دل خالی ز هوس خلوت جانانه بود
شیشه چون شد تهی از باده پریخانه بود
دلش از کوتهی رشته عمرست کباب
گریه شمع نه در ماتم پروانه بود
شکن زلف تو از خال فریبنده ترست
گره دام تو دلچسب تر از دانه بود
بی جنون دایره حسن بود بی پرگار
مرکز حلقه اطفال ز دیوانه بود
دایم از کیف دو بالاست دماغش بر تخت
هرکه را تاج و نگین، شیشه و پیمانه بود
بخت سبزی که توانگر به دعا می طلبد
قانعان را به نظر سبزه بیگانه بود
خرج من دایم از اندازه دخل است زیاد
مور در خرمن من بیشتر از دانه بود
لب پیمانه بود نقل شرابم صائب
مطرب محفل من نعره مستانه بود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر با مضامینی درباره بیحالی و ناکامی در لذتجویی آغاز میشود و بیانگر دل تهی از هوس و عواطف است. شاعر از کمبود و ناامیدی در زندگی میگوید، بهویژه در موتیفهایی چون کباب شدن دل از گذر عمر و ماتم پروانه بر شمع. زلف معشوق به عنوان یک فریب جذاب توصیف میشود و عشق به دیوانگی تشبیه میشود. همچنین، شاعر به تقابل خوشبختی و قناعت اشاره دارد و وضعیت خود را که در آن هزینهها از درآمد بیشتر است، بیان میکند. در پایان، اشاره به شادیهای جمعی و مطرب محفل در اجراهای مسخره است که نماد لذتهای زودگذر در زندگی است.
هوش مصنوعی: زمانی که دل از آرزوها خالی باشد، مانند شیشهای است که از شراب تهی شده است؛ جایی که با نبود باده، حال و هوای دوستداشتنی و دلنشینی را از دست میدهد.
هوش مصنوعی: دلش به خاطر کوتاهی عمرش به شدت میسوزد و مثل شمعی که در سوگ پروانه میسوزد، در حال گریه است.
هوش مصنوعی: زلفهای تو به جذابیت خال فریبندهات بیشتر است و گرهای که تو به وجود میاوری، از دانهای که در دام است، دلپذیرتر به نظر میرسد.
هوش مصنوعی: این بیت به بیان این نکته میپردازد که زیبایی و حسن، بدون دیوانگی و شوق نمیتواند شکل بگیرد. به عبارتی، عشق و احساسات پرشور مانند پرگاری هستند که دایرهٔ زیبایی را ترسیم میکنند. در حقیقت، مرکز این دایره، جنون و شور زندگی است که به آن معنا و عمق میبخشد. بنابراین، دیوانگی در حقیقت میتواند منبعی از خلق و خوی زیبا و جذاب باشد.
هوش مصنوعی: همیشه خوشحال و سرزنده است، مانند کسی که بر تخت نشسته و تاج و نگین و شیشه و پیمانه دارد.
هوش مصنوعی: بخت خوش و موفقیت، افرادی را که ثروتمند هستند و به دعا و خواسته خود متکیاند، به سمت خود جذب میکند، اما افرادی که قانع و کمطلباند، از دید ثروتمندان نادیده انگاشته میشوند.
هوش مصنوعی: من همیشه بیشتر از آنچه که درآمد دارم، هزینه میکنم. انگار که تعداد موری که به خرمن من میآید، بیشتر از دانههایی است که در آن وجود دارد.
هوش مصنوعی: لب پیمانه، زینت بخش نقل شراب من است و مطرب محفل من، با نغمههای شادش، حالتی سرمست و شاداب میآفریند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.