و پس از بلوغ غم مال و فرزند و، اندوه آز و شَره و، خطر کسب و طلب در میان آید. و با این همه چهار دشمن متضاد از طبایع با وی همراه بل هم خواب، و آفات عارضی چون مار و کژدم و سباع و گرما و سرما و باد و باران و برف و هدم و فتک و زهر و سیل و صواعق در کمین، و عذاب پیری و ضعف آن - اگر بدان منزلت بتواند رسید - با همه راجح، و قصد خصمان و بدسگالی دشمنان بر اثر، وآنگاه خود که از این معانی هیچ نیستی و با او شرایط موکد و عهود مستحکم رفتستی که به سلامت خواهد زیست فکرت آن ساعت که میعاد اجل فراز آید و دوستان و اهل و فرزندان را بدرود باید کرد و شربتهای تلخ که آن روز تجرع افتد واجب کند که محبت دنیا را بر دلها سرد گرداند، هیچ خردمند تضییع عمر در طلب آن جایز نشمرد. چه بزرگ جنونی و عظیم غبنی را به فانی و دایمی را به زایلی فروختن، و جان پاک را فدای تن نجس داشتن.
خاصه در این روزگار تیره که خیرات براطلاق روی به تراجع آورده است و همت مردمان از تقدیم حسنات قاصر گشته با آنچه ملک عادل انوشروان کسری بن قباد را سعادت ذات و یمن نقیبت و رجاحت عقل و ثبات رای و علو همت و کمال مقدرت و صدق لهجت و شمول عدل و رافت و افاضت جود و سخاوت و اشاعت حلم و رحمت و محبت علم و علما و اختیار حکمت و اصطناع حکما و مالیدن جباران و تربیت خدمتگزاران و قمع ظالمان و تقویت مظلومان حاصل است میبینییم که کارهای زمانه میل به ادبار دارد، و چنانستی که خیرات مردمان را وداع کردستی، و افعال ستوده و اخلاق پسندیده مردود گشته. و راه راست بسته، و طریق ضلالت گشاده، و عدل ناپیدا و جور ظاهر، و علم متروک و جهل مطلوب، و لئم و دنائت مستولی و کرم و مروت منزوی، و دوستی ها ضعیف و عداوت ها قوی، و نیک مردان رنجور و مستذل و شریران فارغ و محترم، و مکر و خدیعت بیدار و مظفر، و متابعت هوا سنت متبوع و ضایع گردانیدن احکام خرد طریق مشروع، و مظلوم محق ذلیل و ظالم مبطل عزیز، و حرص غالب و قناعت مغلوب، و عالَم غدار بدین معانی شادمان و به حصول این ابواب تازه و خندان.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: پس از بلوغ، غم و اندوههای مختلفی مانند مال و فرزند و نیز خطرات و آفات طبیعی (مانند مار، کژدم، سرما و گرما) بر انسان عارض میشود. با وجود چنین مشکلاتی، انسان در زندگی به دشمنان و خصمان نیز برخورد میکند. در این وضعیت، تفکر بر مرگ و جدایی از عزیزان و تلخی لحظات آخر زندگی بر او غلبه میکند و هیچ خردمندی عمرش را در طلب دنیا ضایع نمیکند.
در دوران کنونی که نیکیها در حال کاهش هستند و اخلاق پسندیده رخت بر بسته، انسانها در جهل و فساد غرق شدهاند و ارزشهای انسانی کمرنگ شده است. در این فضا، نیکوکاران رنج میکشند و ظالمان بیمحابا به ظلم خود ادامه میدهند. در نهایت، پیام این متن هشدار به طبع فضائل انسانی و ضرورت توجه به ارزشهای اخلاقی و انسانی در برابر چالشهای زندگی است.
هوش مصنوعی: پس از رسیدن به سن بلوغ، انسان با نگرانیهای مالی و فرزندی، حسرت و اشتیاق، و خطرات ناشی از کار و تلاش روبرو میشود. در این میان، چهار دشمن متضاد به طبیعت انسان میپیوندند و خطرات مختلفی همچون مار و کژدم، حیوانات درنده، و تندبادها و بارانها در کمیناند. افزون بر این، با پیری و ضعف که اگر به آن مرحله برسد، مواجه میشود و در کنار همگی اینها، نفرت و کینه دشمنان نیز وجود دارد. در این حال، وقتی که انسان هیچ کدام از این مشکلات را ندارد و به او یک سری شرایط و پیمانهای محکم داده میشود، آن وقت میفهمد که روزی باید از زندگی وداع کند و با تلخیهای آن روز رو به رو شود. این موضوع میتواند عشق به دنیا را در دلها کمرنگ کند و هیچ فرد عاقل، اتلاف عمر را در پی آن مجاز نمیداند. چرا که این کار حماقت بزرگ و ضرر عظیم است که واداشتن زندگی جاویدان را به زندگی زودگذر و فانی ترجیح دهد و روح پاک را برای تن ناپاک بگذارد.
هوش مصنوعی: در این دوران تاریک که خیرخواهی و نیکی در حال کاهش است و مردم از انجام کارهای نیک کاستی دارند، شاهدیم که در زمان پادشاهی عادل انوشروان کسری بن قباد، او به سعادت حقیقی و فضیلتهایی چون درایت، ثبات، صداقت و انصاف دست یافته بود. اما اکنون اوضاع به سمت نابودی میرود. نیکیها و رفتارهای پسندیده از سوی مردم رها شده و راه راست بسته است. در عوض، مسیرهای گمراهی باز شده و عدالت در سایه ظلم قرار گرفته است. علم فراموش شده و جهل بر جامعه حاکم شده است. صفات خوب و بزرگواری به فراموشی سپرده شدهاند و دوستیها ضعیف و دشمنیها قویتر شدهاند. مردان نیک در رنج هستند و شرارتها مورد احترام قرار دارند. فریب و نیرنگ در اوج خود است و پیروی از خواستههای نفس به یک سنت تبدیل شده، در حالی که اصول عقلانی و قوانین نادیده گرفته میشوند. در این میان، ظالمین در قدرت و مظلومان در حقارت به سر میبرند، و مردم به این اوضاع بد، خوشحال و راضی هستند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۶ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.