امیرحسین سدهی
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، پنجشنبه ۳۱ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۱:۲۱ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۳۴ - در مدح کمال‌الدین محمود خال:
به عهد او که دادیم باد عهدش- اصلاح گردد.
به عهد او که دایم باد عهدش
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، پنجشنبه ۳۱ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۲۹ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۳۰ - ایضا در وصف عمارت ممدوح:
تشنه را زان هوا نمی‌سازد/ زان برنج سبات رنجورست-- اصلاح گردد.
فتنه را آن هوا نمی‌سازد/ زان به رنجِ سُبات رنجورست
فتنه در زمان ممدوح خوابیده است.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۵۹ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۸ - در مدح ناصرالملة والدین ابوالفتح طاهر:
توال دست ترا موج بحر و بذل سحاب/ مسیر امر ترا بال برق و پای صباست
ز اعتدال هوایی که دولتت دارد/ حماد را چو نبات انتمای نشو و نماست
نقطه گذاریها اصلاح گردد
نوالِ دست در برابر بذلِ سحاب
جماد صحیح است نه حماد. جماد و نبات هر دو میخواهند رشد کنند.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۵۲ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۸ - در مدح ناصرالملة والدین ابوالفتح طاهر:
ز تف قهرش در طبع آن استسقاست- اصلاح گردد
ز تَفّ قهرش در طبعِ آب استسقاست
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۷:۵۷ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۶ - در مدح خاقان اعظم عمادالدین پیروزشاه:
باد ببر پیروزی و شاهی قرارت- اصلاح گردد
باد بر پیروزی و شاهی قرارت
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۱:۵۱ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۳ - در مدح مجدالدین ابوالحسن عمرانی:
برضمیر خصم تو یاد تو همچون نان رود- اصلاح گردد.
برضمیر خصم تو یاد تو همی چونان رود
چونان: مانند
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۰:۰۸ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۰ - در مدح ناصرالدین طاهر:
افلاک را زمانهٔ اقبال تو نصیب/ و اشراف را ستانهٔ والای تو مب:: اصلاح گردد
آخرین واژۀ بیت «مآب» است.
ستانه همان آستانه (به معنی درگاه) است.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۳۰ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۰:۰۳ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۱۰ - در مدح ناصرالدین طاهر:
چندان درنگ که کنم خدمتی به شرط- اصلاح گردد
چندان درنگ نه، که کنم خدمتی به شرط
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۲:۰۴ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۶ - در مدح عمادالدین فیروز شاه:
سر جفت کند افعی قربان و چو آن دید- اصلاح گردد
سر چَفت کند افعی قربان و چو آن دید: چفته کردن: خَم کردن.
همین که ظرفِ نگهداری کمان سر خم میکند تا تیرانداز کمان را بردارد؛ تیر که مانند کرکس است پرواز میکند.
تصویر مربوط است به صید شدن مار توسط کرکس؛ کرکس هنگامیکه سر خم کردن افعی را میبیند از شکارش پشیمان شده و پروازکُنان دور میشود.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۲۱:۴۸ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۶ - در مدح عمادالدین فیروز شاه:
کز هم نشناسند نگون را و سنان را- اصلاح گردد
کز هم نشناسند نگون را و ستان را
ستان یعنی به پشت افتاده یا به پشت خوابیده. در مقابلِ «نگون» یعنی به روی افتاده.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۳۸ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۴ - در مدح وزیر:
بیت:: تا خاک ز آمد شد هر کاین و فاسد/ پرداخته و پر نکند پشت و شکم را
اصلاح گردد.
دعا و شریطۀ قصیده است. انوری میفرماید: تا آن زمانی که هر هست شونده ای موجب پرداخته شدن خاک میشود و تا آن زمانی که هر معدومی موجب پُر شدن شکم خاک میگردد، امیدوارم که تو بر پشت زمین ثبات و قرار داشته باشی.
پس مصرع دوم این است: پرداخته و پر بکند پشت و شکم را
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۵:۳۶ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۴ - در مدح وزیر:
بیت 5:: اجرام فلک یک به یک اندر قلم آرند- اصلاح شود- اجرام فلک یک به یک اندر قلم آیند
یعنی حتی ستارگان در شمار حَشَمِ تو به حساب می آیند، در هنگام عرضه دادن.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۹ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۰۸:۴۶ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۴۳ - در مدح صاحب صدر طاهربن مظفر:
بیت43: حیرت نعمت تو چو جذر اصم- اصلاح گردد: حیرت نَعت تو چو جذر اصم.
عقلها در نعت و ستایش تو متحیر است مانند محاسبۀ جذر عدد گُنگ.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۹:۴۴ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۴۵ - در مدح ابوالفتح ناصرالدین طاهر:
دربارۀ مصرع دوم از بیت دوازدهم: در میان اختران چون زاد فی الطنبور باد
دکتر سید جعفر شهیدی نوشته: زادَ فی الطَّنبور نغمةً مثلی است که میدانی این مثل را جزو امثال مولدین آورده است. و نویسد: این مثل را برای گفتارِ بیجا و ناموزون و غیرمنتطر و یا هر چیز نابه جا گویند. چون افزوده شدن نغمه بر طنبور که آن را خارج از آهنگ می سازد.
معنی بیت: ستارۀ زهره که رب النوع موسیقی و خنیاگرِ فلک است، اگر نوازندۀ مجلسِ بزم تو نباشد، در میان ستارگان کوکبی زاید باد.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۱:۴۸ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۲۵ - در مدح ملکان غور شهاب‌الدین و ناصرالدین حسن محمود:
بیت هشتم: چکه شعاع از مه و رنگ از گل و بوی از عودست- اصلاح شود
که شعاع از مَه، و رنگ از گلُ، و بوی از عودست
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، دوشنبه ۲۸ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۱:۴۳ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۲۵ - در مدح ملکان غور شهاب‌الدین و ناصرالدین حسن محمود:
ای برادر سختی راست بخواهم گفتن- اصلاح کنید: ای برادر! سُخنی راست بخواهم گفتن
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۵۱ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۳ - در مدح شاهزاده عمادالدین:
مصراعِ دوم از بیت 30: «از رمح چو مار کرده پیچان» بهتر است به این صورت ضبط و خوانده شود: از رُمحِ چو مارِ گَرزه پیچان.
مارِ گرزه ماری است با سرِ بزرگ و پر خط و خال که زهری مُهلک دارد.
امیرحسین سدهی در ۲ سال و ۸ ماه قبل، چهارشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۰، ساعت ۱۸:۵۱ دربارهٔ انوری » دیوان اشعار » قصاید » قصیدهٔ شمارهٔ ۳ - در مدح شاهزاده عمادالدین:
مصراعِ اول از بیت 30: «از رمح چو مار کرده پیچان» بهتر است به این صورت ضبط و خوانده شود: از رُمحِ چو مارِ گَرزه پیچان.
مارِ گرزه ماری است با سرِ بزرگ و پر خط و خال که زهری مُهلک دارد.
مصراعِ دوم از همان بیت: «چون کرده بدیده اژدها را» صورت غلطی است از «خون کرده به دیده اژدها را»