به نو بهاران غواص گشت ابر هوا
که می برآرد ناسفته لؤلؤ از دریا
به لؤلؤ ابر بیاراست روی صحرا را
مگر نشاط کند شهریار زی صحرا
مگر که راغ سپهر است و نرگسان انجم
مگر که باغ بهشت است و گلبنان حورا
زمین به خوبی چون روی دلبر گلرخ
هوا به خوشی چون طبع مردم دانا
ز سبزه گویی دریای سبز گشت زمین
درو پدید شده شگل گنبد خضرا
شکوفه ها همه انوار باغ گردونست
که چون پدید شدند افتتاح کرد سما
زمین ز گریه ابر است چون بهشت برین
هوا ز خنده برق است چون کُهِ سینا
یکی بگرید بر بیهده چو مردم مست
یکی بخندد خیره چو مردم شیدا
کنار جوی پر از جام های یاقوت است
که شد به جوی درون رنگ آب چون صهبا
ز بس که خورد از آن آب همچو صهبا باغ
شده است راز دل باغ سر به سر پیدا
ز بس که دیبه و خز داد شاه شرق همی
هوا شده همه خز و زمین شده دیبا
ز بهر چیست که دیبا و خز همی پوشند
کنون که آمد گرما فراز و شد سرما
جهان برنا گر پیر شد نبود عجب
عجب تر آن که کنون پیر بوده شد برنا
شده چو مجلس سیفی ز خرمی بستان
غزل سرایان بر شاخ گل هزار آوا
مگر که شعر سراید همی به مجلس شاه
امیر غازی محمود خسرو دنیا
خدایگانی شاهی مظفری ملکی
که ابر روز نوال و شیر روز وغا
نه حکم او به تهور نه عدل او به نفاق
نه حلم او به تکلف نه جود او به ریا
به هر دیار که بگذشت مرکب میمونش
در آن دیار جز انبا نیاید از ابنا
به هر دیار که آثار جود او برسید
گذر نیارد کردن در آن دیار وبا
تو آفتابی شاها جهان شاهی را
سپهر دولت و دین از تو یافت نور و ضیا
تو کوه حلمی چون بر تو مدح خوانم من
به گوشم از تو بشارت رسید به جای صدا
بدانچه حکم تو باشد سپهر گشته مطیع
بدانچه رأی تو بیند داده رضا
یقین بدان که اگر بحر چون دلت بودی
نخاستیش همیشه بخار جز که سخا
وگر به همت و قدرت بدی سپهر بلند
ازو نمودی همواره آفتاب سها
همیشه جوزا در آسمان کمر بسته است
از آنکه خدمت تو رای می کند جوزا
مگر که پروین بر آسمان سپاه تو شد
که هیچ حادثه آن را ز هم نکرد جدا
سنان توست قدر گر مجسم است قدر
حسام توست قضا گر مصور است قضا
اگر قدر نشد این چون نترسد از فتنه
وگر قضا نشد آن چون رسد به هر مأوا
خدایگانا فرخنده نوبهار آمد
وز آمدنش جهان را فزود فر و بها
ز شادمانی هر ساعتی کنون بزند
هزاردستان بر هر گلی هزار نوا
ز لاله راغ همه پر ز زرمه حله
ز سبزه باغ همه پر ز توده مینا
خجسته بادت نوروز و نوبهار گزین
هزار سالت بادا به عز و ناز بقا
جهان به پیش مراد تو دست کرده به کش
فلک به پیش رضای تو پشت کرده دوتا
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: شعر دربارهی بهار و زیباییهای آن صحبت میکند، هنگامی که ابرها شروع به باریدن میکنند و لؤلؤهای طبیعی از دریا به دست میآید. زیباییهای طبیعت شامل گلها، درختان و فضایی شاداب توصیف شده است. زمین به رنگ سبز و هوا خوشایند است و درختان شکوفه زدهاند. در میان این زیباییها، شاعر به ستایش پادشاهان و زمامداران میپردازد، بهویژه امیر غازی محمود، که به خاطر عدل و بخشندگیاش مشهور است. شاعر این تغییر فصل و خرمی را به پادشاهان نسبت میدهد و آرزو میکند که نوروز و بهار خوش بگذرد و برکت و طول عمر برای آنها به ارمغان بیاورد. به طور کلی، شعر به شادی و زیبایی زندگی در بهار و ارتباط آن با قدرت و عدالت پادشاه میپردازد.
هوش مصنوعی: در بهار نو، ابرها مانند غواصی در آسمان حرکت میکنند و از دل دریا، گوهرهای نهفته را بیرون میآورند.
هوش مصنوعی: ابر همچون مروارید، دشت را زینت بخشیده است تا شاید شهرنشینان را از زیباییهای طبیعت شاد کند.
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که منظرهای زیبا و دلانگیز توصیف شده است، جایی که آسمان به رنگ خاصی است و گلهای خاصی در آن میرویند. این تصویر به قدری دلنشین و شگفتانگیز است که انگار بهشت را تداعی میکند و گلهای خوشبو و زیبا در آن به چشم میخورند.
هوش مصنوعی: زمین به زیبایی چهره دلبر است و آسمان به خوشی حالتی شبیه به طبع افراد دانا دارد.
هوش مصنوعی: از گیاهان میگوید که زمین به رنگ سبز درآمده و در این سرزمین شکل گنبدی سبز رنگ نمایان شده است.
هوش مصنوعی: شکوفهها نماد زیبایی و نورانی باغ آسمانی هستند که با به وجود آمدنشان، آغاز و شروعی تازه را به نمایش میگذارند.
هوش مصنوعی: زمین در اثر بارش باران به رنگ بهشت درآمده و آسمان از روشنایی رعد و برق به شادابی کوه سینا میماند.
هوش مصنوعی: یکی بر بیهودههای زندگی، مانند فردی که مست است، میگرید و ناراحت میشود. در حالی که دیگری، مانند کسی که عاشق شده و در عالم خوشی به سر میبرد، بیدلیل میخندد و شاد است.
هوش مصنوعی: در کنار جوی، پر از جامهای زیبای یاقوت است و رنگ آب درون جوی به مانند رنگ شراب صهبای خوشرنگ شده است.
هوش مصنوعی: چون آنقدر از آن آب نوشید، مانند عسل، باغ پر از راز و دلی شده که تمامی آن آشکار و واضح است.
هوش مصنوعی: به دلیل ثروت و زیباییهای منسوجاتی که شاه شرق در اختیار دارد، حالا همهجا همچون خز و زمین همچون دیبا زیبا و دلانگیز شدهاند.
هوش مصنوعی: این بیت به این موضوع اشاره دارد که چرا مردم هنوز لباسهای گرانقیمت و گرم مانند دیبا و خز میپوشند در حالی که فصل گرما فرا رسیده و سرما از بین رفته است. این نشاندهندهی تعجب از ادامهی استفاده از لباسهای سنگین در زمانی است که بهار و تابستان در حال نزدیک شدن هستند.
هوش مصنوعی: در صورتی که دنیا جوان شود، جای تعجبی نیست. اما جای شگفتی این است که اکنون که به نظر میرسد پیر شده، در واقع جوان شده است.
هوش مصنوعی: در باغی پر از شادی و سرسبزی، جمعی از شعرای خوشقریحه بر روی شاخههای گل، شعرهای زیبا و دلنواز خود را زمزمه میکنند.
هوش مصنوعی: جز این نیست که شعر فقط در محفل شاه قهرمان، محمود غزنوی، خوانده میشود.
هوش مصنوعی: به فرمانروایی خداوندی که دارای شکوه و بزرگی است و در زمان خود، سرزمینش همانند ابر درخشان و همچون شیر پر قدرت است.
هوش مصنوعی: حکم او از سر شجاعت و جسارت نیست، عدل او بر پایه فریب و نیرنگ بنا نشده، خویشتنداری او به خاطر ساختگی بودن نیست و بخشش او به خاطر نمایش و ریا نیست.
هوش مصنوعی: هر جایی که اسب شاداب او بگذرد، در آنجا فقط خوشی و شادی از مردم میبارد و دیگری چیزی جز خوشی نمیآورد.
هوش مصنوعی: هر جا که نشانههای سخاوت و generosity او دیده شود، آنجا آفت و مصیبت نمیتواند به آن دیار نزدیک شود.
هوش مصنوعی: تو مانند آفتابی، که جهان را روشن میکند و شاهی به شمار میروی. آسمان حکومت و دین، نور و روشنی خود را از تو گرفته است.
هوش مصنوعی: تو مانند کوه صبر و بردباری هستی، زمانی که برایت تعریف و ستایش کنم، به جای صدای تو، بشارت و خبر خوشی به گوشم میرسد.
هوش مصنوعی: هر آنچه که تو بخواهی، آسمان و جهان به آن گردن نهاده و راضی است.
هوش مصنوعی: بدان که اگر دریایی به وسعت دل تو وجود داشت، همیشه به جوش نمیآمد، مگر برای بخشش و generosity.
هوش مصنوعی: اگر با اراده و توانایی خود، به کمال و بلندی دست یابی، همیشه مانند خورشید درخشان خواهی بود.
هوش مصنوعی: در آسمان همیشه، نشانه جوزا آماده و مطمئن است، زیرا به خاطر خدمت به تو در تلاش است.
هوش مصنوعی: جز در صورتی که ستاره پروین به عنوان یار و سپاهی در آسمان تو قرار گیرد، هیچ حادثهای نمیتواند آن را از یکدیگر جدا کند.
هوش مصنوعی: چاقوی تو اگرچه به صورت مشخص است، اما قدرت آن به اندازهی قدرت شمشیر توست. همچنین اگر سرنوشت به تصویر کشیده شده باشد، باز هم قدرت آن به اندازهی سرنوشت توست.
هوش مصنوعی: اگر ارزش این چیز شناخته نشود، نباید از مشکلات بترسد؛ و اگر مقدر نشد آن چیزی که خواستهای، بدان که به هر مکانی که برسی، در آن قرار میگیری.
هوش مصنوعی: خدای بزرگ بهاری خوش و خوشیمن به ما هدیه کرده است و با آمدن او، دنیا از نظر شکوه و ارزش، بیشتر و پربارتر شده است.
هوش مصنوعی: از شادمانی، هر لحظه در حال ضربه زدن به هزاران گل است و بر هر گل، هزار آهنگ و نوا ایجاد میشود.
هوش مصنوعی: در گلزار، لالهها همچون زیورهای زرین درخشاناند و باغ با سبزهاش پر از تکههایی از میناست که زیبایی خاصی به آن میبخشد.
هوش مصنوعی: سال نو و بهار نو مبارک باشد، امیدوارم که زندگیات پر از عزت و زیبایی و دوام باشد.
هوش مصنوعی: جهان به خواستههای تو توجه دارد و آسمان نیز در راستای راضی کردن تو به خود پشت کرده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
به جمله خواهم یک ماهه بوسه از تو، بتا
به کیچ کیچ نخواهم که فام من توزی
دل مرا عجب آید همی ز کار هوا
که مشکبوی سلب شد ز مشکبوی صبا
ز رنگ و بوی همی دانم و ندانم از آنک
چنین هوا ز صبا گشت یا صبا ز هوا
درخت اگر عَلَم پرنیان گشاد رواست
[...]
بتی بروی چو لاله شکفته بر دیبا
تنم اسیر بلا کرد و دل اسیر هوا
دلم بصحبت او همچو پشت او شده راست
تنم ز فرقت او همچو زلف اوست دو تا
بدست دارد تیر و بغمزه دارد تیر
[...]
شب آمد و غم من گشت یک دو تا فردا
چگونه ده صد خواهد شد این عنا و بلا
چرا خورم غم فردا وزآن چه اندیشم
که نیست یک شب جان مرا امید بقا
چو شمع زارم و سوزان و هر شبی گویم
[...]
ایا ستارهٔ خوبان خَلُّخ و یغما
به دلبری دل ما را همی زنی یغما
چو تو نگار دل افروز نیست در خَلُّخ
چو تو سوار سرافراز نیست در یغما
غنوده همچو دل تنگ ماست دیدهٔ تو
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.