نوحهٔ روح ابوجهل در حرم کعبه
سینهٔ ما از محمد داغ داغ
از دم او کعبه را گل شد چراغ
از هلاک قیصر و کسری سرود
نوجوانان را ز دست ما ربود
ساحر و اندر کلامش ساحری است
این دو حرف لااله خود کافری است
تا بساط دین آبا در نورد
با خداوندان ما کرد آنچه کرد
پاش پاش از ضربتش لات و منات
انتقام از وی بگیر ای کائنات
دل به غایب بست و از حاضر گسست
نقش حاضر را فسون او شکست
دیده بر غایب فرو بستن خطاست
آنچه اندر دیده می ناید کجاست
پیش غایب سجده بردن کوری است
دین نو کور است و کوری دوری است
خم شدن پیش خدای بی جهات
بنده را ذوقی نبخشد این صلوت
مذهب او قاطع ملک و نسب
از قریش و منکر از فضل عرب
در نگاه او یکی بالا و پست
با غلام خویش بر یک خوان نشست
قدر احرار عرب نشناخته
با کلفتان حبش در ساخته
احمران با اسودان آمیختند
آبروی دودمانی ریختند
این مساوات این مواخات اعجمی است
خوب میدانم که سلمان مزدکی است
ابن عبدالله فریبش خورده است
رستخیزی بر عرب آورده است
عترت هاشم ز خود مهجور گشت
از دو رکعت چشم شان بی نور گشت
اعجمی را اصل عدنانی کجاست
گنگ را گفتار سحبانی کجاست
چشم خاصان عرب گردیده کور
بر نیائی ای زهیر از خاک گور
ای تو ما را اندرین صحرا دلیل
بشکن افسون نوای جبرئیل
باز گوی ای سنگ اسود باز گوی
آنچه دیدیم از محمد باز گوی
ای هبل ، ای بنده را پوزش پذیر
خانهٔ خود را ز بی کیشان بگیر
گلهٔ شان را به گرگان کن سبیل
تلخ کن خرمایشان را بر نخیل
صرصری ده با هوای بادیه
«انهم اعجاز نخل خاویه»
ای منات ای لات ازین منزل مرو
گر ز منزل میروی از دل مرو
ای ترا اندر دو چشم ما وثاق
مهلتی ، ان کنت ازمعت الفراق»
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این نوحه به بیان درد و رنج ناشی از ظهور اسلام و شخصیت پیامبر محمد (ص) میپردازد. گوینده به ابوجهل اشاره میکند و از داغ دل مردم بر اثر ورود دین جدید سخن میگوید. او به هلاکت قیصر و کسری و تأثیر آن بر جوانان اشاره کرده و بر این عقیده است که پیامبر با کلامش برهانساز است. انتقادهای شدیدی به خدایان بتان و کیشهای قبل از اسلام هم میشود و بر اندیشهی برابری و وحدت مسلمانان تأکید دارد. گوینده نسبت به انحرافات در فراگیری دین جدید و بیتفاوتی به اصول و نژادگرایی عربی هشدار میدهد. او در انتها به تجلی حقیقت و فریبخوردگی عدهای اشاره کرده و از ظرفیتهای برجسته اسلام در مقابل کفر و نفاق دفاع میکند. بهطور کلی، این نوحه ابراز احساسات عمیق دینی و انتقادات اجتماعی نسبت به گفتمان باستانی و انحصارگرایی نژادی است.
هوش مصنوعی: نوحهای از روح ابوجهل در کعبه شنیده میشود.
هوش مصنوعی: دل ما به عشق محمد میسوزد و از شدت عشق او، کعبه به مانند گلی روشن و نورانی شده است.
هوش مصنوعی: هلاکت قیصر و کسری باعث شد که نوجوانان دیگر نتوانند خود را در شعر و سرود نشان دهند و این مسئله از دست ما رفته است.
هوش مصنوعی: ساحر در گفتارش جادویی دارد و این دو واژه "لااله" به تنهایی به نوعی کفر و انکار میانجامد.
هوش مصنوعی: در تلاش است که اصول و ارزشهای مذهبی پدران را به چالش بکشد و با قدرتهای حاکم مقابله کند.
هوش مصنوعی: از شدت ضربهاش من و تو را تحت تأثیر قرار داده و حالا ای جهان، به خاطر او انتقام را از این موجود بگیر.
هوش مصنوعی: دل به کسی که نیست پیدا کرده و از کسی که در کنار است جدا شده است، زیرا جاذبه و جذابیت آن کسی که دور است، تأثیری قویتر از حضور نزدیک دارد.
هوش مصنوعی: بستن چشم بر چیزهایی که نمیتوانیم ببینیم اشتباه است؛ زیرا آنچه در دید ما قرار دارد، واقعیتی متفاوت است.
هوش مصنوعی: سجده کردن در برابر کسی که حضور ندارد، نشانه نادانی و ناآگاهی است. دین و باورهایی که درک صحیحی از خدا و حقیقت ندارند، نیز به نوعی نادانی به شمار میروند و باعث دوری از حقیقت میشوند.
هوش مصنوعی: زانو زدن و خم شدن در برابر خداوندی که هیچ نقصی ندارد، برای بندهای که در دل خوشبختی و ذوقی ندارد، هیچ لطف و لذتی به همراه نمیآورد.
هوش مصنوعی: مذهب او به قدری محکم است که به موقعیت و اصالت خانوادگی از قبیله قریش ارزش نمیدهد و برتریهای دیگر عرب را نیز رد میکند.
هوش مصنوعی: در نگاه او، هیچ تفاوتی بین افراد بالا مقام و افراد پایین مقام وجود ندارد؛ همه در یک سطح برابر و در کنار هم قرار دارند.
هوش مصنوعی: ارزش و مقام شخصیتهای آزاد عرب به خوبی شناخته نشده و با افراد کمارزش و بیخبر از امور در تعاملاند.
هوش مصنوعی: بخشی از یک خانواده با افتخار و نجابت به تدریج با کسانی که در طبقه پایینتری قرار دارند، ترکیب شدند و این موضوع باعث از بین رفتن اعتبار و حیثیت آن خانواده شد.
هوش مصنوعی: این برابری و همبستگی، حالتی شگفتانگیز دارد و به خوبی میدانم که سلمان نماد آزادیخواهی و عدالت اجتماعی است.
هوش مصنوعی: ابن عبدالله دچار فریب شده و نشانهای از قیام و بیداری در میان عربها به وجود آورده است.
هوش مصنوعی: عترت هاشم از خود دور و بیخبر شد و به خاطر بینمازی و غفلت، چشمشان از روشنایی و نورانی بودن محروم گردید.
هوش مصنوعی: کسی که از نسل غیرعرب است، ریشهاش در قبیلهی عدنانی کجاست؟ و فردی که سخنش بیمفهوم و ناواضح است، کلامش به کجا تعلق دارد؟
هوش مصنوعی: چشم برخی از افراد برجسته عرب به قدری به دنیا مشغول شده که توانایی دیدن حقیقت را از دست دادهاند. ای زهیر، این وضعیت نشان میدهد که آنها از خاک قبر و واقعیتهای عمیق زندگی غافلند.
هوش مصنوعی: ای دل، تو باید در این بیابان راهنما باشی و افسون نغمه جبرئیل را بشکنی.
هوش مصنوعی: ای سنگ سیاه، دوباره بگو آنچه را که از محمد دیدهای. دوباره بگو.
هوش مصنوعی: ای هبل، ای خداوند بزرگ، لطفاً از بندگان خود در خانهٔ خویش عذرخواهی کن و از کسانی که بدون استحقاق آمدهاند، پذیرایی فرما.
هوش مصنوعی: بهتر است که شکایتها و ناراحتیهایشان را به جایی ارسال کنند که مناسب است. وگرنه، وضعیت نادرست آنها به جایی خواهد رسید که نتیجهاش تلخی و پشیمانی خواهد بود. برای بهبود اوضاع، نباید اجازه داد که چیزهای خوب و باارزش از دست برود.
هوش مصنوعی: این جمله به توصیف حال و هوای دشت و بیابان میپردازد. اشاره دارد به وزش باد تند و سریع که به مانند طوفانی از صحنهای خالی از کشت و زرع میگذرد، و در نهایت به خرماهایی که بر روی نخلها رشد کردهاند، اشاره میکند. به نوعی میتوان گفت که این تصویر، نمادی از قوت و استقامت در دل طبیعت است.
هوش مصنوعی: ای یار من، ای معشوق، از این خانه نرو. اگر هم قصد رفتن داری، دل مرا ترک نکن.
هوش مصنوعی: تو برای ما در دو چشمانمان یک پیوندی هستی، اگر از جدایی رنج میبری.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.