همان بیگانه ام با خلق هر چند آشنا باشم
چو نور دیده در یک خانه از مردم جدا باشم
ز گرد سرمه چشم غزالان است خاک من
شود بیگانه از عالم به هر کس آشنا باشم
سپهر از کجرویها توتیا کرد استخوانم را
چو بارم آرد شد دیگر چرا در آسیا باشم
اگر چه سایه ام منشور دولت در بغل دارد
برای استخوان سرگشته دایم چون هما باشم
به جان بخشی سیاهی از سرداغم نمی خیزد
همان از تیره بختانم اگر آب بقا باشم
کمند جذبه من کوه آهن بر کمر دارد
به سوزن برنمی آیم اگر آهن ربا باشم
همان بهتر کز این محفل برآیم آستین افشان
که بار گردن خلقم اگر دست دعا باشم
اگر چه سنگ را در ناله آرد بار درد من
فتد چون سیل اگر بر کوه راهم بی صدا باشم
بحمدالله مکافات عمل از پیشدستیها
مرا نگذاشت در اندیشه روز جزا باشم
قمار پاکبازی مهره بی نقش می خواهد
چه افتاده است در ششدرز نقش بوریا باشم
ندارم آبروی شبنمی در پیشگاه گل
به این خواری و بیقدری درین گلشن چرا باشم
ز پیش پا ندیدن سیل آمد راست تا دریا
چه غماز بلند و پست عالم چون عصا باشم
ز راه خاکساری کسب عزت کرده ام صائب
که چون خورشید هم بالای سر، هم زیر پا باشم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به احساس غربت و بیگانه بودن شاعر با جماعت اشاره دارد، حتی اگر ظاهراً با آنها آشنا باشد. شاعر به تمثیل‌هایی از جدایی و تنها بودن اشاره می‌کند، مانند نور دیدی که در یک خانه از دیگران جداست. او به ویژگی‌های جسمی و روحی خود اشاره کرده و بر این نکته تأکید می‌کند که با وجود بعضی ارتباطات ظاهری، در درون خود احساس بیگانگی می‌کند.
شاعر از بار سنگین زندگی و احساس عجز و ناتوانی صحبت می‌کند و اینکه گرچه ممکن است در ظاهر برتر به نظر برسد، اما در درون خود احساس پوچی و خستگی می‌کند. به همین دلیل، او به این نتیجه می‌رسد که بهتر است از این محفل برود و از بار سنگینی که بر دوش دارد رهایی یابد.
او همچنین به تجربه‌های تلخ و عواقب عمل‌ها و رفتارهای خود اشاره می‌کند و اینکه زندگی مشابه قمار است که نیاز به صداقت و پاکبازی دارد. در نهایت، شاعر بر این باور است که حتی با کسب عزت از خاکساری، او همواره در تضاد با زیستن و وجودش قرار دارد.
هوش مصنوعی: هرچند که با مردم آشنا هستم، اما همچنان احساس بیگانگی می‌کنم. حتی اگر در یک خانه باشم و مثل نور چشم برای دیگران مهم باشم، اما در درون خودم از آنها جدا شده‌ام.
هوش مصنوعی: خاک من که از گرد سرمه چشم غزالان به وجود آمده، باعث می‌شود که ارتباط من با دنیا و اطرافم فاصله بگیرد و هرگاه که با کسی آشنا می‌شوم، آن دنیا را نادیده می‌گیرم.
هوش مصنوعی: آسمان با انحراف‌هایم مرا شکست و استخوانم را به جایی رساند که دیگر دلیلی ندارد در زندگی بی‌هدف بمانم.
هوش مصنوعی: اگرچه من در کنار خود نشانه‌هایی از قدرت و موفقیت دارم، اما هنوز هم دلم و فکرم بی‌قرار و ناآرام است، مانند پرنده‌ای که همواره در حال پرواز است.
هوش مصنوعی: اگر من از شدت غم و اندوه بیدار نشوم، چون اگر حالتی از زندگی و بقای واقعی داشته باشم، همچنان از دست سرنوشت‌های بد نمی‌توانم فرار کنم.
هوش مصنوعی: جذابیت من مانند یک کمند است که کوهی از آهن را به خود بسته است و اگر من آهن‌ربا باشم، به راحتی از سوزن عبور نخواهم کرد.
هوش مصنوعی: بهتر است که از این جمع خارج شوم و آستینم را بر افشانم، زیرا اگر بخواهم به دعا کردن به کمک دیگران بپردازم، این بار سنگینی بر دوش من خواهد بود.
هوش مصنوعی: اگرچه سنگ هم در درد و ناله‌هایش صدا می‌دهد، من مانند سیلی هستم که بی‌صدا از کوه عبور می‌کنم و بار دردهایم را به دوش می‌کشم.
هوش مصنوعی: با سپاس از خداوند، نتایج کارهایم باعث شد که به دنبال عواقب آنها نباشم و به فکر روز حساب نروم.
هوش مصنوعی: قمار واقعی نیاز به مهره‌ای با معنا و قابل اعتنا دارد، اما من در شرایطی هستم که به این بازی نمی‌توانم بپردازم و به حالت بی‌اهمیتی فرو رفتم.
هوش مصنوعی: من در برابر زیبایی گل، ارزش و آبرویی مانند شبنم ندارم، پس چرا باید در این دنیای زیبا و گلستان، چنین ذلیل و بیقدری به سر ببرم؟
هوش مصنوعی: به خاطر نزدیک بودن به مشکلات، دیدن سیل و طغیان آب، غم و اندوه عمیق‌تری در دلم ایجاد می‌شود. جهانیان می‌توانند مانند عصا به من تکیه کنند، هم بلند و هم کوتاه.
هوش مصنوعی: من با تواضع و فروتنی، به عزت و شأن دست یافته‌ام، به گونه‌ای که مانند خورشید هم در بالای سرم و هم زیر پاهایم هستم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
دلا تا کی چنین در قید آن زلف دو تا باشم
اسیر دام محنت بسته بر دام بلا باشم
گهی بر یاد آن لبها سرشک لاله گون ریزم
گه از بار غم آن ابروان خم دو تا باشم
مران از کوی خویشم ای پری هر دم برسوایی
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.