گنجور

 
صفی علیشاه

إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهٰا فَإِذٰا جٰاءَ وَعْدُ اَلْآخِرَةِ لِیَسُوؤُا وُجُوهَکُمْ وَ لِیَدْخُلُوا اَلْمَسْجِدَ کَمٰا دَخَلُوهُ أَوَّلَ مَرَّةٍ وَ لِیُتَبِّرُوا مٰا عَلَوْا تَتْبِیراً (۷) عَسیٰ رَبُّکُمْ أَنْ یَرْحَمَکُمْ وَ إِنْ عُدْتُمْ عُدْنٰا وَ جَعَلْنٰا جَهَنَّمَ لِلْکٰافِرِینَ حَصِیراً (۸) إِنَّ هٰذَا اَلْقُرْآنَ یَهْدِی لِلَّتِی هِیَ أَقْوَمُ وَ یُبَشِّرُ اَلْمُؤْمِنِینَ اَلَّذِینَ یَعْمَلُونَ اَلصّٰالِحٰاتِ أَنَّ لَهُمْ أَجْراً کَبِیراً (۹) وَ أَنَّ اَلَّذِینَ لاٰ یُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ أَعْتَدْنٰا لَهُمْ عَذٰاباً أَلِیماً (۱۰) وَ یَدْعُ اَلْإِنْسٰانُ بِالشَّرِّ دُعٰاءَهُ بِالْخَیْرِ وَ کٰانَ اَلْإِنْسٰانُ عَجُولاً (۱۱) وَ جَعَلْنَا اَللَّیْلَ وَ اَلنَّهٰارَ آیَتَیْنِ فَمَحَوْنٰا آیَةَ اَللَّیْلِ وَ جَعَلْنٰا آیَةَ اَلنَّهٰارِ مُبْصِرَةً لِتَبْتَغُوا فَضْلاً مِنْ رَبِّکُمْ وَ لِتَعْلَمُوا عَدَدَ اَلسِّنِینَ وَ اَلْحِسٰابَ وَ کُلَّ شَیْ‌ءٍ فَصَّلْنٰاهُ تَفْصِیلاً (۱۲) وَ کُلَّ إِنسٰانٍ أَلْزَمْنٰاهُ طٰائِرَهُ فِی عُنُقِهِ وَ نُخْرِجُ لَهُ یَوْمَ اَلْقِیٰامَةِ کِتٰاباً یَلْقٰاهُ مَنْشُوراً (۱۳) اِقْرَأْ کِتٰابَکَ کَفیٰ بِنَفْسِکَ اَلْیَوْمَ عَلَیْکَ حَسِیباً (۱۴)

اگر خوب کردید خوب کردید برای خودهاتان و اگر بد کردید پس مر خودهاتان راست پس چون بیامد وعده دیگر تا بد سازند رویهاتان را و تا داخل شوند در مسجد هم چنان که داخل شدند آن را اول بار و تا تباه گردانند آنچه را که غالب شدند تباه گردانیدنی (۷) شاید پروردگار شما که رحم کند شما را و اگر عود کنید خواهیم کرد و گردانیدیم دوزخ را از برای کافران جای حبس (۸) بدرستی که این قرآن هدایت می‌کند بآنچه درست‌تر است و بشارت می‌دهد آن مؤمنان را که می‌کنند کارهای شایسته اینکه مر ایشان‌راست مزدی بزرگ (۹) و اینکه بدرستی که آنان که ایمان نمی‌آورند بآخرت مهیا کرده‌ایم بر ایشان عذابی دردناک (۱۰) و درخواست می‌کند انسان شر را مثل درخواست کردنش خیر را و بود انسان شتاب‌کننده (۱۱) و گردانیدیم شب و روز را دو آیت پس محو کردیم آیت شب را و گردانیدیم آیت روز را نور دهنده چشم تا بجوئید فضلی را از پروردگارتان و تا بدانید شمار سالها و حساب را و هر چیز را تفصیل دادیم آن را تفصیل دادنی (۱۲) و هر انسانی ملازم گردانیدیم او را عملش در کردنش و بیرون آوردیم برای او روز قیامت نامه که خواهد دید آن را گشوده (۱۳) بخوان نامه‌ات را بس است نفس تو امروز بر تو حساب‌کننده (۱۴)

نیکویی گر می کنید آن نیکویی

بر نفوس خود کنید از پیروی

ور کنید از بد وبالش بر شماست

فعلها راجع به فاعل در جزاست

مرتضی(ع) فر مود من هر گز به کس

نه بدی کردم نه نیکی یک نفس

پس بخواند این آیه در اثبات مرد

با خود اعنی می کند خلق آنچه کرد

پس چو آید وعده دیگر به پیش

مر شما را در عقوبت های بیش

فرقه ای دیگر ز روم اندر رسد

روی هاتان تا نماید زشت و بد

سوی بیت المقدس آیند آن چنان

کآمدند از پیش آن ایرانیان

تا هلاک و نیست سازند آنچه را

که بر او گردند غالب هر کجا

شاید آنگه بر شما پروردگار

رحم فرماید ز فضل بی شمار

نوبت دیگر ار هم گردید باز

باز هم کردیم ماتان ز اعتزاز

یعنی آید بر شما رنج دگر

ذلت و خواری ز سابق بیشتر

هم بگردانیم دوزخ را حصیر

ما ز بهر کافران اندر مصیر

هادی این قرآن بود بر راه راست

یعنی اسلام اَقوَم آن از راه هاست

مژده بدهد مؤمنان را این نوی

بر هر آنچه می کنند از نیکویی

هستشان اجری بزرگ از کردگار

در قیامت بر جزای فعل و کار

وآن کسان کایمان به روز آخرت

نیستشان هم بر عِقاب و مغفرت

کرده ایم آماده ما از قهرشان

خود عذابی دردناک از بهرشان

آدمی خواند خدا را در غضب

بر شرور آنسان که در خیر از طلب

حق اجابت نکند آن را از ولاء

ور نه مستأصل شود او زآن دعاء

هست انسان بس عجول اندر امور

می شتابد در طلب هر سو چو مور

روز و شب را خود بگرداندیم ما

دو علامت بهر اظهار و نُما

آیتی را محو پس کردیم زود

ظلمت شب یعنی از خور در شهود

آیت دیگر نمودیم آشکار

روز را یعنی عیان در روزگار

تا شما جویید اندر روشنیش

در معیشت فضلها از رب خویش

تا بدانید از شمار سالها

هم حساب کارها و آجالها

از هر آن چیزی که دارید احتیاج

ما بیان کردیم آن بی اعوجاج

لازم اندر گردن هر آدمی

فعل او کردیم ما در محکمی

رزق او یا لازم است از ذوالمنش

عهدة آن فعل یا در گردنش

آوریم او را برون در رستخیز

صفحۀ یَلْقَیهُ مَنشُور از تمیز

نامۀ خود را بخوان از نیک و بد

خود تویی بر کرده های خود سند

بر تو امروز است نفس تو حسیب

هم تو را ز افعال خود باشد نصیب