باده بده باد مده وز خودمان یاد مده
روز نشاط است و طرب برمنشین داد مده
آمدهام مست لقا کشته شمشیر فنا
گر نه چنینم تو مرا هیچ دل شاد مده
خواجه تو عارف بدهای نوبت دولت زدهای
کامل جان آمدهای دست به استاد مده
در ده ویرانه تو گنج نهان است ز هو
هین ده ویران تو را نیز به بغداد مده
والله تیره شب تو به ز دو صد روز نکو
شب مده و روز مجو عاج به شمشاد مده
غیر خدا نیست کسی در دو جهان همنفسی
هر چه وجود است تو را جز که به ایجاد مده
گرچه در این خیمه دری دانک تو با خیمه گری
لیک طناب دل خود جز که به اوتاد مده
ساقی جان صرفه مکن روز ببردی به سخن
مال یتیمان بمخور دست به فریاد مده
ای صنم خفته ستان در چمن و لاله ستان
باده ز مستان مستان در کف آحاد مده
دانه به صحرا مکشان بر سر زاغان مفشان
جوهر فردیت خود هرزه به افراد مده
چون بود ای دلشده چون نقد بر از کن فیکون
نقد تو نقد است کنون گوش به میعاد مده
هم تو توی هم تو منم هیچ مرو از وطنم
مرغ توی چوژه منم چوزه به هر خاد مده
آنک به خویش است گرو علم و فریبش مشنو
هست تو را دانش نو هوش به اسناد مده
خسرو جانی و جهان وز جهت کوهکنان
با تو کلندی است گران جز که به فرهاد مده
بس کن کاین نطق خرد جنبش طفلانه بود
عارف کامل شده را سبحه عباد مده
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به تمایلات و احساسات عرفانی و عاشقانه پرداخته است. شاعر از ساقی میخواهد که بادهای به او بخشد و او را از خود فراموشی نرساند. او به شادابی و نشاط روز اشاره میکند و میگوید که باید از لذایذ زندگی بهرهمند شود. شاعر خود را مسحور عشق و دلدادگی میبیند و میخواهد که نگران فنا و نیستی نباشد.
همچنین، شاعر به نکاتی فلسفی درباره وجود و خدا اشاره کرده و میگوید که در این دنیا کسی جز خدا با ما نیست. او از دیگران میخواهد که به جای فریب خوردن از ظواهر، به عمق حقیقت بپردازند و خود را از تعلقات دنیایی رها کنند.
شاعر در نهایت بر این نکته تأکید میکند که باید به علم و دانش حقیقی دست یافت و از تقلید و فریب پرهیز کرد. او با زبانی شاعرانه و زیبا، در پی کشف معانی عمیق زندگی و عشق است.
هوش مصنوعی: به من شراب بده و از خودم دور نکن. امروز روز شادی و نشاط است و به من غمی نده.
هوش مصنوعی: من به خاطر دیدار تو آمدهام، حتی اگر به دست فنا کشته شوم. پس اگر قرار است دل شاد کنی، این احساس را به من نده، چرا که من چنین حسی ندارم.
هوش مصنوعی: ای عزیز، تو کسی هستی که در شناخت و درک عمیق هستی، ولی به جای اینکه خود را در معرض قدرت و ثروت قرار دهی، باید تمرکز خود را بر یادگیری و آموختن از استادان بزرگ بگذاری. با تمام وجود آمدهای، پس از آن استفاده کن و خود را به موفقیت و کمال نزدیکتر کن.
هوش مصنوعی: در خراب شدهی روستا، گنجی پنهان وجود دارد. بنابراین، این آبادانی ویران شدهی تو را به بغداد منتقل نکن.
هوش مصنوعی: به خدا سوگند، شب تار تو بهتر از دو صد روز خوب است. شب را از دست نده و روز را هم از دست نده، مگر به نیکی و با احتیاط.
هوش مصنوعی: در این دو جهان هیچکس جز خداوند نیست که همنفسی داشته باشد. هر چیزی که وجود دارد، جز آنچه به وجود آوردن تو بستگی دارد، ارزش ندارد.
هوش مصنوعی: هرچند در این مکان و در این محیط، تو با دقت و خوشزوقی عمل میکنی، اما به یاد داشته باش که قلب خود را جز به دست عامل خارجی نسپار.
هوش مصنوعی: ای ساقی، جانم را بیهوده خرج نکن، روزی را که با سخنان تو گذراندهام، از یاد نبر. مال یتیمان را نخور و دست به فریاد و شیون نزن.
هوش مصنوعی: ای معشوق، در باغ و در لالهها خوابیدهای، باده را از دست مستها بگیر و به هر کس نده.
هوش مصنوعی: دانهها را در صحرا پراکنده نکن و به زاغها نده. هویت و ارزش خود را میان افراد بیارزش نریز.
هوش مصنوعی: ای دل، وقتی که در حالتی هستی، مانند پولی که در حال دگرگونی است، به آنچه داری توجه کن. کنونی که در آن به سر میبری ارزشمند است، پس وقتت را صرف وعدههای نامعین نکن.
هوش مصنوعی: تو و من به هم وابستهایم و هیچکدام از سرزمین خود دور نشویم. تو پرندهای در قفسی و من هم مانند تو، در آنجا هستم. پس لطفاً مرا از اینجا جدا نکن.
هوش مصنوعی: این بیت به ما میگوید که باید به علم و دانش خود اعتماد کنیم و فریب حرفهای بیاساس را نخوریم. در واقع، تاکید دارد که نباید به اطلاعات نادرست یا غیرمستند توجه کنیم و باید تلاش کنیم تا دانش و درک مثبت و معتبر را به دست آوریم.
هوش مصنوعی: خسرو، تو جان و زندگی منی و جهان برای من به خاطر تو ارزش دارد. هیچ چیز نمیتواند به عظمت تو باشد، جز اینکه فرهاد را به تو بسپارم.
هوش مصنوعی: بس کن، زیرا این سخنهای خرد مانند بازیهای کودکانه است. عارف کامل نباید به سمت عوامفریبی و تظاهر برود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
میخواهید شما بخوانید؟ اینجا را ببینید.
مشابهیابی بر اساس وزن و قافیه
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.