دل ما سلطنت فقر به سامان ندهد
ده ویرانه ما باج به سلطان ندهد
در ریاضی که دل سوخته من باشد
باغبان آب به گلهای گلستان ندهد
نشود رتبه خردان به بزرگان معلوم
مور را مسند اگر دست سلیمان ندهد
هرکه را دل سیه از منت احسان شده است
جگر تشنه به سرچشمه حیوان ندهد
رهنوردی که به منزل نظرش افتاده است
خار را فرصت گیرایی دامان ندهد
طمع رزق ز افلاک ز کوته نظری است
دست در کاسه خود سفله به مهمان ندهد
جان فداساز که صیاد درین قربانگاه
تا بود جان، به کسی دیده حیران ندهد
دل آزاده درین باغ ندارد صائب
هرکه چون گل سر خود با لب خندان ندهد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بیان احوالات درونی و احساسات انسانی پرداخته است. شاعر به فقر و ناتوانی اشاره میکند و میگوید که دلش نمیتواند با سلطنت فقر کنار بیاید. او به وضعیت ویران و ناکامی اشاره میکند و بیان میدارد که حتی در جایی که لطافت و زیبایی وجود دارد، دل سوخته او نمیتواند آرامش بگیرد.
شاعر به ناامیدی از قدرت و مقام میپردازد و میگوید که خردمندان نمیتوانند به مقام بزرگترها برسند اگر مانند مور کوچک باشند. همچنین به بیفایده بودن احسان به دلهای سیاه اشاره دارد و اینکه کسی که دلش با کینه پر است، نمیتواند به دیگران محبت کند. او همچنین به تلاش و کوشش اشاره میکند و میگوید کسی که به هدفش نزدیک شده است، نمیتواند به چیزهای بیارزش توجه کند.
در نهایت، شاعر به این نکته تاکید میکند که دل آزاد و رها در دنیا جایی ندارد و انسانی که شاد و خندان نیست، نمیتواند به درخت زندگی خود زیبایی ببخشد. شاعر در این ابیات عمیق، ناامیدی، فقر، و سختیهای زندگی را به تصویر میکشد.
هوش مصنوعی: دل ما نمیتواند در مقابل فقر تسلیم شود و زندگیمان را به سامان نرساند، زیرا ما نسبت به سلطانی که بر ما حاکم است، هیچ باجی نمیدهیم.
هوش مصنوعی: وقتی دل من پر از ناراحتی است، نمیتوانم انتظار داشته باشم که گلها در باغستان آب بگیرند و شکوفا شوند.
هوش مصنوعی: اگر دست سلیمان به مور نرسد، مقام خردمندان برای بزرگان مشخص نخواهد شد.
هوش مصنوعی: هر کسی که دلش از لطف و کمک دیگران پر از کینه و نارضایتی باشد، هرگز نمیتواند به کسی که به او نیاز دارد یاری برساند.
هوش مصنوعی: کسی که در مسیر خود هدفی را میبیند، نباید اجازه دهد به موانع و مشکلات کوچک توجه کند و خود را متوقف کند.
هوش مصنوعی: اگر کسی برای تأمین روزی خود تنها به منابع آسمانی و افلاک تکیه کند و از دیدگاه محدودش استفاده کند، در حقیقت در اشتباه است. کسی که فکر میکند تنها باید به دیگران کمک کند و خود را پایین بیاورد، در واقع در میهماننوازی از دیگران ناموفق خواهد بود.
هوش مصنوعی: جان فداساز به این معناست که جان بخشنده و عشقآفرین، در این مکان قربانی کردن، تا زمانی که جان وجود دارد، نگذارد که کسی با چشمی حیران و شگفتزده به دیگران نگاه کند.
هوش مصنوعی: دل آزاده در این دنیا برای کسی آرامش ندارد، زیرا هر کس مانند گل با لبخند و شادابی زندگی نکند، در واقع احساس خوشبختی و آزادی را تجربه نمیکند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.