الا ای خرد مغز سخن
دلت برگسل زین سرای کهن
که او چون من و چون تو بسیار دید
نخواهد همی با کسی آرمید
اگر شهریاری، اگر پیشکار
تو اندر گذاری و او پایدار
چه با رنج باشی، چه با تاج و تخت
ببایدت بستن به فرجام، رخت
اگر آهنی، چرخ بگدازدت
چو گشتی کهن باز ننوازدت
چو سرو دلارای گردد به خم
خروشان شود نرگسان دژم
خمان چهره ارغوان زعفران
سبک مردم شاد گردد گران
بخسبد روان چون که بالا بخفت
تو تنها ممان زان که همراه رفت
اگر شهریاری، اگر زیردست
جز از خاک تیره نیابی نشست
کجا آن بزرگان با تاج و تخت
کجا آن سواران بیدار بخت
کجا آن خردمند و کندآوران
کجا آن سرافراز جنگی سران
همه خاک دارند بالین و خشت
خنک آن که جز تخم نیکی نکشت
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به نوعی تفکر درباره زندگی و سرنوشت انسان‌ها می‌پردازد. شاعر به خرد و اندیشه‌ای که انسان را به دریافت حقیقت رهنمون می‌کند، اشاره می‌کند و از او می‌خواهد که دل خود را از تعلق به دنیای فانی و کهنه جدا کند. او بیان می‌کند که حتی اگر انسان مقام والایی داشته باشد یا در زندگی راحتی بگذراند، در نهایت همه با مرگ مواجه می‌شوند و جایگاه انسان‌ها در دنیا گذراست.
شاعر به این نکته هم تأکید می‌کند که بزرگی، ثروت و مقام نمی‌تواند انسان را از سرنوشت حتمی نجات دهد و در پایان همه به خاک می‌روند. او ضمن این تفکر، به اهمیت کار خوب و نیکویی در زندگی اشاره می‌کند و از آن به عنوان دانه‌ای یاد می‌کند که در زندگی باید کاشته شود. در نهایت، شعر پیامدهای عدم توجه به این حقیقت را هشدار می‌دهد.
هوش مصنوعی: ای خرد، دل از این دنیای قدیمی بکن و به سخن تازه و پاک بپرداز.
هوش مصنوعی: او مانند من و تو بسیار تجارب و دیدگاه‌های گوناگونی داشته و به همین خاطر تمایلی به نزدیکی و آرامش با کسی ندارد.
هوش مصنوعی: اگر تو پادشاهی و یا اگر پیشکار تو اینجا باشند، او به طور ثابت و پابرجا خواهد بود.
هوش مصنوعی: خواه تو در زحمت باشی یا در رفاه و قدرت، در پایان کار باید به زندگی خود پایان دهی و سفر آخرت را آغاز کنی.
هوش مصنوعی: اگر در زندگی سختی و مشکلاتی را تجربه کنی و با گذشت زمان کهنه شوی، دیگر کسی به تو توجهی نمی‌کند و ارزشی برای تو قائل نیست.
هوش مصنوعی: وقتی که سرو زیبا در چلچله‌های بادی به حرکت درمی‌آید، نرگس‌ها نیز به خاطر این تغییر حالتی غمگین پیدا می‌کنند.
هوش مصنوعی: چهره‌ی زیبا و رنگین مانند گل ارغوان و زعفران باعث می‌شود که مردم شاد شوند و دل‌هایشان سنگین گردد.
هوش مصنوعی: روح تو پس از مرگ آرام می‌گیرد؛ وقتی که به بالاترین مقام برسی، تنها نمان، چرا که در این سفر، دوستان نیز همراه تو خواهند بود.
هوش مصنوعی: اگر در این سرزمین کسی به مقام سلطنت برسد، یا کسی که در مرتبه پایین‌تری قرار دارد، جز از خاک تیره و ناشناخته نمی‌تواند استراحت کند.
هوش مصنوعی: کجا هستند آن شخصیت‌های بزرگ که تاج و تخت دارند؟ کجا هستند آن سواران خوشبخت و بیدار؟
هوش مصنوعی: کجا هستند آن حکیمان و کسانی که خرد و دانششان را به کار می‌برند؟ کجا هستند آن سربازان سرفراز و شجاع جنگ؟
هوش مصنوعی: همه انسان‌ها در نهایت به خاک می‌روند و آرامگاهشان با سنگ یا خشت می‌شود. اما تنها فردی که در زندگی‌اش کار خوب و نیک کرده، می‌تواند به آرامش و خنکی در آن مکان پی ببرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.