اَلشَّیْطٰانُ یَعِدُکُمُ اَلْفَقْرَ وَ یَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشٰاءِ وَ اَللّٰهُ یَعِدُکُمْ مَغْفِرَةً مِنْهُ وَ فَضْلاً وَ اَللّٰهُ وٰاسِعٌ عَلِیمٌ (۲۶۸) یُؤْتِی اَلْحِکْمَةَ مَنْ یَشٰاءُ وَ مَنْ یُؤْتَ اَلْحِکْمَةَ فَقَدْ أُوتِیَ خَیْراً کَثِیراً وَ مٰا یَذَّکَّرُ إِلاّٰ أُولُوا اَلْأَلْبٰابِ (۲۶۹) وَ مٰا أَنْفَقْتُمْ مِنْ نَفَقَةٍ أَوْ نَذَرْتُمْ مِنْ نَذْرٍ فَإِنَّ اَللّٰهَ یَعْلَمُهُ وَ مٰا لِلظّٰالِمِینَ مِنْ أَنْصٰارٍ (۲۷۰) إِنْ تُبْدُوا اَلصَّدَقٰاتِ فَنِعِمّٰا هِیَ وَ إِنْ تُخْفُوهٰا وَ تُؤْتُوهَا اَلْفُقَرٰاءَ فَهُوَ خَیْرٌ لَکُمْ وَ یُکَفِّرُ عَنْکُمْ مِنْ سَیِّئٰاتِکُمْ وَ اَللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ خَبِیرٌ (۲۷۱)
شیطان وعده می‌دهد شما را بدرویشی و می‌فرماید شما را ببدی و خدا وعده می‌کند شما را آمرزش از خود و احسان و خدا فراخ رحمت داناست (۲۶۸) می‌دهد حکمت کسی را که می‌خواهد و هر که داده شود حکمت پس بحقیقت داده شده خوبی بسیار و پند نگیرند مگر صاحبان خرد (۲۶۹) و آنچه را انفاق کردید از نفقه یا لازم گردانیدید از نذری پس بدرستی که خدا می‌داندش و نیست مر ستمکاران را هیچ یاری‌کنندگان (۲۷۰)اگر ظاهر کنید صدقه‌ها را پس چیزیست آن و اگر پوشیده دارید آن را و بدهید آنها را بدرویشان پس آن بهتر است مر شما را و می‌گرداند کفاره از شما از گناهانتان و خدا بآنچه می‌کند آگاه است (۲۷۱)
می دهد شیطانِ زشت اخلاقتان
وعدة درویشی از انفاقتان
می دهد یعنی ز فقر و فاقه بیم
امر بر فحشا ء کند در حفظ سیم
درهمی ندهید تا بر مستحق
مر بجا آید خلاف امر حق
کو شما را وعده کرده بارها
سوی فضل و مغفرت ز ایثارها
واسع است او هم به خلق خود علیم
تا که را وسعت دهد بی خوف و بیم
نیست تنها وسعت اندر ملک و مال
وسعت بهتر بود در صدر و حال
دیده باشی بس کسان در وزن و سنگ
ملکشان باشد وسیع و سینه تنگ
همچنین بر عکس این ، بسیار دان
رزق تنگ و دل به وسعت لامکان
تا تو از تبدیل حق واقف شوی
بر مسبب از سبب عارف شوی
هر که را خواهد دهد حکمت خدای
چیست حکمت، علم و فهم با ولای
وآن ز اخلاص عمل پیدا شود
حکمت از حق در خلوص اعطاء شود
وآنکه حکمت یافت ز او در سیرها
سوی او گردید راجع خیرها
پس ز نور حکمت و اشراقها
یافت سرّ و علت انفاقها
پس ز روی حکمت ار مردی سه نان
بدهد آن بیش است از ملک جهان
بر علی (ع) زآن ختم شد جود و کرم
گرچه زو افزون کرم کردند هم
گنجها دادند بر سائل ز جود
لیک نامد « هل اتی» بر کس فرود
پند کی گیرند یا بدهند گوش
جز اولوالالباب، یعنی اهل هوش
آنچه را کردید انفاق از ادب
از وجوه خیر، فرض و مستحب
فرض باشد نذر ثابت یا زکات
نذر هم افزون شقوقش بر ثقات
چون صلات و صوم، صدقه، نذرها
واجب آمد تا کنید آن را وفا
جز که آن باشد نه از وجه متین
این بود وجه و ما لِلظَّالِمِین
یعنی آن نذر از ضرار است و شقاق
یا ز مال غیر یا خشم و نفاق
حاصلی نبود از آن ایثارتان
وز عذاب حق نگردد یارتان
میکنید آن نذر بر دفع عذاب
وآن نگردد دفع و بفزاید عِقاب
صدقه ها را گر نمایید آشکار
نیست اکراهی ز اظهارش به کار
بل بود نیک انتشار فعل خیر
بو که باشد باعث ترغیب غیر
مخفی ار دارید هم انفاق خویش
بر فقیر مستحق کم یا که بیش
بهتر است آن بهر تنزیه صفات
از شما پوشیم عیب سیّئات
حق بر اعمال شما باشد خبیر
کز چه رو کردید احسان بر فقیر
باشد از تعظیم حق یا میل نفس
ابر رحمت بر تو زد یا سیل نفس
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به بیان تفاوت‌های بین وسعت رحمت خدا و وسعت دنیوی می‌پردازد و هشدار می‌دهد که شیطان انسان‌ها را به فقر و بدی دعوت می‌کند، در حالی که خداوند وعده آمرزش و احسان را می‌دهد. خداوند کسانی را که حکمت می‌بخشند، مورد ستایش قرار می‌دهد و تنها افراد باهوش و خردمند از این پیام‌ها بهره‌مند می‌شوند. همچنین، در مورد صدقه و انفاق، فرمود که هر عمل خیری که انجام می‌دهید برای خداوند مشخص و روشن است، و مهم نیست که صدقه‌ها را آشکار کنید یا مخفی، ولی در نهایت انفاق پنهانی بهتر است.
در نهایت، نویسنده به مسئولیت‌های افراد در انجام نذر و وعده‌های خیر اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که اعمال نیک باید خالص و به دور از نفاق و خودخواهی باشد.
هوش مصنوعی: شیطان به شما وعده فقر می‌دهد و شما را به کارهای زشت وادار می‌کند، اما خداوند به شما وعده آمرزش و نعمت می‌دهد و خداوند گسترده و داناست. او حکمت را به هر کسی که بخواهد می‌دهد و کسی که حکمت دریافت کند، به حقیقت خیر زیادی نصیبش شده است و تنها کسانی که عقل و درک دارند، از این نکات عبرت می‌گیرند. هر هزینه‌ای که بکنید یا نذری که بدهید، خداوند به آن آگاه است و ستمکاران هیچ یار و یاوری ندارند. اگر صدقات خود را آشکار کنید، کار نیکویی است و اگر آن را پنهان کرده و به فقرا بدهید، برای شما بهتر است و این کار گناهان شما را می‌بخشد و خداوند به آنچه انجام می‌دهید، آگاه است.
هوش مصنوعی: شیطان به شما وعده فقر و بدی می‌دهد، اما خداوند وعده آمرزش و کرم و رحمت فراوان دارد. او حکمت را به هر کس که بخواهد عطا می‌کند و کسانی که صاحب حکمتی هستند، در حقیقت خیر بسیار دریافت کرده‌اند و تنها صاحبان خرد از آن پند می‌گیرند. هر چه نفقه کنید یا نذر کنید، خداوند به آن آگاه است و هیچ یاری‌دهنده‌ای برای ستمکاران نخواهد بود. اگر صدقه‌هایتان را علنی کنید، اشکالی ندارد، اما اگر آنها را پنهانی به نیازمندان بدهید، برای شما بهتر است و این کار کفاره‌ای از گناهان شما خواهد بود و خداوند به کارهایتان کاملاً آگاه است.
هوش مصنوعی: شیطان با اخلاق زشتش به شما وعده می‌دهد که از بخشندگی و انفاق شما، به درویشی و فقر خواهید رسید.
هوش مصنوعی: ترس از فقر و تنگدستی انسانی را به سمت کارهای ناپسند می‌کشاند و در این وضعیت، او ممکن است برای حفظ مال و دارایی‌اش دست به رفتارهای نادرست بزند.
هوش مصنوعی: به کسی که حق اوست، چیزی ندهید تا بر خلاف دستور خدا عمل نشود.
هوش مصنوعی: شما بارها وعده داده شده‌اید که به سوی رحمت و بخشش بروید و این به خاطر ایثارها و فداکاری‌هایتان است.
هوش مصنوعی: او نسبت به همه مخلوقش آگاهی دارد و بر این اساس به هر کسی که بخواهد، بی هیچ ترس و هراسی امکانات و فرصت‌هایی می‌دهد.
هوش مصنوعی: در دنیا تنها داشتن مال و ثروت کافی نیست، بلکه بهتر است که انسان در موقعیت و جایگاه مناسبی قرار داشته باشد و از حالت و روحیه خوبی برخوردار باشد.
هوش مصنوعی: شاید دیده باشی افرادی را که با وجود داشتن ثروت و مقام بسیار، از نظر روحی و درونی احساس محدودیت و تنگ‌نایی دارند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که در عین حال که ممکن است بر امکانات و منابع مالی محدودیت وجود داشته باشد، انسان می‌تواند احساس وسعت و گشایش در دل و ذهن خود داشته باشد. به عبارت دیگر، در شرایط سخت و تنگنا، می‌توان به عمق و وسعتی در درون خود پی برد که فراتر از شرایط مادی است.
هوش مصنوعی: تا وقتی که بر تغییرات و تحولات حقیقت آگاه نشوی، نمی‌توانی به درک علل و دلایل واقعی در پس آنها دست پیدا کنی.
هوش مصنوعی: هر کس که بخواهد، خداوند به او حکمت عطا می‌کند. حکمت همانند علم و درک درست از مسائل است که با تدبیر و ولایت همراه است.
هوش مصنوعی: حکمت از روی پاکی و صداقت در عمل به وجود می‌آید و از خداوند در نتیجه خلوص و نیت صاف به انسان داده می‌شود.
هوش مصنوعی: کسی که حکمت و دانش را از او به دست آورد، در مسیری که به او منتهی می‌شود قدم می‌گذارد و در پی کارهای نیکو می‌گردد.
هوش مصنوعی: از روشنایی علم و الهام، راز و دلیل بخشش‌ها را فهمید.
هوش مصنوعی: اگر کسی از روی حکمت و دانایی سه نان به دیگران دهد، این کار از داشتن کل جهان با ارزش‌تر است.
هوش مصنوعی: سخاوت و بخشش در وجود علی (ع) به اوج رسید و اگرچه دیگران نیز سعی کردند که بخشنده باشند، اما بزرگی کرم و generosity او همیشه بیشتر از آنان باقی ماند.
هوش مصنوعی: بخشش‌های فراوانی از گنجها به نیازمندان داده شد، اما هیچ‌کس هنوز شاهد نزول رحمت و الطاف الهی نبوده است.
هوش مصنوعی: تنها افرادی که دارای درک و هوش هستند، به پند و اندرز توجه می‌کنند و آن را می‌پذیرند.
هوش مصنوعی: هر کار خوبی که انجام می‌دهید، خواه واجب باشد یا مستحب، از روی ادب و احترام به نیازمندان و امور خیر است.
هوش مصنوعی: فرض کنید که نذر یا زکات، از جمله کارهایی است که به صورت ثابت و مشخص انجام می‌شود و هر کدام از این نذرها به شکل‌های مختلفی می‌تواند جلوه‌گر شود.
هوش مصنوعی: وقتی که نماز، روزه، صدقه و نذری که واجب شده‌اند به شما تکلیف می‌شود، باید به آنها عمل کنید و وفا به عهد خود داشته باشید.
هوش مصنوعی: به جز آنچه که از جنبه محکم و اصلی باشد، این وجود ندارد و ظلم‌کنندگان هیچ سهمی در این موضوع ندارند.
هوش مصنوعی: این نذر ناشی از آسیب و جدایی است یا از دارایی دیگران و یا از خشم و اختلاف.
هوش مصنوعی: هیچ نتیجه‌ای از فداکاری‌هایتان به دست نیامده و عذاب خداوند شما را یاری نخواهد کرد.
هوش مصنوعی: شما نذر میکنید برای جلوگیری از عذاب، اما این کار مؤثر واقع نمی‌شود و عذاب بیشتر می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر صدقه‌ها را علنی کنید، نشان‌دهنده این است که از نشان دادن آنها اکراهی ندارید و این کار ناپسند نیست.
هوش مصنوعی: عمل نیک و خوب در جامعه باید به‌خوبی منتشر شود، زیرا این کار می‌تواند دیگران را نیز تشویق کند تا رفتارهای خوب و مثبت را در پیش بگیرند.
هوش مصنوعی: اگرچه ممکن است صدقه دادن به نیازمندان به صورت پنهان انجام شود، اما مهم است که در کمک کردن به کسانی که نیازمند هستند، هر چه از دستتان برمی‌آید را هزینه کنید، حتی اگر کمک شما کم یا زیاد باشد.
هوش مصنوعی: بهتر است که به خاطر پاکی صفات، عیب‌های زشت را از شما پنهان کنیم.
هوش مصنوعی: حق بر کارهای شما آگاه است و می‌داند که به چه دلیلی به فقیر کمک کرده‌اید.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که ممکن است باران رحمت الهی بر تو ببارد یا ممکن است چنگال خواهشات نفس تو را تحت فشار قرار دهد. دو حالت وجود دارد: یکی اینکه به خاطر ارادت و احترام به حق، رحمت الهی به تو برسد و دیگری اینکه خواسته‌های نفسانی به تو آسیب برسانند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.