چیست گیتی؟ سرای محنت و غم
زحمت او فزون و راحت کم
تا شب آخرین و روز نخست
فلک اندر کمین محنت تست
سیر افلاک را مدان به عبث
نفس را بر شعور این کن حث
در زمین هر چه جسم و جان دارد
آسمان صورتی از آن دارد
او برین نور سایه افگنده
سایهٔ این به نور آن زنده
اگر آن نور نیک حال بود
عیش این سایه بر کمال بود
ور پدید آید اندرین سستی
نتوان دیدن اندران رستی
در هم این نور و سایه پیوسته
سیرت این به سیر آن بسته
چون ازین سایه بازگشت آن نور
گشت ازین سایه زندگانی دور
ما چه و درچه پایه‌ایم همه؟
چون نه نوریم، سایه‌ایم همه
تو از آنجا چو سایه زانی دور
که نه‌ای هم چو سایه در پی نور
اصل نزدیک و اصل دور یکیست
ما همه سایه‌ایم و نور یکیست
باز آنها که پیش ما نورند
به حقیقت چو سایه مهجورند
هفت کوکب ز راه پنج نظر
گاه زهرت دهند و گاه شکر
در وبال و هبوط و بعد و شرف
گه تلافی گرند و گاه تلف
دو جهانگیر و پنج صاحب رخش
زیر این طارم دوازده بخش
تر و خشکند و گرم و سرد به هم
نرم رفتار و تیز گرد به هم
بشدنشان ز خانه در خانه
فتنه‌ها در جهان ویرانه
از محاق آفت جهان باشند
ز احتراق آتش نهان باشند
شبی و روزی و نر و ماده
سعد و نحس از پی هم افتاده
ثابتی در مزاج سیاری
واقعی در ازای طیاری
این یکی معطی، آن یکی قاطع
این یکی تیره و آن دگر ساطع
باز ازین جمله ثابت و سیار
هر یکی با یکی دگر شد یار
نحس با نحس و سعد با مسعود
ممتزج رنگ هر دو گیرد زود
از روش چون به هم در آمیزند
حالهای عجب برانگیزند
هر یکی مقتضی بلایی را
یا فتوحی و انجلایی را
داده از اجتماع و استقبال
مهر و مه کون را تغیر حال
آمدنشان سوی حضیض از اوج
کرده دریای فتنه را پر موج
جرم خورشید را درین درجات
سیصد و شست صورتست و صفات
هر یکی مشکلی پدید آرد
یا خود از مشکلی کلید آرد
شد زمین چون شکارگاهی شوم
گرد او حلقه‌ای ز چرخ و نجوم
زان نظرهای تیز و چندان سست
آن رهد کو ز رخنه بیرون جست
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی زندگی و غم و دردهای آن می‌پردازد. شاعر به توصیف وضعیت دنیای مادی می‌پردازد که پر از رنج و زحمت است و راحتی در آن کم یاب است. او به تضاد بین نور و سایه اشاره می‌کند و می‌گوید که زندگی انسان‌ها مانند سایه‌ای از نور است و همه ما به نوعی در این سایه زندگی می‌کنیم. همچنین شاعر از تعامل سیارات و ستاره‌ها صحبت می‌کند و نشان می‌دهد که چگونه عوالم مختلف با یکدیگر مرتبط‌اند و بر زندگی انسان تأثیر می‌گذارند. در نهایت، او به تأثیرات مثبت و منفی این روابط اشاره می‌کند که می‌توانند در زندگی انسان‌ها تغییرات عمده‌ای ایجاد کنند.
هوش مصنوعی: جهان چیست؟ خانه‌ای است پر از درد و رنج که در آن زحمت بسیار است و آرامش کم.
هوش مصنوعی: تا زمانی که به آخرین شب و نخستین روز برسیم، آسمان در انتظار فرصتی است که به تو زحمت و درد و رنجی بدهد.
هوش مصنوعی: حرکت کواکب را بی‌فایده و بی‌معنا ندان، بلکه تلاش کن تا نفس خود را پرورش دهی و آگاهتر کنی.
هوش مصنوعی: هر چه در زمین وجود دارد، در آسمان نیز تصویری از آن وجود دارد.
هوش مصنوعی: او بر روی این نور سایه‌ای افکنده و سایه‌اش با نور دیگری زنده شده است.
هوش مصنوعی: اگر آن نور با ویژگی‌های خوب و مثبت باشد، شادی و خوشی این سایه نیز به نهایت و کمال خواهد بود.
هوش مصنوعی: اگر در این ضعف و سستی چیزی پدید آید، نمی‌توان در آن آرامش و راحتی را مشاهده کرد.
هوش مصنوعی: نور و سایه همیشه در کنار هم هستند و شکل ظاهری هر کدام به دیگری وابسته است.
هوش مصنوعی: زمانی که نور از این سایه برمی‌گردد، زندگی از این سایه فاصله می‌گیرد.
هوش مصنوعی: ما در چه جایگاهی هستیم؟ چرا که ما فقط سایه‌ایم و نور نیستیم.
هوش مصنوعی: تو از جایی آگاهی که دور هستی و به هر حال همیشه در جستجوی نور و روشنایی هستی، مانند سایه‌ای که همیشه در پی نور است.
هوش مصنوعی: جوانب نزدیک و دور در حقیقت یکی هستند. ما همه موجودات سایه‌واریم و تنها نور واحدی وجود دارد که ما را به هم متصل می‌کند.
هوش مصنوعی: افرادی که در کنار ما نورانی و درخشان به نظر می‌رسند، در واقع مانند سایه‌هایی دور افتاده و بی‌توجه هستند.
هوش مصنوعی: هفت ستاره از مسیر پنج منظری که تو را می‌نگرند، گاهی از خود شیرینی و گاهی از زیبایی می‌بخشند.
هوش مصنوعی: در زندگی، گاهی بر اثر سوء انتخاب‌ها و رفتارها به مشکلات و افسردگی دچار می‌شویم و در زمان‌های دیگر با موفقیت و ترقی مواجه می‌شویم. این نوسانات طبیعی هستند و نشان‌دهنده‌ای از تغییرات دائمی در زندگی هستند.
هوش مصنوعی: دو جهانگیر و پنج صاحب‌رخش، در زیر این طاق، دوازده بخش وجود دارد.
هوش مصنوعی: این بیت به توصیف رفتار انسان‌ها و تعاملات آنها می‌پردازد. همچنین بیانگر این نکته است که افراد ممکن است در شرایط مختلف، با ویژگی‌های متنوع و گوناگونی همچون لطافت و سختی، گرما و سرما، به یکدیگر واکنش نشان دهند. در واقع، این بیت به تنوع و پیچیدگی روابط انسانی اشاره دارد و نشان می‌دهد که انسان‌ها باید با توجه به شرایط و احساسات یکدیگر همدلی و هماهنگی داشته باشند.
هوش مصنوعی: وقتی افراد از خانه‌هایشان خارج می‌شوند، در فضای داخل خانه‌ها مشکلات و آشفتگی‌هایی به وجود می‌آید و این وضعیت باعث ویرانی و نابودی در جهان می‌شود.
هوش مصنوعی: آفتاب در حال غیبت است، اما این خلأ نشان‌دهنده‌ی وجود یک آتش پنهان است که بر اثر آن، آفتاب می‌تواند دوباره روشن شود.
هوش مصنوعی: روز و شب، خوب و بد، خوش‌شانسی و بدشانسی به دنبال هم می‌آیند.
هوش مصنوعی: در این بیت به تضاد دو حالت اشاره شده است. یک حالت ثابت و پایدار وجود دارد که به مزاج سیاری مربوط می‌شود، در مقابل آن، یک حالت واقعی و تغییرپذیر وجود دارد که مشابه با پرواز یک پرنده است. به طور کلی، این بیت به تمایز بین ثبات و تغییر می‌پردازد.
هوش مصنوعی: یکی از آنها می‌بخشد و دیگر کنار می‌زند، یکی تاریکی می‌آورد و دیگری روشنی به ارمغان می‌آورد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که در میان ثبات و حرکت، هر یک از موجودات به نوعی با دیگری رابطه برقرار کرده و به هم نزدیک شده‌اند. هر کدام از آنها در موقعیت خود به همدیگر وابسته شده و همکاری می‌کنند.
هوش مصنوعی: نحسی و خوش‌شانسی با هم ترکیب می‌شوند و رنگ هر دو به سرعت نمایان می‌شود.
هوش مصنوعی: وقتی که این دو روش با هم ترکیب می‌شوند، حالات شگفت‌انگیز و عجیبی به وجود می‌آورند.
هوش مصنوعی: هر کسی به نوعی دچار مشکلات یا به موفقیت‌هایی می‌رسد که متناسب با موقعیت و شرایطش است.
هوش مصنوعی: با توجه به تعامل انسان‌ها و همچنین پذیرش احساسات و نیکی‌ها، وضعیت و حال افراد دستخوش تغییراتی می‌شود.
هوش مصنوعی: آمدنشان از اوج به پائین، دریای فتنه را پر از امواج کرده است.
هوش مصنوعی: خورشید در این درجات، دارای سیصد و شصت ویژگی و صفت است که به نوعی نشان‌دهنده‌ی عظمت و گوناگونی وجوه مختلف آن است.
هوش مصنوعی: هر کسی در زندگی با مشکلاتی مواجه می‌شود، اما ممکن است خود او راه حلی برای رفع آن مشکلات پیدا کند.
هوش مصنوعی: زمین به گونه‌ای شده است که مانند یک شکارگاه می‌باشد و دور آن، حلقه‌ای از چرخ و ستاره‌ها تشکیل شده است.
هوش مصنوعی: به خاطر نگاه‌های تیز و بسیاری که سست و بی‌ثباتند، از آن مکان کسی فرار کرد که از شکاف بیرون جست.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چون بیامد بوعده بر سامند
آن کنیزک سبک زبام بلند
برسن سوی او فرود آمد
گفتی از جنبشش درود آمد
جان سامند را بلوس گرفت
[...]
چیست آن کاتشش زدوده چو آب
چو گهر روشن و چو لؤلؤ ناب
نیست سیماب و آب و هست درو
صفوت آب و گونه سیماب
نه سطرلاب و خوبی و زشتی
[...]
ثقة الملک خاص و خازن شاه
خواجه طاهر علیک عین الله
به قدوم عزیز لوهاور
مصر کرد و ز مصر بیش به جاه
نور او نور یوسف چاهی است
[...]
ابتدای سخن به نام خداست
آنکه بی‌مثل و شبه و بی‌همتاست
خالق الخلق و باعث الاموات
عالم الغیب سامع الاصوات
ذات بیچونش را بدایت نیست
[...]
الترصیع مع التجنیس
تجنیس تام
تجنیس تاقص
تجنیس الزاید و المزید
تجنیس المرکب
[...]
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.