یٰا أَیُّهَا اَلَّذِینَ آمَنُوا إِذٰا تَدٰایَنْتُمْ بِدَیْنٍ إِلیٰ أَجَلٍ مُسَمًّی فَاکْتُبُوهُ وَ لْیَکْتُبْ بَیْنَکُمْ کٰاتِبٌ بِالْعَدْلِ وَ لاٰ یَأْبَ کٰاتِبٌ أَنْ یَکْتُبَ کَمٰا عَلَّمَهُ اَللّٰهُ فَلْیَکْتُبْ وَ لْیُمْلِلِ اَلَّذِی عَلَیْهِ اَلْحَقُّ وَ لْیَتَّقِ اَللّٰهَ رَبَّهُ وَ لاٰ یَبْخَسْ مِنْهُ شَیْئاً فَإِنْ کٰانَ اَلَّذِی عَلَیْهِ اَلْحَقُّ سَفِیهاً أَوْ ضَعِیفاً أَوْ لاٰ یَسْتَطِیعُ أَنْ یُمِلَّ هُوَ فَلْیُمْلِلْ وَلِیُّهُ بِالْعَدْلِ وَ اِسْتَشْهِدُوا شَهِیدَیْنِ مِنْ رِجٰالِکُمْ فَإِنْ لَمْ یَکُونٰا رَجُلَیْنِ فَرَجُلٌ وَ اِمْرَأَتٰانِ مِمَّنْ تَرْضَوْنَ مِنَ اَلشُّهَدٰاءِ أَنْ تَضِلَّ إِحْدٰاهُمٰا فَتُذَکِّرَ إِحْدٰاهُمَا اَلْأُخْریٰ وَ لاٰ یَأْبَ اَلشُّهَدٰاءُ إِذٰا مٰا دُعُوا وَ لاٰ تَسْئَمُوا أَنْ تَکْتُبُوهُ صَغِیراً أَوْ کَبِیراً إِلیٰ أَجَلِهِ ذٰلِکُمْ أَقْسَطُ عِنْدَ اَللّٰهِ وَ أَقْوَمُ لِلشَّهٰادَةِ وَ أَدْنیٰ أَلاّٰ تَرْتٰابُوا إِلاّٰ أَنْ تَکُونَ تِجٰارَةً حٰاضِرَةً تُدِیرُونَهٰا بَیْنَکُمْ فَلَیْسَ عَلَیْکُمْ جُنٰاحٌ أَلاّٰ تَکْتُبُوهٰا وَ أَشْهِدُوا إِذٰا تَبٰایَعْتُمْ وَ لاٰ یُضَارَّ کٰاتِبٌ وَ لاٰ شَهِیدٌ وَ إِنْ تَفْعَلُوا فَإِنَّهُ فُسُوقٌ بِکُمْ وَ اِتَّقُوا اَللّٰهَ وَ یُعَلِّمُکُمُ اَللّٰهُ وَ اَللّٰهُ بِکُلِّ شَیْءٍ عَلِیمٌ (۲۸۲) وَ إِنْ کُنْتُمْ عَلیٰ سَفَرٍ وَ لَمْ تَجِدُوا کٰاتِباً فَرِهٰانٌ مَقْبُوضَةٌ فَإِنْ أَمِنَ بَعْضُکُمْ بَعْضاً فَلْیُؤَدِّ اَلَّذِی اُؤْتُمِنَ أَمٰانَتَهُ وَ لْیَتَّقِ اَللّٰهَ رَبَّهُ وَ لاٰ تَکْتُمُوا اَلشَّهٰادَةَ وَ مَنْ یَکْتُمْهٰا فَإِنَّهُ آثِمٌ قَلْبُهُ وَ اَللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ عَلِیمٌ (۲۸۳)
ای آن کسانی که ایمان آوردید چون معامله کنید بوامی تا وقتی نام برده پس بنویسیدش و باید که بنویسد میانتان نویسنده براستی و باید ابا نکند کاتبی که بنویسد هم چنان که آموزانیدش خدا پس باید بنویسد و باید املا کند کسی که بر اوست حق و باید بترسد از خدا که پروردگار اوست و کم نکنید از آن چیزی را پس اگر باشد آن کسی که بر اوست حق کم خرد یا عاجز یا نتواند که املا کند او پس باید املا کند ولیش براستی و گواه برگیرید دو گواه از مردانتان پس اگر نباشند دو مرد پس یک مرد و دو زن از آنان که راضی باشید از گواهان تا چون فراموش کند یکی از آن دو پس بیاد آورد یکیشان دیگری را و باید ابا نکنند گواهان وقتی که خوانده شوند و نه نازل شوید که بنویسید آن را کوچک یا بزرگ تا مدتش آن راستتر است نزد خدا و ثابتتر از برای شهادت و نزدیکتر بآنکه شک نکنید مگر آنکه باشد سودایی حاضر که میگردانیده باشید آن را میانتان پس نیست بر شما گناهی که ننویسید آن را و گواه برگیرید چون مبایعه کنید و باید که ضرر رسانیده نشود نویسنده و نه گواهی و اگر بکنید پس آن نافرمانی است بشما و بترسید از خدا و میآموزد شما را خدا و خدا بهمه چیزی داناست (۲۸۲) و اگر باشید بر سفری و نیابید کاتبی را پس گروگانی باید گرفته شود پس اگر امین داند برخی از شما برخی را پس باید ادا کند آنکه امین داشته شده امانتش را او باید که بترسد از خدا که پروردگار اوست و مپوشید شهادت را و هر که بپوشد آن را پس او گناهکار است دلش و خدا بآنچه میکنید داناست (۲۸۳)
اهل ایمان از شما تا مدتی
قرض خواهد گر کسی در شدتی
پس به عدل آن را نویسد کاتبی
تا که باشد حجت هر طالبی
هم نباید تا کند کاتب اِبا
آنچه بنوشته ز تعلیم خدا
وآنچه مدیون کرده بر آن اعتراف
بی زیاد و نقص و بی خوف و خلاف
ترسد از پروردگار خود که او
کرده خلق و می دهد رزق و گلو
وقت اقرار که مدیون اَخرس است
یا سفیه اقرار با دیگر کس است
هست یعنی بر ولی عدل او
کاقرب است از غیر و بر وی خیر جو
هم دو تن گیرید شاهد از رجال
یا ز یک مرد و دو زن نیکو فعال
در شهادت نیکشان دارند خلق
نیستشان بر شید و زرق آلوده دلق
ور یکی را رفته چیزی از نظر
شاید ار آرد به یادش آن دگر
وآن گواهان نیست در نیکی روا
که نمایند از رهی آن را اِبا
چون بخوانندش درآید بی درنگ
بر گواهی هم از آن ناید به تنگ
از ادای آن نیاید بر ستوه
از ره لَاتَسئَمواْ أن تَکْتُبوه
بر صغیر است ار چه حق یا بر کبیر
در شهادت شرط شد صدق ضمیر
تا رسد هنگام آن وین راست تر
نزد حق کز جهر و سرّ دارد خبر
اقوم آمد مر گواهی را که دور
باشد از سهو و غلط اندر امور
در گواهی حفظ چشم شاهد است
گر نباشد حفظ بر شک وارد است
اقوم اعنی مبلغ و مدت تمام
باشدش در حفظ چون آید مقام
جز که گردد منتقل در اتّجار
نقد از دستی به دستی در قرار
یافت دور از نقد و نسیه بر صلاح
بینتان پس بر شما نبود جناح
گر که ننویسند آن را بی ملال
زآنکه هست اقرب به ریب و احتمال
شاهد اندر بیعها گیرید باز
شاهدی کو راست در خلق امتیاز
آبروی علم و عقل اندوخته
نی که شهری بهر شمعی سوخته
نیست بهر کاتب و شاهد گزند
گر کسی این کرده باشد ناپسند
گر کنید این ، فسق و نافرمانی است
ز امر حق بگذشتن از نادانی است
زو بپرهیزید یعنی از خدا
کز کرم آموزد اینها بر شما
اوست دانا بر امور از جزء و کل
بر شما بنمود انواع سبل
در سفر باشید ور با صاحبی
که نیابید اندر آن ره کاتبی
آنکه خواهد قرض، از او گیرید رهن
بهر اطمینان دل وین نیست وهن
ور کسی ایمن شود از دیگری
قرض بر وی تا دهد سیم و زری
باید آن مدیون به حفظ مذهبش
رد نماید مال را بر صاحبش
از خدا ترسد که او همراه بود
زآنچه شد مابینشان آگاه بود
ساخت بهر او سبب در محنتی
باز خواهد زو فرج در شدتی
هر چه نالد بر جنابش روز و شب
کای سبب سازم بساز آخر سبب
بسته بیند راهها بر خود همه
بی تنبّه زآن جفا ء و مظلمه
در شک اندازد بلیسش هر نفس
که کجا باشد به عالم دادرس
آنکه هم دیدی تو بوده است اتفاق
هیچ نارد یاد از آن ظلم و نفاق
حق تعالی گوید او را کای دبنگ
صد هزاران بار دیدی روز تنگ
من تو را دادم ز تنگی ها امان
آن همه بد ز اتفاقات زمان
پس کنون هم بسته راه ایمنی است
زآنکه ز امر اتفاقی چاره نیست
مال او را من عوض دادم فزون
تو بمان در اتفاق خود زبون
پس بپرهیز از خدا، وآن روز سخت
وام را رد کن که دزدت برد رخت
هم مکن پنهان شهادت را که آن
شد گناه قلب و بس دارد زیان
فعل بنده ثبت طومار شه است
بر هر آنچه می کنید او آگه است
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این آیات از سوره بقره به رعایت اصول اخلاقی و اسلامی در معاملات و قرضها اشاره دارد. افراد مؤمن باید هر گونه بدهی و قرارداد را به طور دقیق و عادلانه بنویسند و در نگارش آن از خدا بترسند. نویسنده باید بهدرستی و با انصاف عمل کند و اگر مدیون نتواند اقرار کند، ولی او باید این کار را انجام دهد. همچنین در گواهیدادن دو مرد یا یک مرد و دو زن شاهد گرفته شود تا از بروز اشتباه جلوگیری شود. همچنین تأکید شده که شهادتها باید بهموقع و بهطور شفاف انجام گیرد و هر گونه پنهانکاری در این زمینه موجب معصیت است. در صورت عدم دسترسی به نویسنده، گرو گذاشتن مال امکانپذیر است. در کل، هدف این آیات ایجاد اطمینان و اعتماد در معاملات و امور مالی است و تأکید بر رعایت حق و انصاف در تمامی امور.
هوش مصنوعی: ای کسانی که ایمان آوردهاید، اگر به یکدیگر قرضی بدهید که موعد مشخصی دارد، آن را بنویسید. و باید یکی از شما که نویسنده است، آن را با عدالت بنویسد. نویسنده نباید از نوشتن بخل ورزد، همانطور که خداوند به او آموخته است. پس باید بنویسد و کسی که حق بر گردن اوست، باید آن را بگوید و تقوای خدا را در نظر داشته باشد و چیزی از حق را کاهش ندهد. اگر کسی که حق بر گردن اوست، ناتوان یا ضعیف است و نمیتواند بگوید، ولی او باید با عدالت از سوی وکیلش بیان کند. و دو شاهد از مردان شما باید گواهی دهند. اگر دو مرد نباشند، میتواند یک مرد و دو زن باشد، از میان کسانی که شما آنها را به عنوان شاهد قبول دارید، تا اگر یکی از آنها فراموش کرد، دیگری او را یادآوری کند. و شاهدان نباید در شهادت دادن، هنگامی که دعوت شدند، خودداری کنند و نباید از نوشتن شهادت، کوچک یا بزرگ، خسته شوند؛ زیرا این برای خداوند عادلانهتر و برای شهادت محکمتر است و نزدیکتر به اینکه شما دچار تردید نشوید، مگر اینکه معاملهای باشد که به سرعت انجام میدهید و اگر چنین باشد، بر شما هیچگونه گناهی نیست که آن را ننویسید و هنگامی که معامله میکنید، گواهی دهید و هیچ نویسندهای و هیچ شاهدی نباید آسیب ببیند و اگر این کار را بکنید، یقیناً گناه بزرگی مرتکب شدهاید. تقوای خدا را رعایت کنید و خداوند شما را تعلیم میدهد و خداوند به هر چیزی داناست. و اگر در سفر بودید و نویسندهای نیافتید، به عنوان وثیقه، ضمانت کنید. اگر برخی از شما به برخی دیگر اطمینان دارند، باید کسی که امانت را دریافت کرده، امانت را برگرداند و تقوای خدا را رعایت کند و شهادت را پنهان نکنید و هر کس شهادت را پنهان کند، قلبش گناهکار است و خداوند به آنچه انجام میدهید، آگاه است.
هوش مصنوعی: ای آن کسانی که ایمان آوردهاید، هنگامی که بخواهید معاملهای انجام دهید، آن را مکتوب کنید. باید این کار توسط نویسندهای عادل انجام گیرد و او نباید از نوشتن سر باز زند، زیرا خدا به او علم داده است. کسی که حق بر اوست باید اظهارنظر کند و از خدا بترسد. کم نکردن از حق در معامله امری ضروری است. اگر آن شخصی که حق بر اوست دچار ناتوانی یا کم عقلی است، باید شخص دیگری به جای او اظهارنظر کند و دو شاهد از مردان شما برای این معامله حاضر شوند. اگر دو مرد وجود نداشته باشند، یک مرد و دو زن از میان افرادی که به آنها اعتماد دارید باید شاهد باشند تا اگر یکی فراموش کرد، دیگری یادآوری کند. شاهدان نباید از شهادت دادن امتناع کنند. همچنین نباید از نوشتن جزییات معاملة کوچک یا بزرگ خودداری کنید، زیرا این کار نزد خدا بهتر و برای شهادت معتبرتر است. در مواردی که میخواهید از طرف خود معامله انجام دهید، نیازی به نوشتن نیست و میتوانید شاهد بگیرید. نویسنده و گواه نباید به کسی آسیب برسانند. در غیر این صورت، آنها مرتکب گناه شدهاند. اگر در سفر هستید و نویسندهای نمیابید، میتوانید از گروگان استفاده کنید. کسی که امانتی دارد باید آن را به درستی ادا کند و از خدا بترسد. شهادت را پنهان نکنید، زیرا کسی که شهادت را پنهان کند، قلبش گناهکار است و خداوند به آنچه انجام میدهید آگاه است.
هوش مصنوعی: افراد مؤمن از شما درخواست کمک مالی خواهند کرد، به ویژه زمانی که در سختی هستند.
هوش مصنوعی: بنابراین، نویسنده آن را با انصاف مینویسد تا برای هر خواستاری دلیلی باشد.
هوش مصنوعی: کاتب نباید از نوشتن آنچه که از طرف خدا آموخته شده، ابا کند.
هوش مصنوعی: هر چیزی که باید بدهکارش هستی، باید با صداقت و بدون هیچ گونه کم و کاست و ترس یا تناقضی به آن اعتراف کنی.
هوش مصنوعی: بنده باید از خدای خود بترسد، چرا که اوست که مخلوقات را آفریده و روزی آنها را فراهم میکند.
هوش مصنوعی: زمانی که کسی به حقیقتی اعتراف میکند، اگر او خاموش یا نادان باشد، این اعتراف به کسی دیگر منتقل میشود.
هوش مصنوعی: وجود یعنی نزدیکترین حالت به ولیّ خداوند است و به غیر او وابسته نیست، و بر او باید خیر و نیکی را جستجو کرد.
هوش مصنوعی: به جمعآوری شواهد از افراد مختلف بپردازید، چه از دو نفر مرد یا از یک مرد و دو زن که هر یک در کار خود تلاشگر و فعال هستند.
هوش مصنوعی: در گواهی بر نیکان، مردم به توجه به ویژگیهای آنها اهمیت میدهند و به زرق و برقهای ظاهری و پوچ بیاعتنا هستند.
هوش مصنوعی: اگر یکی از دوستان چیزی از یادش برود، ممکن است وقتی به یاد دوست دیگر بیفتد، آن را به خاطر آورد.
هوش مصنوعی: این بیت بیان میکند که در خوبیها، اگر گواهان از مسیر درست نیکی را انکار کنند، جایز نیست که آنها شاهد نیکوکاری باشند. به عبارت دیگر، نیکی و خوبی نباید تحت تأثیر انکار یا اظهارات مخالف قرار گیرد.
هوش مصنوعی: وقتی نام او را ببرند، بلافاصله حاضر میشود و برای شهادتدادن هم به هیچ دلیلی نیاز ندارد.
هوش مصنوعی: با آنکه هرگز خسته نخواهید شد از نوشتن، نبایست از بیان آنچه در دل دارید فارغ شوید.
هوش مصنوعی: علیرغم اینکه در شهادت بر کوچکترها حق است یا بر بزرگترها، صداقت و راستگویی شرط اساسی است.
هوش مصنوعی: زمانی خواهد رسید که این موضوع به درستی نزد خداوند مشخص خواهد شد، زیرا او از اسرار و علنی بودن آگاهی دارد.
هوش مصنوعی: من بر میخیزم تا گواهی را برسانم که در کارهایش خطا و اشتباهی نداشته باشد و از اشتباهات دور باشد.
هوش مصنوعی: در اینجا گفته میشود که اگر چشمان شاهد، چیزی را گواهی دهند، باید آن را حفظ کرد. اما اگر دقت و حفظی بر آن نباشد، ممکن است شک و تردید به وجود آید. به عبارت دیگر، اهمیت توجه و دقت در مشاهده و حفظ اطلاعات را بیان میکند.
هوش مصنوعی: من برمیخیزم، یعنی که مهلت و مدت معین شده تمام شده و در نگهداری مقام بلندمرتبه، به چه حالتی بایستیم؟
هوش مصنوعی: تنها چیزی که اتفاق میافتد این است که پول از دستی به دست دیگر منتقل میشود و در حالتهای مختلف برای تجارت قرار میگیرد.
هوش مصنوعی: دور از هرگونه سنجش و بده بستان، در کارهایی که به صلاح شماست، بهنظر میرسد که هیچ مشکلی برای شما وجود ندارد.
هوش مصنوعی: اگر این مطلب را با اشتیاق ننگارند، بهخاطر این است که به احتمال زیاد کمتر به اصول و قواعد نزدیک است.
هوش مصنوعی: در این بیت به اهمیت واقعی بودن و اصالت شاهد در معاملات اشاره شده است. بیانگر این است که در بین شواهد، تنها شواهدی که دارای راستگویی و صداقت هستند، میتوانند مسیر درست را نشان دهند و از بین دیگران تمایز پیدا کنند.
هوش مصنوعی: عزت و ارزش علم و دانایی به خاطر دانش و بینش نیست، بلکه آن به این دلیل است که در یک شهر، به خاطر روشنایی یک شمع، جان و مال زیادی قربانی میشود.
هوش مصنوعی: اگر کسی به ناحق کاری انجام داده باشد، آسیب و ضربهای متوجه نویسنده و شاهد ماجرا نخواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر این کار را انجام دهید، مخالفت با فرمان الهی است و از جهل و نادانی فراتر رفتهاید.
هوش مصنوعی: از خداوند دوری کنید، زیرا اوست که به این مردم از بخشندگیاش علم و آگاهی میبخشد.
هوش مصنوعی: او به همه چیز، چه جزئی و چه کلی، آگاه است و انواع راهها را به شما نشان میدهد.
هوش مصنوعی: در سفر باشید، حتی اگر در این مسیر کسی را پیدا نکنید که به شما کمک کند یا راهی را نشان دهد، با خودتان همراه باشید.
هوش مصنوعی: هر کسی که میخواهد به شما قرض بدهد، بهتر است که از او تضمینی برای اطمینان خاطر بگیرید و این کار نشانه ضعف نیست.
هوش مصنوعی: اگر کسی از دیگران در امان باشد، به او قرض میدهند تا بتواند پول و طلا بدهد.
هوش مصنوعی: کسی که بدهکار است، باید برای حفظ اعتقاداتش، داراییاش را به صاحبش پس بدهد.
هوش مصنوعی: کسی که از خدا میترسد، میداند که خدا بر تمامی اعمال و رفتار او آگاه است و هیچ چیزی از او پنهان نیست. بنابراین، او متوجه عواقب کارهای خود خواهد بود.
هوش مصنوعی: اگر کسی به خاطر او دلیلی بسازد، در زمان سختی و مشکلات، از همان دلیل امید به نجات و رهایی خواهد داشت.
هوش مصنوعی: هر زمان که کسی بر او شکایت کند و بیوقفه بگوید که چرا چنین شده، او پاسخ میدهد که من فقط سازندهی اسباب و شرایط هستم و آخرین دلیل این اتفاقات من نیستم.
هوش مصنوعی: همه راهها را به روی خود بسته میبینند، در حالی که هیچکس از آن ظلم و ستمی که به آنها روا میشود آگاه نیست.
هوش مصنوعی: هر لحظه خودش را در تردید میاندازد که او کجا و در کدام عالم قرار دارد.
هوش مصنوعی: هرچه دیدی و تجربه کردی، تنها بر اساس تصادف بوده است و هیچ گاه از آن ظلم و نادرستی که در آن بوده یاد نکن.
هوش مصنوعی: خداوند به او میگوید: ای شخص، تو روزهای سخت و دشوار را بارها و بارها تجربه کردهای.
هوش مصنوعی: من به تو در سختیها پناه دادم و تو را از همه بدیها و حوادث ناخوشایند زمان محافظت کردم.
هوش مصنوعی: پس در حال حاضر، راهی برای ایمنی وجود ندارد، زیرا در برابر حوادث ناگهانی چارهای نیست.
هوش مصنوعی: من دارایی او را با چیزی بیشتر عوض کردم، تو هم در سرنوشتت با ناتوانی خود رها شو.
هوش مصنوعی: از خدا بترس و در آن روز دشواری که بدهیات را پس خواهی داد، از دزدی که اموالت را برده، دوری کن.
هوش مصنوعی: بهتر است که شهادت را پنهان نکنی، زیرا این کار باعث گناه و درد心 خواهد شد و عواقب بدی دارد.
هوش مصنوعی: هر کاری که من انجام میدهم، مانند نامهای نوشته شده است که به ثبت اقدامات من و وضعیت من میپردازد و او از همه این کارها باخبر است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.