دگر ضد ریا صدق است و اخلاص
که ملحوظت نباشد عام یا خاص
سخن بر میل نااهلان نگفتن
گهر بر طبع بوجهلان نسفتن
خلوصت خلق باشد نی تخلق
بیانت صدق باشد نی تملق
نگوئی مدح دیاری بسالوس
نجوئی ذم موجودی بافسوس
نه در رأیت اسف باشد نه اعراض
نه در حالت طرف باشد نه اغماض
نه تهمت بر کسی بندی نه تعریف
نه تعظیم از کسی خواهی نه تشریف
چو نفسی گردد اینسان مطمئنه
بدون و هم و تخییل و مظنه
شنید از جان خطاب ارجعی را
بداد از سر جواب ارجعی را
ز موضوعات اعراضیه برگشت
برب مرضیه و راضیه برگشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر به بررسی فضیلت صدق و اخلاص می‌پردازد و بر این نکته تأکید می‌کند که برای صحبت کردن و بیان نظر باید بدون چشمداشت به دیگران و به دور از ریاکاری باشد. شخص باید از تعریف و تمجید بیجا یا تهمت به دیگران پرهیز کند و در رفتار و گفتار خود صداقت و خلوص را حفظ کند. همچنین اشاره شده که باید از تمایلات شخصی و وابستگی‌های اجتماعی دوری جست و به حقیقت و واقعیت پایبند بود. به طور کلی، شاعر بر اهمیت خلوص نیت و صداقت در ارتباطات انسانی تأکید می‌کند.
هوش مصنوعی: در زندگی باید راستینی و صداقت را در نظر داشت و خیالی از جلب توجه مردم یا گرفتن تایید از خاص و عام نداشت. اهمیت واقعی در خلوص نیت و صداقت است که نباید تحت تاثیر چشم و هم چشمی قرار گیرد.
هوش مصنوعی: حرف زدن با افرادی که از فهم و درک کافی برخوردار نیستند، بی‌فایده است و مثل این است که جواهرات را برای کسانی که ارزش آنها را نمی‌دانند، نشان دهیم.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که اگر ویژگی‌های درونی تو خالص و حقیقی باشد، دیگر نیازی به تظاهر و رفتارهای مصنوعی نیست. همچنین، اگر سخنان تو از صمیم قلب و راستگویی برآمده باشد، نیازی به چاپلوسی و فریب در آن نخواهد بود. در واقع صداقت در درون و برون باید حاکم باشد و این دو با هم هماهنگ‌اند.
هوش مصنوعی: در این بیت اشاره شده که کسی در مورد وصف و ستایش یک دیار صحبت می‌کند، اما در عوض به انتقاد و ناپسندی موجودی در مکان دیگر می‌پردازد. به نوعی بیان می‌کند که به جای قضاوت و نقد دیگران، بهتر است به توصیف خوبی‌ها و زیبایی‌های آنچه داریم، بپردازیم.
هوش مصنوعی: نه در نظر تو باید اندوهی باشد و نه دوری و بی‌توجهی، نه در حالتی که طرف مقابل داشته باشد باید بی‌اعتنایی کرد.
هوش مصنوعی: نه به کسی اتهام بزن و نه از کسی تعریف و تمجید کن. نه کسی را بزرگ بشمار و نه به او ارج و قرب بده.
هوش مصنوعی: وقتی که روح انسان به این اندازه آرام و مطمئن می‌شود که دیگر هیچ گونه نگرانی، خیال یا گمان‌هایی در سر ندارد.
هوش مصنوعی: شنید از دل ندا و پیام بازگشت را، پاسخ را از ابتدا به او داد.
هوش مصنوعی: از موضوعات غیر ضروری فاصله بگیر و به موضوعات پسندیده و مطلوب بپرداز.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.