هله هشدار که با بیخبران نستیزی
پیش مستان چنان رطل گران نستیزی
گر نخواهی که کمان وار ابد کژ مانی
چون کشندت سوی خود همچو کمان نستیزی
گر نخواهی که تو را گرگ هوا بردرد
چون تو را خواند سوی خویش شبان نستیزی
عجمی وار نگویی تو شهان را که کیید
چون نمایند تو را نقش و نشان نستیزی
از میان دل و جان تو چو سر برکردند
جان به شکرانه نهی تو به میان نستیزی
چو به ظاهر تو سمعنا و اطعنا گفتی
ظاهر آنگه شود این که به نهان نستیزی
در گمانی ز معاد خود و از مبدا خود
شودت عین چو با اهل عیان نستیزی
در تجلی بنماید دو جهان چون ذرات
گر شوی ذره و چون کوه گران نستیزی
ز زمان و ز مکان بازرهی گر تو ز خود
چو زمان برگذری و چو مکان نستیزی
مثل چرخ تو در گردش و در کار آیی
گر چو دولاب تو با آب روان نستیزی
چون جهان زهره ندارد که ستیزد با شاه
الله الله که تو با شاه جهان نستیزی
هم به بغداد رسی روی خلیفه بینی
گر کنی عزم سفر در همدان نستیزی
حیله و زوبعی و شیوه و روبه بازی
راست آید چو تو با شیر ژیان نستیزی
همچو آیینه شوی خامش و گویا تو اگر
همه دل گردی و بر گفت زبان نستیزی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوعات هشدار و بیداری پرداخته و به فردی که غافل است توصیه میکند که باید هوشیار باشد و از خواب غفلت بیدار شود. شاعر بر این نکته تأکید میکند که اگر کسی نخواهد از مسیر صحیح خارج شود، باید خود را از خواستههای ناپسند دور کند و به حقایق زندگی توجه کند. او به فرد یادآوری میکند که اگر به طور ظاهری گوش به حرفهای نیکو دهد، اما در باطن به آن پایبند نباشد، نمیتواند به حقیقت دست یابد. همچنین، وقتی به حقیقت و اصل خود فکر کند، ممکن است از فهم واقعیات دور شود. در نهایت، هشدار میدهد که اگر از خود و شرایط زمان و مکان خود رها نشود، به مانند چرخ در حال چرخش، به مقصد نخواهد رسید. شاعر به نوعی از مسافر دعوت میکند تا در سفر به خود و حقیقت بپردازد و به زندگی معنادار برسد.
هوش مصنوعی: بیدار باش که با کسانی که غافلاند و به دنیا مشغولاند، نباید درافتاد. تو در کنار افرادی که در حال خوشگذرانی و شادی هستند، مانند وزنهای سنگین هستی که میتواند بر آنها فشار بیاورد.
هوش مصنوعی: اگر نمیخواهی که مانند کمانی به سمت اشتباه و کژ راه بروی، باید توجه کنی که دست به اقدامهای غلط نزنند، چون ممکن است همچون کمان به سمت خودشان کشیده شوی.
هوش مصنوعی: اگر نمیخواهی که حوادث و شرایط ناخوشایند تو را به دردسر بیندازند، باید مراقب باشی و به صدای راهنمایی که تو را به سوی خودش میخواند، توجه نکنید.
هوش مصنوعی: به طرز عجیبی با زبان عجیب و غریب صحبت نکن که مانند پادشاهان، تو را به چه صورتی نشان میدهند و هرگز با تو مانند کسی برخورد نمیکنند که اهمیتی نداشته باشد.
هوش مصنوعی: وقتی که بار دیگر از دل و جان تو سر بلند میکنم، برای شکرگزاری به خاطر تو، هیچ تلاشی نمیکنم که در میانه تو قرار بگیرم.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که وقتی تو به طور آشکار گفتی "شنیدیم و اطاعت کردیم"، در واقع این نشاندهندهی این است که نمیتوانی در باطن به مخالفت ادامه دهی. در واقع، اگر کسی به ظاهری پیروی میکند، نباید در دلش با آن در تضاد باشد.
هوش مصنوعی: اگر به سرنوشت و مرگ خود و منبع وجودت فکر کنی، مانند آن است که با کسانی که حقیقت را میبینند و به آنها نزدیک نمیشوی.
هوش مصنوعی: اگر به اوج کمال و نازکی برسید، دو دنیا مانند ذرات ریز به شما نشان داده میشود. پس اگر خود را کوچک و بیاهمیت کنید، همچون کوهی بزرگ و سرسخت نخواهید بود.
هوش مصنوعی: اگر بتوانی از زمان و مکان جدا شوی و خود را فراتر از این دو مفهوم ببینی، مانند زمانی که از زمان میگذری و به هیچ مکان خاصی وابسته نیستی، به آزادی دست خواهی یافت.
هوش مصنوعی: اگر مانند چرخ موفق و روان در کار خود باشی، هیچ کس نمیتواند تو را متوقف کند؛ همانطور که چرخش یک دلاّل یا دولاب وابسته به جریان آب است و نمیتواند بایستد.
هوش مصنوعی: زیرا جهانی که زیبایی ندارد، نمیتواند با پادشاه درگیر شود. ای خدا، تو با پادشاه جهان در ستیز نیستی.
هوش مصنوعی: اگر به بغداد بروی، چهره خلیفه را خواهی دید، اما اگر بخواهی به همدان سفر کنی، نباید تردید کنی.
هوش مصنوعی: اگر به هنر فریب و نیرنگ و روشهای زیرکانه تسلط داری، باید بدانید که در برابر نیروی جوانمردی و شجاعت تو، هیچکدام از اینها کارساز نخواهند بود.
هوش مصنوعی: اگر میخواهی مانند یک آیینه خاموش و در عین حال گویا باشی، باید دل پاک و روشن داشته باشی و از بحث و جدل خودداری کنی.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۷ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.