قوله تعالی: «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ» گرامی کردیم ما فرزندان آدم را، «وَ حَمَلْناهُمْ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ» و برداشتیم ایشان را در دشت و دریا، «وَ رَزَقْناهُمْ مِنَ الطَّیِّباتِ» و روزی دادیم ایشان را از پاکها و خوشها، «وَ فَضَّلْناهُمْ» و ایشان را افزونی دادیم، «عَلی کَثِیرٍ مِمَّنْ خَلَقْنا» بر فراوانی از آنچ آفریدیم، «تَفْضِیلًا (۷۰)» افزونی دادنی.
«یَوْمَ نَدْعُوا کُلَّ أُناسٍ» آن روز که خوانیم هر گروهی را از مردمان، «بِإِمامِهِمْ» با پیشوایی ایشان، «فَمَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ» هر کس که نامه او در دست راست دهند، «فَأُولئِکَ یَقْرَؤُنَ کِتابَهُمْ» ایشان آنند که نامه خویش میخوانند، «وَ لا یُظْلَمُونَ فَتِیلًا (۷۱)» و مزد یک فتیل از کردار ایشان نکاهند.
«وَ مَنْ کانَ فِی هذِهِ أَعْمی» و هر که درین جهان از حق بدیدن نابیناست، «فَهُوَ فِی الْآخِرَةِ أَعْمی» او در آن جهان نابیناست، «وَ أَضَلُّ سَبِیلًا (۷۲)» و از نابینا گمراه‌تر.
«وَ إِنْ کادُوا لَیَفْتِنُونَکَ» خواستندی و نزدیک بودی که بر تو تباه کردندی و باز گردانیدندی، «عَنِ الَّذِی أَوْحَیْنا إِلَیْکَ» از آنچ بر تو فرو فرستادیم از پیغام، «لِتَفْتَرِیَ عَلَیْنا غَیْرَهُ» تا تو بر ما آن گفتی که ما نگفتیم، «وَ إِذاً لَاتَّخَذُوکَ خَلِیلًا (۷۳)» و گر بودی اینچنین ترا دوست گرفتندی.
«وَ لَوْ لا أَنْ ثَبَّتْناکَ» و اگر نه آن بودی که ما ترا بر جای بداشتیمی، «لَقَدْ کِدْتَ» نزدیک بودی تو و خواستی، «تَرْکَنُ إِلَیْهِمْ» که بایشان گرائیدی و با ایشان آرمیدی، «شَیْئاً قَلِیلًا (۷۴)» گرائیدنی اندک.
«إِذاً لَأَذَقْناکَ» آن گه بچشانیدیمی ما ترا، «ضِعْفَ الْحَیاةِ» توی از عذاب این جهانی «وَ ضِعْفَ الْمَماتِ» و توی از عذاب آن جهانی، «ثُمَّ لا تَجِدُ لَکَ عَلَیْنا نَصِیراً (۷۵)» آن گه تو بر ما یاری نیافتی.
«وَ إِنْ کادُوا لَیَسْتَفِزُّونَکَ» و خواستندی که بشکیزانندی ترا، «مِنَ الْأَرْضِ» از زمین، «لِیُخْرِجُوکَ مِنْها» تا ترا بیرون کنندی از آن، «وَ إِذاً لا یَلْبَثُونَ خِلافَکَ» و آن گه درنگ نیابندی ایشان در آن پس بیرون شد تو، «إِلَّا قَلِیلًا (۷۶)» مگر اندکی.
«سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَکَ مِنْ رُسُلِنا» نهاد خداست در کار پیغامبران که پیش از تو بودند، «وَ لا تَجِدُ لِسُنَّتِنا تَحْوِیلًا (۷۷)» و نتوانی تو که رسول مایی که سنّت ما را از جای بگردانی.
«أَقِمِ الصَّلاةَ» بپای دار نماز، «لِدُلُوکِ الشَّمْسِ» از هنگام در گشتن خورشید، «إِلی غَسَقِ اللَّیْلِ» تا تاریکی شب، «وَ قُرْآنَ الْفَجْرِ» و بپای دار تو نماز بامداد، «إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ» که نماز بامداد، «کانَ مَشْهُوداً (۷۸)» فریشتگان روز و فریشتگان شب اندر آن بامداد حاضراند بتو
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این آیات، خداوند به فضیلت و کرامت انسان‌ها اشاره می‌کند و می‌گوید که بنی آدم را گرامی داشته، آنان را در دشت و دریا حمل کرده و از روزی‌های پاک بهره‌مند کرده است. در روز قیامت، هر گروه از انسان‌ها به پیشوایانشان خوانده می‌شوند و کسانی که نامه اعمالشان را با دست راست دریافت کنند، در خوشی خواهند بود و به آنها هیچ ظلمی نخواهد شد.
آیات به نابینایی در دنیا اشاره می‌کنند که در آخرت نیز نابینا خواهند بود. خداوند به پیامبر هشدار می‌دهد که از وسوسه‌های مخالفان دوری کند و اگر او را رها می‌کرد، ممکن بود دچار مشکل شود. اما خداوند او را ثابت نگه می‌دارد و به او اطمینان می‌دهد که او نمی‌تواند سنت خداوند را تغییر دهد.
در ادامه، دستور به برپایی نماز داده می‌شود، از زمان زوال خورشید تا تاریکی شب و همچنین بر اهمیت نماز صبح تأکید می‌کند که ملائکه در آن حاضرند.
هوش مصنوعی: ما فرزندان آدم را گرامی داشته‌ایم و آنها را در دشت و دریا حمایت کرده‌ایم. همچنین، روزی پاک و خوشمزه به آنها داده‌ایم و بر بسیاری از مخلوقات دیگر برتری بخشیده‌ایم.
هوش مصنوعی: در روزی که هر گروهی از مردم با پیشوای خود به حسابرسی دعوت می‌شوند، افرادی که نامه عملشان به دست راستشان داده می‌شود، آنها هستند که نامه‌هایشان را میخوانند و هیچ کم‌تری از اعمالشان به آنها ظلم نمی‌شود.
هوش مصنوعی: هر کس در این دنیا نسبت به حقیقت نابینا باشد، در جهان آخرت نیز نابینا خواهد بود و از کسانی که در مسیر درست نیستند، بیشتر گمراه خواهد بود.
هوش مصنوعی: آنها به شدت تلاش می‌کردند تا تو را به گمراهی بکشانند و تو را از پیامی که به تو فرستادیم باز دارند. می‌خواستند تو را مجبور کنند تا چیزهایی به ما نسبت بدهی که ما نگفته‌ایم و اگر این کار را می‌کردی، آنها تو را به عنوان دوستی نزدیک می‌پذیرفتند.
هوش مصنوعی: اگر ما تو را ثابت نگه نمی‌داشتیم، نزدیک بود که به آنها گرایش پیدا کنی و کمی به آنان تکیه کنی.
هوش مصنوعی: پس ما تو را عذاب خواهیم کرد، عذاب را در این دنیا و عذاب را در آن دنیا به تو خواهیم چشانید. سپس تو هیچ یاری از ما نخواهی یافت.
هوش مصنوعی: آنها تقریباً تو را تحریک می‌کردند که از زمین خارج شوی، تا تو را از آن بیرون کنند و در آن صورت مدت زیادی نمی‌توانستند در غیاب تو بمانند، به جز مدت زمان کمی.
هوش مصنوعی: خداوند در کار پیامبرانی که قبل از تو بوده‌اند، قوانینی دارد که بر طبق آنها عمل می‌کنند. هیچ‌کس نمی‌تواند این قوانین الهی را تغییر دهد یا از مسیر خود منحرف کند.
هوش مصنوعی: نماز را پابرجا داری از زمان غروب خورشید تا هنگام تاریکی شب و همچنین نماز صبح را برپا کن، زیرا نماز صبح مورد توجه فرشتگان شب و روز قرار دارد و در آن حضوریافته‌اند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.