گر کند آن بیوفا از من جدایی، چون کنم
من که از اهل وفایم بیوفایی چون کنم
زلف بندی نیست کز تدبیر بتوان پاره کرد
کند دندان خود از نیر خایی چون کنم
در میان رشته زنار و آن موی کمر
فرق بسیارست، کافر ماجرایی چون کنم
آب شمشیر شهادت دانه را خرمن کند
در نثار خرده جان بدادایی چون کنم
آسمان چون قمریان در حلقه فرمان اوست
از کمند زلف او فکر رهایی چون کنم
بر خدنگ غمزه او شش جهت بال و پرست
خویشتن را جمع ازین تیر هوایی چون کنم
موج چون خار و خس اینجا دست و پا گم کرده است
من درین دریا به این بی دست و پایی چون کنم
با دل روشن نمی بینند مردان پیش پا
من درین ظلمت سرا بی روشنایی چون کنم
سازگاری با گرانجانان نمی آید زمن
نرم بر خود سنگ را چون مومیایی چون کنم
دیده یوسف شناسی نیست در مصر وجود
از برای چشم کوران سرمه سایی چون کنم
دیده خود را درین بستانسرا چون آفتاب
کاسه دریوزه شبنم گدایی چون کنم
بیستون عشق می گویدبه آواز بلند
رتبه کار مرا من خودستایی چون کنم
من که مردم را توان چون عصا شد تکیه گاه
صائب از آتش زبانی اژدهایی چون کنم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر بیانگر احساسات عمیق و دردناک شخصی است که با جدایی از معشوق بی وفا مواجه شده است. گوینده با بیان این که چگونه میتواند با بی وفایی کنار بیاید در حالی که خود از اهل وفا است، به تناقضات عشق و وفاداری پرداخته. او میگوید که زلف معشوق قابل گسستن نیست و دردی که از جدایی کشیده را نمیتواند تحمل کند.
گوینده در تصاویر شاعرانهای همچون تیرهای غمزه و دریا، عمق احساسات خود را به تصویر میکشد. او با ذکر مشکلاتی که در تاریکی و غم دارد و در حالی که به دنبال روشنایی است، به چالشهای عشق و وابستگیهای خود اشاره میکند. در نهایت، او با احساس ناتوانی و شکنندگی خود در برابر عشق، به نوعی خودستایی و بیان ارزش کار خود میپردازد.
شعر در کل به بررسی عشق، خیانت، درد و تلاش برای یافتن معنا در میان مشکلات میپردازد.
هوش مصنوعی: اگر آن بیوفا از من جدا شود، من که خودم وفادار هستم، چگونه میتوانم بیوفایی کنم؟
هوش مصنوعی: زلفی که به هم بافته شده، به گونهای نیست که به سادگی بتوان آن را باز کرد. دندان خود را هم نمیتوانم از نیر بافت بکنم، پس چه کار میتوانم بکنم؟
هوش مصنوعی: در بین زنار (رشتهای که در کمر بسته میشود) و موهای کمر، تفاوت زیادی وجود دارد. من نمیدانم چگونه با این داستان عشق و دلدادگی کنار بیایم.
هوش مصنوعی: آب شمشیر شهادت، دانه را به کشتزار تبدیل میکند و در این راه، جان ناقص من قربانی میشود. حالا من چه تصمیمی باید بگیرم؟
هوش مصنوعی: آسمان مثل حلقهای از زنجیرهای طلایی در اختیار اوست؛ حالا چه جوری میتوانم به فکر آزادی از قید و بندهای زلف او باشم؟
هوش مصنوعی: به خاطر نگاه افسونگر او، شش جهت زندگیام را جمع کردهام. حالا نمیدانم باید چگونه با این تیر بیهدف، بار دیگر به پرواز درآیم.
هوش مصنوعی: موجها مانند خار و علف در اینجا سردرگم و آشفته هستند. من در این دریا چگونه میتوانم با این وضعیت بیرمق و آشفتهام روبهرو شوم؟
هوش مصنوعی: مردان با دلهای روشن، در این تاریکی و بینوری، چیزی نمیبینند. من چگونه میتوانم در این شرایط دشوار پیش بروم؟
هوش مصنوعی: سازگاری با انسانهای متکبر و خودرأی برای من دشوار است. من چگونه میتوانم مانند مومیایی، روی سنگ سخت خود نرمش نشان دهم؟
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به این موضوع اشاره دارد که در سرزمین مصر که یوسف در آنجا مشهور است و چهرهای زیبا دارد، افرادی که چشم بینا ندارند نمیتوانند زیبایی او را ببینند. بنابراین، او از خود میپرسد که چگونه میتواند سرمهای به چشمان کوران بزند تا زیبایی یوسف را نشان دهد. این بیان به نوعی نشاندهنده ناتوانی در درک زیبایی و حقیقت است.
هوش مصنوعی: چشمانم را در این باغ مانند آفتابی میبینم که در حال درخواست شبنم از گدا هستم.
هوش مصنوعی: کوه بیستون در زمینه عشق به آواز بلند میگوید که مقام و جایگاه من چیست. من چگونه میتوانم در مورد خودم سخن بگویم و خود را ستایش کنم؟
هوش مصنوعی: من نمیتوانم مانند عصا به دیگران تکیه کنم، چون خودم در آتش کلامی شومساز گرفتار هستم و نمیدانم چگونه از این وضعیت رهایی یابم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
قبله چون میخانه کردم پارسایی چون کنم
عشق بر من پادشا شد پادشایی چون کنم
کعبه یارم خراباتست و احرامش قمار
من همان مذهب گرفتم پارسایی چون کنم
من چو گرد باده گشتم کم گرایم گرد باد
[...]
گر جفایی رفت، از جانان جدایی چون کنم؟
من سگ آن آستانم، بی وفایی چون کنم؟
بعد عمری آشنا گشتی بصد خون جگر
باز اگر بیگانه گردی، آشنایی چون کنم؟
رفتی و در محنت جان کندنم انداختی
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.