پیر روم آن صاحب «ذکر جمیل»
ضرب او را سطوت ضرب خلیل
این غزل در عالم مستی سرود
هر خدای کهنه آمد در سجود
غزل
«باز بر رفته و آینده نظر باید کرد
هله بر خیز که اندیشه دگر باید کرد
عشق بر ناقهٔ ایام کشد محمل خویش
عاشقی راحله از شام و سحر باید کرد
پیر ما گفت جهان بر روشی محکم نیست
از خوش و ناخوش او قطع نظر باید کرد
تو اگر ترک جهان کرده سر او داری
پس نخستین ز سر خویش گذر باید کرد
گفتمش در دل من لات و منات است بسی
گفت این بتکده را زیر و زبر باید کرد»
باز با من گفت «بر خیز ای پسر
جز بدامانم میاویز ای پسر
آن کهستان آن جبال بی کلیم
آنکه از برف است چون انبار سیم
در پس او قلزم الماس گون
آشکارا تر درونش از برون
نی بموج و نی به سیل او را خلل
در مزاج او سکون لم یزل
این مقام سر کشان زور مست
منکران غایب و حاضر پرست
آن یکی از شرق و آن دیگر ز غرب
هر دو با مردان حق در حرب و ضرب
آن یکی بر گردنش چوب کلیم
وان دگر از تیغ درویشی دو نیم
هر دو فرعون این صغیر و آن کبیر
هر دو در آغوش دریا تشنه میر
هر کسی با تلخی مرگ آشناست
مرگ جباران ز آیات خداست
درپی من پا بنه از کس مترس
دست در دستم بده از کس مترس
سینهٔ دریا چو موسی بر درم
من ترا اندر ضمیر او برم»
بحر بر ما سینهٔ خود را گشود
یا هوا بود و چو آبی وانمود
قعر او یک وادی بیرنگ و بو
وادی تاریکی او تو به تو
پیر رومی سورهٔ طه سرود
زیر دریا ماهتاب آمد فرود
کوههای شسته و عریان و سرد
اندر آن سر گشته و حیران دو مرد
سوی رومی یک نظر نگریستند
باز سوی یکدگر نگریستند
گفت فرعون این سحر این جوی نور
از کجا این صبح و این نور و ظهور
رومی
هر چه پنهان است ازو پیداستی
اصل این نور از یدبیضاستی
فرعون
آه نقد عقل و دین در باختم
دیدم و این نور را نشناختم
ای جهانداران سوی من بنگرید
ای زیانکاران سوی من بنگرید
وای قومی از هوس گردیده کور
می برد لعل و گهر از خاک گور
پیکری کو در عجایب خانه ایست
بر لب خاموش او افسانه ایست
از ملوکیت خبرها می دهد
کور چشمان را نظرها می دهد
چیست تقدیر ملوکیت ، شقاق
محکمی جستن ز تدبیر نفاق
از بد آموزی زبون تقدیر ملک
باطل و آشفته تر تدبیر ملک
باز اگر بینم کلیم الله را
خواهم از وی یک دل آگاه را
رومی
حاکمی بی نور جان خام است خام
بی یدبیضا ملوکیت حرام
حاکمی از ضعف محکومان قویست
بیخش از حرمان محرومان قویست
تاج از باج است و از تسلیم باج
مرد اگر سنگ است میگردد زجاج
فوج و زندان و سلاسل رهزنی است
اوست حاکم کز چنین سامان غنی است
ذوالخرطوم
مقصد قوم فرنگ آمد بلند
از پی لعل و گهر گوری نکند
سر گذشت مصر و فرعون و کلیم
می توان دیدن ز آثار قدیم
علم و حکمت کشف اسرار است و بس
حکمت بی جستجو خوار است و بس
فرعون
قبر ما را علم و حکمت بر گشود
لیکن اندر تربت مهدی چه بود
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این غزل از شاعر ایرانی، پیر رومی، به توصیف عوالم عشق و حقیقت می‌پردازد. او به اهمیت تفکر و زیر و رو کردن افکار در مورد مسایل زندگی اشاره می‌کند و به شنونده می‌گوید که به عشق و سفر در زمان بپردازد. همچنین، او از نقد قدرت و سلطنت می‌گوید و آن را ناپایدار و وابسته به بد اخلاقی‌ها می‌داند.
در داستان، دو شخصیت، رومی و فرعون، در کنار هم قرار می‌گیرند. فرعون متعجب از نور و حقیقتی می‌شود که رومی بیان می‌کند و می‌بیند که قدرت بدون علم و نور معنایی ندارد. رومی تأکید می‌کند که حقیقت و شناخت از دل علم و عشق به دست می‌آید و در نهایت می‌گوید که قدرت حقیقی در اتکا به نور حقیقت و درک صحیح از زندگی است، نه بر اساس ظلم و ستم.
این غزل در واقع دعوت به بیداری و شناخت عمیق از خود و دنیاست و انتقاد بر ساختارهای ظالمانه و ناپایدار قدرت.
هوش مصنوعی: پیر رومی که صاحب ذکر زیباست، ضربه‌اش به قدری قوی است که مشابه ضربت ابراهیم خلیل (قهرمان بزرگ) است.
هوش مصنوعی: این شعر در حالت نشئگی و سرخوشی سروده شده و تمام موجودات قدیمی و قدرتمند در مقابل آن به خضوع و سجده درمی‌آیند.
هوش مصنوعی: در این دنیا، تنها عشق می‌تواند ما را به مقصد برساند و در دل تاریکی‌ها، نور امید را پدید آورد. عشق می‌تواند جان و روح ما را به پرواز درآورد و ما را از دلتنگی‌ها و غم‌ها برهاند.
هوش مصنوعی: نگاه به گذشته و آینده ضروری است. بیایید بیدار شویم و فکر تازه‌ای کنیم.
هوش مصنوعی: عشق مانند یک شتری که بار خود را حمل می‌کند، به جلو می‌رود و برای سفر عاشقانه، نیاز است تا از شب و روز بهره ببریم و آماده باشیم.
هوش مصنوعی: پیر ما می‌گوید که دنیا بر اساس ثبات و استحکام خاصی بنا نشده است، بنابراین بهتر است از خوبی‌ها و بدی‌های آن چشم‌پوشی کنیم.
هوش مصنوعی: اگر می‌خواهی از دنیا کناره‌گیری کنی و به او نزدیک شوی، ابتدا باید از خودت و افکار و دغدغه‌هایت عبور کنی.
هوش مصنوعی: به او گفتم که در درون من نمادهای سرسختی و بت‌پرستی وجود دارد. او پاسخ داد که باید این معبد بت‌ها را خراب کرد و از نو ساخت.
هوش مصنوعی: به من گفت: «ای پسر، از من دور شو و به دامان من نچسب.»
هوش مصنوعی: آن کوه‌ها و دمنوش‌ها بدون راهنما هستند و آن‌هایی که از برف پوشیده شده‌اند، همانند انباری از نقره به نظر می‌رسند.
هوش مصنوعی: در پشت او دریای بزرگی از الماس وجود دارد که درونش حتی بیشتر از ظاهرش چشمگیر است.
هوش مصنوعی: نه موج او را می‌لرزاند و نه سیل بر او تاثیر می‌گذارد؛ او همیشه در آرامش و ثبات است.
هوش مصنوعی: این جایگاه افرادی است که در حال سرکشی و قدرت‌نمایی هستند، کسانی که به پرستش افراد غایب و حاضر اعتنا نمی‌کنند.
هوش مصنوعی: یکی از آنها از سمت شرق می‌آید و دیگری از سمت غرب، هر دو در حال جنگ و مبارزه با مردان حقیقت هستند.
هوش مصنوعی: یک نفر بر گردن خود چوبی دارد که اشاره به قدرت و مقام اوست، و نفر دیگر در اثر فقر و درویشی به دو نیم شده است، که نشان‌دهنده آسیب و سختی زندگی اوست.
هوش مصنوعی: این دو فرعون، هر دو در آغوش دریا هستند و هر دو در عین حال تشنه مرگ می‌باشند.
هوش مصنوعی: هر فردی با سختی و تلخی مرگ آشناست، اما مرگ ظالم‌ها و ستمگران، نشانه‌ای از قدرت و عظمت خداوند است.
هوش مصنوعی: از کسی نترس و پابه‌پای من حرکت کن، دستت را به من بده و به هیچ چیز دیگری فکر نکن.
هوش مصنوعی: سینه دریا مانند موسی در برابر من است و من تو را در عمق وجود او به همراه می‌برم.
هوش مصنوعی: در اینجا، دریایی روی سینه‌اش را باز کرده است، یا اینکه می‌توان گفت که هوا مانند آب به نظر می‌رسد.
هوش مصنوعی: عمق او یک سرزمین بدون رنگ و بو است، یک دنیای تاریک که تنها به خودی خود ادامه دارد.
هوش مصنوعی: یک فرد سالخورده و دانا از رومی‌ها، در زیر دریا شعری را که به سورهٔ طه مربوط می‌شود، خواند و ماهی که نورش مانند نور ماه است، به پایین آمد.
هوش مصنوعی: دو مرد در میانه کوههای خالی و سردی که نپوشیده و بدون پوشش هستند، حیرت‌زده و سرگشته به نظر می‌رسند.
هوش مصنوعی: به رومی یک نگاه کردند و سپس دوباره به یکدیگر نگاه کردند.
هوش مصنوعی: فرعون پرسید که این جادو و این نور و روشنایی صبح از کجا آمده است؟
هوش مصنوعی: در این بیت، شاعر به زیبایی و جذابیت یک شخص اشاره می‌کند و می‌گوید که آن فرد با داشتن ویژگی‌های خاص و جذاب، توجه همه را به خود جلب می‌کند. در واقع، این شخص به گونه‌ای است که دل‌ها را می‌رباید و نگاه‌ها را می‌خود.
هوش مصنوعی: هر چیزی که پنهان است، از او آشکار می‌شود و منبع این نور از دست قدرتمند اوست.
هوش مصنوعی: فرعون، تو به قدری در خود فرو رفته‌ای که خودت را از دیگران جدا می‌کنی و به قدرت و عظمت خود مغروری.
هوش مصنوعی: در یک لحظه، به ضعف و ناکارآمدی عقل و دین خود پی بردم و متوجه شدم که نتوانستم این روشنایی را بشناسم.
هوش مصنوعی: ای حاکمان و مسئولان جهان، به من نگاه کنید! ای کسانی که به خود زیان می‌زنید، به من توجه کنید!
هوش مصنوعی: آه ای مردم، به خاطر خواسته‌های بی‌موردتان به نابینایی گرفتار شده‌اید و از خاک زندگان چیزهای گرانبها و زیبا را می‌ربایید.
هوش مصنوعی: بدنی که در جایی شگفت‌انگیز قرار دارد، در کنار لب‌های خاموشش داستانی تاثیرگذار نهفته است.
هوش مصنوعی: افراد نابینا به نافهمی خود از وضعیت پادشاهی اشاره دارند، زیرا آنها نمی‌توانند واقعیت‌ها را ببینند و تنها از دور شنیده‌ها را قضاوت می‌کنند.
هوش مصنوعی: تقدیر سلطنت چیست، جز اینکه به واسطه نیرنگ و تفرقه، قدرتی استوار به دست آید؟
هوش مصنوعی: تقدیر و سرنوشت به ما نشان می‌دهد که چگونه هوش و تدبیر حاکم به بیراهه می‌رود و در نتیجه، قدرت او بیشتر به آشفتگی و سردرگمی منجر می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر دوباره موسای پیامبر را ببینم، از او خواهم خواست که دل آگاهی را به من بدهد.
هوش مصنوعی: در دل عشق، چشمان تو چون چراغی می‌درخشند و نور آن دل را روشن می‌کند.
هوش مصنوعی: حاکمی که فاقد روشنایی روح باشد، وجودش ناپخته و ناتوان است و برای حاکمیت او، بدون قدرت و شایستگی، غیرمجاز است.
هوش مصنوعی: یک حاکم می‌تواند از ضعف و ناتوانی کسانی که تحت فرمانش هستند، قدرت بگیرد و همچنین از بی‌نصیب بودن محرومان و نیازمندان نیز می‌تواند نیرو بگیرد.
هوش مصنوعی: تاج و زیبایی در زندگی به تسلیم و پذیرش وابسته است. اگر مردی سرسخت و مقاوم باشد، در واقع به سادگی به زوال و ناپایداری دچار می‌شود.
هوش مصنوعی: این بیت به وضعیت جامعه و حاکمیت اشاره دارد. به نوعی بیان می‌کند که در این نظام اجتماعی، ترس و محدودیت وجود دارد و حاکم بر اساس این شرایط، قدرت را به دست گرفته و از این وضعیت بهره‌برداری می‌کند. به عبارتی دیگر، او به غنای خود از این نظم ناسالم ادامه می‌دهد.
هوش مصنوعی: ذوالخرطوم به کسی اطلاق می‌شود که دارای ویژگی‌های خاص یا غیرعادی است. این واژه در فرهنگ‌های مختلف ممکن است به نشانه‌ای از قدرت یا توانمندی‌های ویژه در نظر گرفته شود. به طور کلی، فردی که در موقعیت یا کار خاصی مهارت دارد یا به گونه‌ای متفاوت از دیگران عمل می‌کند را توصیف می‌کند.
هوش مصنوعی: هدف و آرزوی مردم غربی به دنبال پیدا کردن جواهرات و سنگ‌های قیمتی است، اما به دنبال آن نباید به چیز بی‌ارزشی توجه کنند.
هوش مصنوعی: می‌توان سرنوشت مصر و فرعون و موسی را از نشانه‌های باستانی آنها مشاهده کرد.
هوش مصنوعی: دانش و حکمت به معنای کشف و فهم رازها و اسرار است و هیچ ارزشی ندارد اگر همراه با جستجو و تلاش نباشد.
هوش مصنوعی: این بیت به قدرت و عظمت فرعون اشاره دارد، به طوری که او خود را در مقام خدایی می‌دانست و به اقتدار و سلطنتش افتخار می‌کرد. فرعون به عنوان نمادی از فخر و خودپسندی در تاریخ شناخته می‌شود.
هوش مصنوعی: در زندگی ما علم و حکمت به ما کمک کرد و ما را راهنمایی کرد، اما در مورد وجود مهدی (عج) در عالم پس از مرگ، چه چیزی وجود دارد؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.