مولانا
»
مثنوی معنوی
»
دفتر چهارم
»
بخش ۸۸ - بیان آنک عهد کردن احمق وقت گرفتاری و ندم هیچ وفایی ندارد کی لو ردوالعادوا لما نهوا عنه و انهم لکاذبون صبح کاذب وفا ندارد
عقل میگفتش حماقت با توست
با حماقت عقل را آید شکست
عقل را باشد وفای عهدها
تو نداری عقل رو ای خربها
عقل را یاد آید از پیمان خود
پردهٔ نسیان بدراند خرد
چونک عقلت نیست نسیان میر تست
دشمن و باطل کن تدبیر تست
از کمی عقل پروانهٔ خسیس
یاد نارد ز آتش و سوز و حسیس
چونک پرش سوخت توبه میکند
آز و نسیانش بر آتش میزند
ضبط و درک و حافظی و یادداشت
عقل را باشد که عقل آن را فراشت
چونک گوهر نیست تابش چون بود
چون مذکر نیست ایابش چون بود
این تمنی هم ز بیعقلی اوست
که نبیند کان حماقت را چه خوست
آن ندامت از نتیجهٔ رنج بود
نه ز عقل روشن چون گنج بود
چونک شد رنج آن ندامت شد عدم
مینیرزد خاک آن توبه و ندم
آن ندم از ظلمت غم بست بار
پس کلام اللیل یمحوه النهار
چون برفت آن ظلمت غم گشت خوش
هم رود از دل نتیجه و زادهاش
میکند او توبه و پیر خرد
بانگ لو ردوا لعادوا میزند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن درباره تضاد عقل و حماقت صحبت میکند. راوی میگوید عقل به حماقت هشدار میدهد که در نهایت حماقت باعث شکست عقل میشود. عقل باید به عهدها وفادار باشد، اما حماقت این وفاداری را ندارد. همچنین اشاره میشود که نسیان و فراموشی از خصائص حماقت است و عقل باید در حفظ و یادآوری اطلاعات باشد. در پایان، اگرچه گاهی انسان دچار ندامت و پشیمانی میشود، این احساسات به دلیل رنج و تبعات اشتباهات اوست و نه به خاطر روشنفکری و عقل. نتیجهگیری این است که حماقت نتیجهاش رنج و پشیمانی است و نمیتواند درک درستی از شرایط داشته باشد.
هوش مصنوعی: عقل به او میگفت که حماقت با توست و با وجود حماقت، عقل نیز شکست خواهد خورد.
هوش مصنوعی: اگر عقل با وفای به عهدها خصوصیات خاصی داشته باشد، تو که این ویژگی را نداری، پس از عقل هم به دور هستی.
هوش مصنوعی: عقل به یاد میآورد که از عهد و پیمان خود غافل شده و در این حالت، آگاهی و هوشیاری خود را از دست میدهد.
هوش مصنوعی: زمانی که تو فکر و عقل درستی نداری، فراموشی و نادانی به عنوان دشمن تو عمل میکند و هر نوع برنامهریزی و تدبیر تو را باطل میسازد.
هوش مصنوعی: به خاطر کمعقلیاش، پروانهای بخیل نمیتواند از آتش و سوز خود یاد بگیرد.
هوش مصنوعی: زمانی که جوانی و شادابیاش از بین میرود، به خاطر اعمال گذشتهاش پشیمان میشود و فراموشیاش را مانند آتش به جان خودش میزند.
هوش مصنوعی: ذهن انسان قادر است اطلاعات را ضبط و ذخیره کند، ولی این کار به عهده عقل است که تمام این یادداشتها و اطلاعات را به درستی درک و تحلیل کند.
هوش مصنوعی: اگر گوهر وجود نداشته باشد، تابش و روشنایی آن هم چگونه خواهد بود؟ و اگر چیزی مردانه نباشد، بازگشت و ایاب و ذهابش چگونه ممکن است؟
هوش مصنوعی: این آرزو هم از نادانی اوست که نتواند ببیند که این حماقت چه نتیجهای خواهد داشت.
هوش مصنوعی: آن پشیمانی که پیدا شد، به خاطر پیامدهای زحمات و رنجهای گذشته بود، نه به دلیل فهم و عقل روشنی که مانند گنج ارزشمند است.
هوش مصنوعی: وقتی که به خاطر رنج و سختی ناشی از ندامت، انسان به عدم و نیستی میرسد، خاک و ذرات آن توبه و پشیمانی ارزشی ندارد.
هوش مصنوعی: شبانگاه از غم و اندوه خود شکایت نکردم، زیرا روز به زودی میتواند تاریکی شب را از بین ببرد.
هوش مصنوعی: وقتی که تاریکی غم از بین برود، شادی در دل پیدا میشود و روح و احساسات خوب دوباره زنده میشوند.
هوش مصنوعی: او توبه میکند و پیر با خرد به او میگوید که برگرد؛ اما او دوباره به گناهان خود بازمیگردد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۳ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.