گنجور

 
صفی علیشاه

بود گر بر ولایت محرمیت

تو را بشنو وجود خاتمیت

چنین گویند اهل ذوق و تحقیق

گرت بر قول این قوم است تصدیق

سه قسمت این ولایت نزد اشخاص

یکی مطلق یکی محدود و یک خاص

بود مطلق بعیس ختم در طور

دگر محدود بر مهدی ذی دور

دگر آنخاص مخصوص خواصیست

که از حقشان در این امر اختصاصیست

بشرح آن صفی گردید ملهم

که تا نبود بنزد عامه موهم

مراد از مطلق این باشد که در سیر

تعدی زو نخواهد کرد بر غیر

بود خود در کمال خویش سیار

از و نتوان نمودن اخذ اسرار

از آن مطلق که شد دیگر بتعیین

باو ختم ولایات نبیین

ز اول انبیا را تا نهایت

بعیسی ختم شد دور ولایت

ز بس بد در تجرد فرد و یکتا

بدون والد آمد او بدنیا

دگر مهدی است خاتم در ولایت

بدین احمد صاحب هدایت

بود او خاتم و از وی بحالات

نمایند اولیا کسب کمالات

ز حق در وی معانی مجتمع شد

جز از وی اخذ معنی ممتنع شد

خلیفه احمد این صاحب کمالست

تجاوز در کمال از وی محالست

خلیفه حق و اسم اعظم است او

ظهور ذات و قطب عالم است او

شنو باز از ولیی کو بود خاص

بختمیت چه یکشخص اندر اشخاص

بود ختمیت خاص آنکه عاید

بهر دوری بود بر فرد واحد

اگرچه خاص از حیث مقام است

ولی بر کس چه لازم نیست عام است

تواند شد که در بعضی ز ادوار

یکی خاتم شود ز اقطاب و اخیار

نماید ختم بر وی از عنایت

جناب حق کمالات ولایت

از آن دانست محی‌الدین بخود ختم

ولایت را و بر من گفت شد ختم

نه این مخصوص آن سلطان سر بود

نه بر وی خاتمیت منحصر بود

بسی بودند از اقطاب عالم

شود کو بوده در آنعصر خاتم

صفی را هست هم تحقیق خاصی

بفهمش گر ترا هست اختصاصی

بود خاتم حقی در صورت عبد

وجود مطلقی در صورت عبد

که اندر سیر عبدی او بهر شیئی

نماید دوره ایجاد را طی

کند در پر کاهی سیر امکان

تماما تا مقام ذات سبحان

بهر شیئی ز اشیاء تا بآخر

رساند اصل اول را مکرر

در او اشیاء باصل اوست قائم

بتعیین محقق اوست خاتم

بود مخصوص شخص او در اشخاص

ولی شد اختصاصش عام نی خاص

ازین افزون نگنجد در عبارت

تو گو کافیست عاقل را اشارت

بدعوت باشد او ختم نبیین

جز این بر اولیا خاتم به تعیین

شود گویند مهدی چون هویدا

مسیح آید به تعظیمش ز بالا

بود رمزی ولی بر خلق محجوب

مر ناید بیانش در نظر خوب

بیانی کز عقول خلق دور است

چه حاجت گرچه لب بی قشورست

براینم من بحرفی گر کنی غور

زند امر ولایت بر علی دور

براینم من که خاتم جز علی نیست

جز از نامش روانها صیقلی نیست

علی بود آنکه اول بود خاتم

ولایت یافت از وی جان آدم

 
نسک‌بان: جستجو در متن سی‌هزار کتاب فارسی
sunny dark_mode