صادق بحرانی
صادق بحرانی
متولد 1348 خرمشهر
دانش آموخته
مهندسی مکانیک دانشگاه مشهد
زبان و ادبیات فارسی دانشگاه پیام نور
زبان و ادبیات فارسی دانشگاه هرمزگان
صادق بحرانی در ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۱۶ در پاسخ به مهدی رسولی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۹:
نظر شما درباره اینکه کلمه سرو در این بیت بکار نرفته کاملا صحیح است و منظور شاعر چشم و سر است.
اما درباره تکرار کلمه چشم در یک مصرع، در این بیت نه تنها از زیبایی شعر نمی کاهد بلکه بر آن افزوده است. به دلیل این که چشم اول به معنی چشم سر است و چشم دوم به معنی نگاه آمده است.
آرایه تکرار یک کلمه در دو معنی متفاوت در ادبیات جناس تام نامیده می شود.
صادق بحرانی در ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۱۶ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۲۰:
در بیت دوم
غبارِ خط بپوشانید خورشیدِ رُخَش یا رب
بقایِ جاودانش ده، که حُسنِ جاودان دارد
غبار خط ایهام دارد به خطی خوش به نام غبار که خطی بسیار کوچک است و برای نوشتن پیام های مهم و فوری که بوسیله کبوتران ارسال می شده، کاربرد داشته است.
در این جا شاعر ممکن است اشاره به خطوطی در چهره معشوق خود داشته باشد که هنگام ناراحتی در چهره اش پدیدار می شده است که حالت این خطوط به زعم شاعر چیزی از زیبایی معشوق نمی کاهد.
و شاید اشاره به موهای بسیار ریز روییده در چهره معشوق داشته باشد که مانند خط غبار چهره معشوق را خطاطی کرده و آن هم از جاودانگی حسن معشوق نمی کاهد.
و در مصرع دوم دعای شاعر را می بینیم که حیات جاودان را برای این زیبایی حاودانه ارزو می کند.
صادق بحرانی در ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۵۶ در پاسخ به عظیم مدهنی دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۷:
حسن طلب یکی از هنرهای شاعران بزرگ است.
شاعر در این جا با تشبیه خود به طوطی خوش سخن و تشبیه زر و مال به شکر به درستی از ممدوح خود طلب زر و مال می کند.
ابیات 4 الی هفت این غزل را می توان مثال بارزی از حسن طلب دانست.
مثال دیگری از حسن طلب حافظ را تقدیم می کنم:
بدین شعر تر شیرین ز شاهنشه عجب دارم
که سر تا پای حافظ را چرا در زر نمی گیرد
صادق بحرانی در ۱ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ اسفند ۱۴۰۲، ساعت ۰۲:۴۲ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۴۷:
دربیت هشتم کلمه غبار به نوعی خط خوش هم ایهام دارد. و این ایهام در بیت دیگری از حافظ نیز یافت می شود:
غبار خط بپوشانید خورشید رخش یا رب
بقای جاودانش ده که حسن جاودان دارد
به قول بیدل دهلوی:
خاک ما نامه ها به جانب یار می نوسد ولی به خط غبار