شه اختران زان زر افشان نماید
که اکسیر زرهای آبان نماید
برآرد ز جیب فلک دست موسی
زر سامری نقد میزان نماید
نه خورشید هم خانهٔ عیسی آمد
چه معنی که معلول و حیران نماید
ز نارنج اگر طفل سازد ترازو
نه نارنج و زر هر دو یکسان نماید
فلک طفل خوئی است کاندر ترازو
ز خورشید نارنج گیلان نماید
مگر خیمه سلطان انجم برون زد
که ابر خزان چتر سلطان نماید
هوا پشت سنجاب بلغار گردد
شمر سینهٔ باز خزران نماید
به دمهای سنجاب نقاش آبان
به زرنیخ تصویر بستان نماید
به دامان شب پاره‌ای در فزاید
از آن صدرهٔ روز نقصان نماید
قراسنقر آنگه که نصرت پذیرد
بر آقسنقر آثار خذلان نماید
خزان از درختان چو صبح از کواکب
نثار سر شاه کیهان نماید
شهنشاه اسلام خاقان اکبر
که تاج سر آل سامان نماید
سپهدار اسلام منصور اتابک
که کمتر غلامش قدرخان نماید
سر آل بهرام کز بهر تیغش
سر تیغ بهرام افسان نماید
سکندر جهادی و خضر اعتقادی
که خاک درش آب حیوان نماید
جهان دار شاه اخستان کز طبیعت
کیومرث طهمورث امکان نماید
به تایید مهدی خصالی که تیغش
روان سوز دجال طغیان نماید
فلک در بر او چو چوب در او
سگی حلقه در گوش فرمان نماید
قبولش ز هاروت ناهید سازد
کمالش ز بابل خراسان نماید
ز باسش زمان دست انصاف بوسد
ز جودش جهان مست احسان نماید
ز یک نفخهٔ روح عدلش چو مریم
عقیم خزان بکر نیسان نماید
عجوز جهان مادر یحیی آسا
ازو حامل تازه زهدان نماید
به ناخن رسد خون دل بحر و کان را
که هر ناخنش معن و نعمان نماید
ز یک عکس شمشیرش این هفت رقعه
تصاویر این هفت ایوان نماید
در ایوان شاهی در دولتش را
فلک حلقه و ماه سندان نماید
مزور پزد خنجر گوشت خوارش
عدو را که بیمار عصیان نماید
خیالی که بندد عدو را عجب نی
که سرسام سوداش بحران نماید
اگر بوی خشمش برد مغز دریا
تیمم گهی در بیابان نماید
وگر رنگ عفوش پذیرد بیابان
چو دریاش نیلوفرستان نماید
وگر باد خلقش وزد بر جهنم
زبانی مقامات رضوان نماید
ز گل شکر لفظ و تفاح خلقش
شماخی نظیر صفاهان نماید
در اقلیم ایران چو خیلش بجنبد
هزاهز در اقلیم توران نماید
به تعلیم اقلیم گیری ملک را
ملک شاه طفل دبستان نماید
تف تیغ هندیش هندوستان را
علی الروس در روس و الان نماید
اگر خود فرشته شود بد سگالش
هم از سگ نژادان شیطان نماید
چو بر خنگ ختلی خرامد به میدان
امیر آخورش شاه ختلان نماید
پلاس افکن آخور استرانش
فنا خسرو و تخت ایران نماید
شبی کز شبیخون کشد تیغ چون خور
چو ماه از کواکب سپه ران نماید
ز شاه فلک تیغ و مه مرکب او
زحل خود و مریخ خفتان نماید
شراری جهد ز آهن نعل اسبش
که حراقش اروند و ثهلان نماید
ز بس کاس سرها و خون جگرها
اجل ساقی و وحش مهمان نماید
لب و کام وحش از دل و روی خصمان
همه رنگ زرنیخ و قطران نماید
چو پیکانش از حصن ترکش برآید
بر این حصن فیروزه غضبان نماید
اسد گاو دل، کرکسان کلک زهره
از آن خرمگس رنگ پیکان نماید
تن قلعه‌ها پیش پولاد تیغش
چو قلعی حل کرده لرزان نماید
بر گرز سندان شکافش عجب نی
که البرز تخم سپندان نماید
در اعجاز تیغ ملک بوالمظفر
سپهر از سر عجز حیران نماید
چو روئین تن اسفندیار است هر دم
بر او فتح روئین دژ آسان نماید
از آنگه که بالغ شد اقبالش او را
عروس ظفر در شبستان نماید
مرا بین که آیات ابیات مدحش
نه تعویذ جان، حرز ایمان نماید
بدیهه همی بارم از خاطر این در
کز او گوش‌ها بحر عمان نماید
ازین شعر خجلت رسد عنصری را
وگر عنصری جان حسان نماید
بخندم به نظم هر ابله اگر چه
زبان ساحر و خامه ثعبان نماید
بلی نخل خرمای مریم بخندد
بر آن نخل مومین که علان نماید
ملک منطق الطیر طیار داند
ز ژاژ مطین که طیان نماید
بماناد شاه جهان کز جلاش
سریر کیان تاج کیوان نماید
برات بقا باد بر دست عمرش
نه عمری که تا حشر پایان نماید
قوی چار بینان ارکانش چندان
که دور فلک هفت بنیان نماید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش هنرمندی، قدرت و شکوه پادشاهی بزرگ و صفات نیکو و شجاعت او می‌پردازد. شاعر با تشبیهات و تصاویر زیبا نشان می‌دهد که چگونه این پادشاه با قدرت و برازندگی خود قادر است هر نوع قدرت و سلطه‌ای را به چالش بکشد. او به مناظر طبیعت و جلوه‌های آسمانی اشاره می‌کند و از تناسب و توازن در جهان سخن می‌گوید. شعر با به کار بردن تشبیهات رنگین و توصیف ظرافت‌ها، عظمت و جمال پادشاه را به تصویر می‌کشد و به نوعی نشان‌دهنده پیروزی و موفقیت‌های او در نبردها و در اداره امور کشور است. در کل، این اثر تجلی‌بخش افتخار و عظمت یک پادشاه به معنای واقعی کلمه است.
هوش مصنوعی: ستاره‌ها به خاطر درخشش طلایی خود، نور و زیبایی می‌افزایند، همچنان که اکسیر می‌تواند طلا را از ماده‌ای عادی بسازد و به آن ارزش ببخشد.
هوش مصنوعی: آسمان با دست موسی، طلاهایی که سامری جمع‌آوری کرده بود را بیرون می‌آورد و به میزان خود نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که وقتی که نور و روشنی به وجود عیسی نمی‌تواند به تنهایی به عنوان یک منبع مستقل تلقی شود، پس چطور ممکن است که موجب حیرت و شگفتی قرار بگیرد؟ به عبارتی دیگر، اگر خود عیسی که نور و روشنی‌اش بی‌نظیر است، به عنوان یک موجود وابسته و حیران در نظر گرفته شود، پس چه معنایی دارد که نور دیگری مانند خورشید نیز تجلی کند؟
هوش مصنوعی: اگر کودک نارنجی را ترازوی خود قرار دهد، نه تنها نارنج، بلکه طلا را هم یکسان نشان خواهد داد.
هوش مصنوعی: آسمان مانند کودکی است که وقتی در ترازویی قرار می‌گیرد، نور نارنجی خورشید را به ما نشان می‌دهد، همانند زیبایی‌های گیلان.
هوش مصنوعی: اگر خیمه‌ی ستاره‌ها از آسمان بیرون آمده باشد، ابر پاییز چتر سلطنت او را به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: هوا در پشت سنجاب بلغاری به شدت تغییر می‌کند و سینهٔ باز خزران را نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: سنجاب‌ها با دمهای خود که شبیه به قلم نقاشی است، می‌توانند زیبایی‌های بستان را با رنگ‌های درخشان و جذاب به تصویر بکشند.
هوش مصنوعی: در شب، چیزی به وجود می‌آید که از نقصان روز گذشته نشأت می‌گیرد.
هوش مصنوعی: وقتی که قراسنقر (آمر) موفقیت پیدا کند، نشان می‌دهد که آقسنقر (مخالف) شکست خورده است.
هوش مصنوعی: وقتی پاییز از درختان برگ‌هایش را می‌ریزد، مانند صبح که نورش بر ستاره‌ها می‌تابد، زیبایی و شکوهی را به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: شاه بزرگ اسلام، خاقان اکبر، که به عنوان بهترین و والا‌ترین فرد خانواده سامان شناخته می‌شود.
هوش مصنوعی: سرپرست و فرمانده مسلمانان، منصور اتابک، فردی است که به ندرت کسی از زیر دستانش به او ارزش و مقام لازم را می‌دهد.
هوش مصنوعی: سر آل بهرام به خاطر تیغ او، سر تیغ بهرام را افسانه می‌سازد. یعنی افرادی که به قدرت و زیبایی تیغ بهرام توجه دارند، از آن داستان‌ها و افسانه‌ها می‌سازند.
هوش مصنوعی: سکندر، فردی است که در میدان‌های جنگ و نبردها حضور پیدا می‌کند و به مبارزه می‌پردازد، در حالی که خضر به عنوان نماد ایمان و شناخت عمیق شناخته می‌شود. جایی که خاک آن‌ها در آن حضور دارند، به قدری باارزش است که می‌تواند به نشانهٔ حیات جاودانه و بقاء تبدیل شود.
هوش مصنوعی: جهان به دست شاهانی اداره می‌شود که از طبیعت و دستورهای کیومرث و طهمورث بهره می‌برند و این امکان را به وجود می‌آورند.
هوش مصنوعی: مهدی خصالی از قدرت و شدت عملی برخوردار است که توانایی او می‌تواند باعث نابودی و سرکوب دجال و ظلم و فساد شود.
هوش مصنوعی: آسمان بر او مانند چوبی است و سگ، که در گوش او حلقه‌ای دارد، به فرمان او عمل می‌کند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که فردی که از هاروت (نماد علم و آگاهی) بهره‌مند شده، می‌تواند به کمال خود برسد و این کمال او را از بابل تا خراسان به نمایش می‌گذارد. به عبارتی دیگر، درخشش دانش و کمال او از مکان‌های مختلف نشأت می‌گیرد و جغرافیای گسترده‌ای را در بر می‌گیرد.
هوش مصنوعی: به خاطر مقام و اعتبار او، زمان به عدالت نزدیک می‌شود و به خاطر بخشش‌های او، دنیا از نیکوکاری و احسان سرشار می‌گردد.
هوش مصنوعی: از یک نفس فرشتهٔ عدالت، مانند مریم که عقیم است، بهار خالی و خزان بی‌پربرگ تبدیل می‌شود.
هوش مصنوعی: اینجا به شخصیت و حکمت کهن جهان اشاره می‌شود که مانند مادری است که توانایی دارد تا باروری جدید را به دنیا بیاورد. این تصویر بیانگر توانایی جهان در زایش و خلق دوباره است، به طوری که در هر دوره‌ای می‌تواند معانی و تجربیات تازه‌ای را به وجود آورد.
هوش مصنوعی: به خاطر درد دل عمیق، حتی یک ناخن می‌تواند مانند دریایی بزرگ و عمیق احساسات را به نمایش بگذارد و نشان دهد که چقدر می‌تواند معنای عمیق و زیبایی داشته باشد.
هوش مصنوعی: از یک تصویر شمشیر او، این هفت ورق به نمایش هفت ایوان می‌پردازد.
هوش مصنوعی: در کاخ سلطنتی، آسمان با زنجیر و ماه به عنوان سم فقط زیبایی و شکوه جاودانه او را به تصویر می‌کشد.
هوش مصنوعی: آدم فریبی که با خنجرش به دشمن آسیب می‌زند، باعث می‌شود که او به عصیان و شورش بپردازد؛ یعنی کارهای بد او می‌تواند دیگران را هم به نافرمانی وادار کند.
هوش مصنوعی: اگر دشمنی خیالی در سر داشته باشد، عجیب نیست که دیوانه‌وار به بحران گرفتار شود.
هوش مصنوعی: وقتی که خشم او به اوج می‌رسد، ممکن است دریا را متلاطم کند و در این حالت، او می‌تواند در کویر نیز تأثیر بگذارد.
هوش مصنوعی: اگر بیابان رنگ و بوی عفاف به خود بگیرد، مانند دریا به زیبایی نرگس‌ها می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر باد قدرتش به سمت جهنم بوزد، می‌تواند زبانی برای معرفی مقام‌های بهشت داشته باشد.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و دلپذیری زبانی اشاره دارد که از کلمات شیرین و دلنشین تشکیل شده است و از آن جمله می‌توان به خوشگلی و لطافت آن نسبت به چیزهای زیبا و جذاب دیگری مانند میوه‌ها یا مکان‌های زیبا اشاره کرد. به نوعی، تشبیه می‌کند که صحبت کردن انسان گویی مانند گل و شکر شیرین و جذاب است که به خوبی با زیبایی‌های دیگر مقایسه می‌شود.
هوش مصنوعی: وقتی در سرزمین ایران، جمعیتی حرکت کند و جنب و جوش داشته باشد، این انرژی و تحرک در سرزمین توران نیز به وضوح دیده می‌شود.
هوش مصنوعی: به آموزش و تربیت سرزمین، پادشاه را همچون کودکی در مدرسه آموزش می‌دهند.
هوش مصنوعی: هند، با تیغی که به خاطر هند بودنش معروف است، در دست افرادی در روسیه نمایان می‌شود.
هوش مصنوعی: حتی اگر فردی به مقام فرشته‌وار برسد، ممکن است تحت تأثیر بدی‌ها قرار گیرد و از نسل شیطان به شمار آید.
هوش مصنوعی: وقتی که یک جوان شجاع و دلیر با وقار و سربلندی به میدان جنگ می‌آید، در واقع نشان‌دهنده‌ی قدرت و عظمت کسانی است که در صفوف جنگ هستند.
هوش مصنوعی: دست از دارایی و تجملات بردار، زیرا سرنوشت حاکمان و تاج و تخت ایران به زودی نابود خواهد شد.
هوش مصنوعی: شبی که مانند تیغی تیز و درخشان است و مانند ماه از کنار ستاره‌ها بدرخشد، به شدت بر دشمنان هجوم خواهد آورد.
هوش مصنوعی: از آسمان، شمشیری به دست و مرکبی از نور ماه دارد. زحل و مریخ نیز در کنار او به خواب رفته‌اند.
هوش مصنوعی: شعله‌ای که از نعل آهنی اسبش برمی‌خیزد، چنان است که اگر به آن بپردازند، می‌تواند آتش‌زایی عظیم و ویرانگر داشته باشد.
هوش مصنوعی: به خاطر فراوانی سرهای بریده و خون دل‌ها، مرگ به زودی مهمان ساقی خواهد شد.
هوش مصنوعی: لب و دهان جانوران از دل و چهره دشمنان، همه به رنگ زر و زغال به نظر می‌رسد.
هوش مصنوعی: وقتی که پیکانی از مخزن تیر بیرون می‌آید، بر این حصن (دژ) که به رنگ فیروزه‌ای است، نشان خشم برمی‌افرازد.
هوش مصنوعی: شیر دل در برابر گاو، کرکس‌ها با زهر ترس خود، رنگ این مگس را به شکل تیر نشان می‌دهند.
هوش مصنوعی: تن قلعه‌ها در برابر قدرت و تیزی شمشیر او مانند دیواری در حال فروپاشی و لرزانیست.
هوش مصنوعی: روی سندان گرز شکاف عجیبی وجود دارد، جای تعجب نیست که کوه البرز می‌تواند دانه‌های سپند را به نمایش بگذارد.
هوش مصنوعی: قدرت و تیزنگی شمشیر پادشاه بوالمظفر به قدری شگفت‌انگیز است که حتی آسمان نیز از ناتوانی و حیرت در برابر آن قرار می‌گیرد.
هوش مصنوعی: هر بار که اسفندیار با آن قهرمانی‌اش ظاهر می‌شود، به راحتی می‌تواند بر دژهای سخت و مستحکم فائق آید.
هوش مصنوعی: زمانی که او به سن بلوغ رسید، شانس و اقبالش او را به عنوان عروس پیروزی در مکان پرزرق و برق معرفی می‌کند.
هوش مصنوعی: مرا ببین که اشعار ستایش او نه تنها یک دعاست، بلکه به عنوان سپری برای جان و دلیل ایمان نیز عمل می‌کند.
هوش مصنوعی: من از ذهنم بارهایی را می‌ریزم بر این در، که از آن گوش‌ها مانند دریای عمان می‌شود.
هوش مصنوعی: از این شعر، عنصری ممکن است شرمنده شود و اگر او بخواهد، می‌تواند جان حسان را به نمایش بگذارد.
هوش مصنوعی: اگرچه کسی با زبانی فریبنده و هنری زیبا می‌تواند حرف بزند، من به شعری که از دهان یک احمق بیرون می‌آید، می‌خندم.
هوش مصنوعی: بله، نخل خرمای مریم به نخل مؤمن برخواهند خندید که در ظاهر خود را به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: پادشاه پرندگان می‌داند چه کسی می‌تواند پرواز کند و چه کسی فقط حرف‌های توخالی می‌زند.
هوش مصنوعی: پادشاه این جهان باقی خواهد ماند، زیرا که از تخت سلطنت، شکوه و grandeur کیهان را به نمایش می‌گذارد.
هوش مصنوعی: برای همیشه پایدار بمان، نه عمری که تا روز قیامت ادامه داشته باشد.
هوش مصنوعی: قدرت و استحکام یک پدیدۀ بزرگ به گونه‌ای است که می‌تواند چنان نفوذی داشته باشد که حتی حرکت و چرخش آسمان را نیز به نمایش بگذارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
مرا صبح دم شاهد جان نماید
دم عاشق و بوی پاکان نماید
دم سرد از آن دارد و خندهٔ خوش
که آه من و لعل جانان نماید
لب یار من شد دم صبح مانا
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آن‌ها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.