حجاب در معرض دید است.
هوش مصنوعی: عقل و روح خود را از بند خواهش‌های نفس آزاد کن و از ظلم و ستم آن رهایی یاب.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.