جهان جود و کرم ای پناه اهل نیاز
بروی خلق در خرمی ز لطف تو باز
شکوه و حشمت و اورنگ تاج دولت و دین
که دین ز دولت تو یافت صد سعادت باز
توئی بمرتبه شاهی که بندد از پی نام
کمر به پیش تو محمود بنده وش چو ایاز
ترا نظیر بگیتی ندید گر چه بسی
بگشت گرد زمین آسمان بعمر دراز
صفای آینه رأی تو کند پیدا
برین صحیفه زنگار فام صورت راز
بهر چه رأی تو روی آورد رضا ندهد
بدین قدر که قضا باشدش در آن همباز
بعهد عدل تو گر کبک را رسد ستمی
بمأمنی نپناهد بجز نشیمن باز
شود بقوت عدل تو پشه پیل افکن
سعادت ار دهدش در هوای تو پرواز
فلک چو صدمت گرز تو دید بر سر خصم
چه گفت گفت که کوپال بیژنست و گراز
ز بهر نصرت و فیروزی کتابه تست
که وقت جنگ بدشمن چو میرسند فراز
اگر بروز بود آفتاب تیغ گذار
و گر بوقت شبیخون سپهر تیرانداز
ز مهر رأی تو پروانه ئی رسد بسها
فتد ز تابش او شمع آسمان بگداز
جهانپناه شها بنده تو ابن یمین
که هست در هنر از جنس خویشتن ممتاز
امید تربیتش هست و دست آن داری
که یابد از کرمت صد هزار نعمت و ناز
کسی که بود بدوران تو برهنه چو سیر
ز خلعتت همه تن جامه شد بسان پیاز
شکم ز خوان عطای تو چار پهلو کرد
اگر چه بود گرفتار جوع کلبی آز
فضایل تو ز اندازه بیش و نقد سخن
مرا کمست و روا باشد ار کنم ایجاز
بمن رسید ز غیری لطیفه ئی که در اوست
عروس فکر مرا درگه زفاف جهاز
کنم بصورت تضمین ادا که آن سخن است
ز بهر بنده حقیقت ز بهر غیر مجاز
هنر مگیر و فصاحت مگیر و فضل مگیر
نه من غریبم و شاه جهان غریب نواز
بحق نعمت عامت که من بدولت تو
که غیر او نکند اهل فضل را اعزاز
بحاتم ار بجهان آید التجا نکنم
باستخوان رسد ار کاردم ز دست نیاز
همیشه تا بگه شیون و بموسم سور
ز ساز و سوز درآید بکوهسار آواز
بگوش تو مرساد از دیار دشمن و دوست
بهیچ حال جز آواز سوز و ناله ساز
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به وصف و ستایش ویژگیهای یک پادشاه کریم و بخشنده پرداخته است. شاعر با بیان عظمت و شکوه پادشاه، او را پناهگاهی برای نیازمندان میداند و این احساس را تقویت میکند که عدالت و کرامت پادشاه همواره بر زندگی مردم سایه خواهد افکند. شاعر به قدرت سلطنت و تصمیمگیریهای عادلانه پادشاه اشاره میکند و همچنین از تاثیرات مثبت نور کارنامه او بر جامعه میگوید. در انتها، شاعر احساس ناچیزی از خود بیان میکند و از نعمتهای پادشاهی برای رهایی از سختیها و جوع یاد میکند و به امید تربیت و توجه پادشاه به خود، از او درخواست یاری دارد.
هوش مصنوعی: دنیا پر از generosity و بخشندگی است، ای حمایتگر کسانی که به کمک نیاز دارند. به خاطر مهربانی تو، روی مردم در شادی و خوشی گشوده است.
هوش مصنوعی: افتخار و بزرگی و جایگاه سلطنت و مذهب، که دین به واسطه حکومت تو خوشبختیهای زیادی را به دست آورده است.
هوش مصنوعی: تو جایگاهی داری که از برای نام خود، هم مثل محمود و هم مثل ایاز، در برابر تو سجده میکنند.
هوش مصنوعی: هرگز کسی را مانند تو ندیدم، هرچند که سالهای زیادی را در دنیا و آسمان گشتهام.
هوش مصنوعی: روشنی آینه نظر تو را بر این صفحه که غبار و لکه دارد، نمایان میسازد.
هوش مصنوعی: هرچقدر هم که نظر و خواسته تو دلیل بیاورد، باید قبول کنی که سرنوشت او را به سمتی دیگر هدایت کرده و نمیتوانی بر آن تأثیر بگذاری.
هوش مصنوعی: اگر در دوران عدالت تو کبکی مورد ظلمی قرار گیرد، جز در لانهاش نمیتواند پناهی بگیرد.
هوش مصنوعی: با قدرت و انصاف تو، حتی پشه هم میتواند به اندازه فیل عظیمالجثهی خوشبختی ایجاد کند، اگر بتواند در فضای تو پرواز کند.
هوش مصنوعی: زمانی که آسمان ضربهی تو را بر سر دشمن دید، چه گفت؟ گفت آنکه بیژن چون کوپال و گراز است.
هوش مصنوعی: برای پیروزی و نصرت، سلاح تو همان کتاب است که در زمان جنگ، هنگامی که به دشمن نزدیک میشوی، یاریات میرساند.
هوش مصنوعی: اگر روز باشد، آفتاب همچون تیری خواهد بود که به سمت دشمن میزند، و اگر زمان حمله شب باشد، آسمان مانند تیراندازی به سمت آنها شلیک خواهد کرد.
هوش مصنوعی: از عشق نظر تو پرندهای میرسد که از شدت نور تو شمع آسمان آب میشود.
هوش مصنوعی: شها! من بنده تو هستم، همان ابن یمین که در هنر، از جنس خودت، برتر و ممتاز است.
هوش مصنوعی: امید دارم که او به خوبی تربیت شود و تو این قدرت را داری که از لطف و کرامتت به او نعمتهای بیشمار و خوبیها برسانی.
هوش مصنوعی: کسی که در زمان تو به حال عریان و بیپوشش زندگی میکند، همانند پیاز، با از دست دادن آرامش و زیبایی، همه جا را با پوست خود پوشانده است.
هوش مصنوعی: تن من از نعمتهای تو سیر شده و به خاطر آنها چاق شده است، هرچند که در عین حال، به شدت گرسنهی نیازهای انسانیام هستم.
هوش مصنوعی: فضایل تو بسیار زیاد است و من در بیان آنها کمبود دارم. بنابراین، اگر بخواهم به اختصار سخن بگویم، کاملاً منطقی است.
هوش مصنوعی: به من یک نکته جالب از دیگری رسید که در آن، عروس فکر من آماده برگزاری مراسم ازدواج است.
هوش مصنوعی: من به صورت تضمینی میگویم که سخنم به خاطر بندگی و حقیقت بیان شده است، نه به خاطر مجازی و غیر واقعی.
هوش مصنوعی: به دنبال هنر و فصاحت و فضیلت نباش، چرا که من تنها یک فرد ساده نیستم و قدرت دنیا به من احترام میگذارد.
هوش مصنوعی: به حقیقت نعمت عمومی تو، که به برکت تو، هیچکس جز تو، اهل فضل و علم را بزرگ نمیدارد.
هوش مصنوعی: اگر حاتم طایی به دنیا بیاید، من از او درخواست کمک نمیکنم، حتی اگر کار من به استخوان و سختی برسد.
هوش مصنوعی: هر زمان که صدای نالهای به گوش برسد و به جشن و شادی بپردازیم، صدای ساز و شادی به کوهها میرسد.
هوش مصنوعی: در گوش تو از سرزمین دشمن و دوست هیچ صدایی جز آوازهای دردناک و نالههای غمگین نمیرسد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
زمانه اسب و تو رایض، به رای خویشت تاز
زمانه گوی و تو چوگان به رای خویشت باز
اگرچه چنگ نوازان لطیف دست بوند
فدای دست قلم باد دست چنگ نواز
تویی، که جور و بخیلی به تو گرفت نشیب
[...]
اگر چه دیده افعی بخاصیت بجهد
بدانگهی که زمرد بدو بری بفراز
من این ندیدم، دیدم که خواجه دست بداشت
برابر دل من بترکید چشم نیاز
اگر دو دیده افعی بهخاصیت بکند
بدانگهی که زمرد بدو برند فراز،
من این ندیدم و دیدم که میر دست بداشت
برابر دل من بترکید چشم نیاز.
بهشت وار شد از نوبهار گیتی باز
در بهشت بر او کرد چرخ گوئی باز
درم درم شده روی زمین چو پشت پلنگ
شکن شکن شده آب شمر چو سینه باز
سرشگ ابر کند هر فراز را چو نشیب
[...]
چو عزم کاری کردم مرا که دارد باز
رسد به فرجام آن کار کش کنم آغاز
شبی که آز برآرد کنم به همت روز
دری که چرخ ببندد کنم به دانش باز
اگر ندارم گردون نگویدم که بدار
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.