خرد هر کجا گنجی آرد پدید
ز نام خدا سازد آنرا کلید
خدای خردبخش بخردنواز
همان ناخردمند را چارهساز
رهاییده ِ بستگان سخُن
تواناکُنِ ناتوانان کُن
نهان آشکارای درون و برون
خرد را به درگاه او رهنمون
برارندهٔ سقف این بارگاه
نگارنده نقش این کارگاه
ز دانستنش عقل را ناگزیر
بزرگی و داناییاش دلپذیر
به حکم آشکارا به حکمت نهفت
ستاینده حیران ازو وقت ِ گفت
سزای پرستش پرستنده را
تولّا بدو مرده و زنده را
ورای همه بودهای بود او
همه رشتهای گوهر آمود او
یکی کز دویی حضرتش هست پاک
نه از آب و آتش نه از باد و خاک
همه آفریدهست در هفت پوست
بدو آفرین، کآفریننده اوست
همه بود را هست ازو ناگزیر
به بود کس او نیست نسبتپذیر
بدو هیچ پوینده را راه نیست
خردمند ازین حکمت آگاه نیست
گرت مذهب این شد که بالا بود
ز تعظیم او زیر تنها بود
وگر ذات او زیر گویی که هست
خدا را نخواند کسی زیردست
چو از ذات معبود رانی سخن
به زیر و به بالا دلیری مکن
چو در قدرت آید سخن زان دلیر
که بی قدرتش نیست بالا و زیر
به هرچ آرد از زیر و بالا پدید
سر از خط فرمان نباید کشید
یکی را ز گردون دهد بارگاه
یکی را ز کیوان درآرد به چاه
دلی را فروزان کند چون چراغ
نهد بر دل دیگر از درد داغ
همه بیشییی پیش او اندکیست
بزرگی و خردی به پیشش یکیست
چه کوهی بر او، چه یک کاه برگ
چه با امر او زندگانی چه مرگ
نه گوینده خاکی کس آرد بهدست
نه بر آب نقشی توان نیز بست
جز او کیست که از خاکْ آدم سرشت؟
بر آبْ اینچنین نقش داند نوشت؟
چو ره یاوه گردد، نماینده اوست
چو در بسته باشد، گشاینده اوست
تواناست بر هر چه او ممکن است
گر آن چیز جنبنده یا ساکن است
تنومند ازو جمله کاینات
بدو زنده هر کس که دارد حیات
همه بودی از بود او هست نام
تمام اوست، دیگر همه ناتمام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوع خرد و حکمتی میپردازد که از جانب خداوند سرچشمه میگیرد. شاعر تأکید میکند که خرد، کلید فهم و دانایی است و خداوند به خردمندان یاری میرساند. او منبع تمامی چیزهاست و همه موجودات به وجود او وابستهاند. شاعر نشان میدهد که خداوند برترین مقام را دارد و هیچکس نمیتواند به ذات او دست یازد. همه چیز تحت قدرت اوست و اوست که زندگی و مرگ را تعیین میکند. در نهایت، شاعر بر این باور است که تنها او کامل است و بقیه موجودات ناتمام هستند.
هوش مصنوعی: خرد، هر زمان که گنجی را آشکار کند، با ذکر نام خدا، آن را به دست میآورد.
هوش مصنوعی: خداوندی که خرد را میافزاید و با نیکوکاری به انسانها کمک میکند، برای جاهلان و نادانان نیز راه حلی فراهم میآورد.
ناتوانانِ کن: درماندگان و ناتوانان عالَم کُن و وجود.
هوش مصنوعی: در دل و ظاهر انسانی، حقیقتی نهفته است که فقط به درگاه او راهنمایی میشود.
هوش مصنوعی: این جمله به معنای آن است که کسی که سقف این مکان زیبا را ساخته، همان کسی است که نقش و نگارهای این کارگاه را نیز طراحی کرده است. به عبارتی، خالق این اثر هنری و معمار این بنا یکسان هستند و هر دو کار نشاندهندهٔ هنر و مهارت او هستند.
هوش مصنوعی: از آگاهی او، عقل انسان ناچار به بزرگی و دانش میرسد و این دانش برای دل دلپذیر است.
هوش مصنوعی: بر اساس حکم واضحی که وجود دارد، حکمت در درون خود نهفته است و ستاینده در زمان سخن گفتن از آن حیران و متعجب میشود.
هوش مصنوعی: سزاوار پرستش کسی است که واقعاً شایستهی محبت و توجه است، و این تعلق خاطر به او، هم مردگان و هم زندگان را تحت تأثیر قرار میدهد.
هوش مصنوعی: تو فراتر از همه چیز بودهای و او، که هستیات را به تمامی گره زده، همچون گوهری ارزشمند به زندگیات پیوند میخورد.
هوش مصنوعی: کسی که از دوگانگی و جدایی پاک است، نه از آب و آتش و نه از باد و خاک متاثر نمیشود.
مصرع اول: هرچه در هفت آسمان هست، آفریده و مخلوق است.
مصرع دوم: بودِ او شبیه بودِ هیچکس یا هیچچیز دیگر نیست.
هوش مصنوعی: هیچکس در این مسیر نمیتواند پیش برود، و تنها کسی که با智慧 است از این حقیقت مطلع نیست.
هوش مصنوعی: اگر دین تو به گونهای است که بالا بودن خود را از بزرگداشت او میدانی، پس تنها بودن در زیر، در واقع چیزی است.
هوش مصنوعی: اگر کسی بگوید که وجود خداوند پایینتر از آن است که بگوییم او خداست، هیچکس در مقام پستتر نمیتواند او را بخواند.
هوش مصنوعی: اگر درباره خداوند صحبت میکنی، در گفتارت احتیاط کن و جرأت نداشته باش که به او توهین کنی یا از روی بیاحترامی سخن بگویی.
هوش مصنوعی: وقتی که فردی در موقعیت قدرت قرار میگیرد، سخنان او به شدت تأثیرگذار میشود و کسی که در شرایط ضعف است، نمیتواند در بحثهای مهم شرکت کند یا حرفی برای گفتن داشته باشد.
هوش مصنوعی: هر چیزی که از زیر و بالای سطح ظاهر شود، نباید از خط تعیین شده عبور کرد.
هوش مصنوعی: یکی را خداوند به مقام و جایگاه بلند میرساند، در حالی که دیگری را به زیر میکشاند و به ذلت میاندازد.
هوش مصنوعی: اگر کسی قلبی را روشن کند، مانند چراغی که بر دل دیگری میافکنیم، میتواند از درد و زخمهایش بکاهد.
هوش مصنوعی: همه انسانها، چه بزرگ و چه کوچک، در برابر او به اندازه یکدیگرند و تفاوتی میانشان نیست.
هوش مصنوعی: زندگی و مرگ برای او چنان بیاهمیتاند که مثل تحمل یک کوه سنگین یا برداشتن یک کاه بیوزن است.
هوش مصنوعی: هیچ شخصی نمیتواند به واسطهی خاکی بودن خود، چیزی ارزشمند به دست آورد و همچنین نمیتواند بر روی آب، نقشی پایدار ایجاد کند.
هوش مصنوعی: به جز خداوند، چه کسی میتواند انسان را از خاک بیافریند؟ چگونه ممکن است که کسی بتواند چنین نقش زیبایی بر آب بزند؟
نماینده: نمایندهٔ راه، راهنما.
هوش مصنوعی: هر چیزی که او قادر به انجام دادن باشد، چه متحرک باشد و چه ساکن، با توانایی او انجام میشود.
هوش مصنوعی: خداوند منبع قدرت و زندگی است و همه موجودات زنده به او وابستهاند. هر موجودی که جانی دارد، به لطف او زنده است.
هوش مصنوعی: همه چیز از وجود او به وجود آمده و نام او بر همه چیز سایه انداخته است. در واقع، دیگر چیزها ناقص و ناتمام هستند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.