چقدر بهار دارد سوی دل نگاه کردن
به خیال قامت یار دو سه سرو آه کردن
کس از التفات خوبان نگرفت بهره آسان
ره سنگ می‌گشاید به دل تو راه کردن
ز قبول و ردّ میندیش که مراد سایل اینجا
دم جرأتی‌ست وقف لب عذرخواه کردن
به غرور جاه و شوکت ز قضا مباش ایمن
که به تیغ مرگ نتوان سپر از کلاه کردن
ز مآل هستی آگه نشدند سرفرازان
که چو شمع باید آخر ز مناره چاه کردن
به جهان عجز و قدرت چه حساب دارد این‌ها
تو و صدهزار رحمت من و یک گناه کردن
بر صنع بی‌نیازی چقدر کمال دارد
کف خاک برگرفتن گل مهر و ماه کردن
به محیطت او فکنده‌ست عرق تلاش هستی
چو سحاب چند خواهی به هوا شناه کردن
اگر آگهی ز مهلت مکش انتظار فرصت
همه بی‌گه است باید عملت پگاه کردن
ز ترانه‌های عبرت به‌همین نوا رسیدم
که در آینه نخواهی به نَفَس نگاه کردن
ز معاشران چو بیدل غم لاله کرد داغم
به چمن نمی‌توان رفت پی دل سیاه کردن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به موضوعات عشق، غم و هستی می‌پردازد. شاعر در آغاز به زیبایی بهار و نگاه کردن به معشوق اشاره می‌کند و می‌گوید که بر اثر خاطرخواهی از یار، دلش دچار درد و آه می‌شود. او به این نکته اشاره دارد که کسی از محبت خوبان به راحتی بهره‌ای نمی‌برد و نشان می‌دهد که عشق و درد مرتبط با آن نیاز به جستجو دارد. شاعر به عدم اطمینان از موقعیت‌های دنیوی اشاره کرده و می‌گوید که نباید به جاه و مقام مغرور بود چون مرگ می‌تواند به ناگاه فرا برسد.
او تأکید می‌کند که سرفرازان زندگی به عاقبت کارهای خود آگاه نیستند و به زندگی همچون شمع می‌نگرد که در نهایت خاموش می‌شود. علاوه بر این، شاعر به تضاد بین قدرت و ناتوانی اشاره کرده و به یادآوری از رحمت و گناه می‌پردازد.
در پایان، شاعر از تلاش‌های انسانی و انتظار برای فرصت مناسب سخن می‌گوید و به عبرت‌ها و هشدارهای زندگی اشاره می‌کند که در آینه‌های وجود خود نمی‌توان به خود نگریست. او در نهایت به غمی که به دلیل دوری از معشوق به دلش آمده و افسردگی‌اش در مواجهه با طبیعت اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: بهار چقدر زیباست وقتی که دل به سوی آن می‌نگرد و به یاد قامت دوست، دو یا سه بار آهی می‌کشد.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس از توجه و محبت خوبان به راحتی بهره‌مند نشده است؛ راهی که سنگلاخ و دشوار است، در دل تو باز می‌شود و تو را با خود به مسیر می‌کشاند.
هوش مصنوعی: به چیزی که قبول یا رد شود فکر نکن، زیرا هدف کسی که سوال می‌کند در اینجا به دست آوردن جرأت و شهامت است، نه آوردن عذر و بهانه.
هوش مصنوعی: به خاطر مقام و قدرتت احساس امنیت نکن، زیرا نمی‌توانی با هیچ چیز از مرگ جلوگیری کنی.
هوش مصنوعی: سرفرازان متوجه نتیجه و سرنوشت هستی نشدند، زیرا مانند شمع در پایان کار، باید از بلندی به پایین بیفتند.
هوش مصنوعی: در جهان، چه اهمیتی دارد قدرت و ناتوانی؟ تو با صد هزار رحمت من، تنها یک گناه کردی.
هوش مصنوعی: این بیت به زیبایی و کمال آفرینش اشاره می‌کند و می‌گوید، چقدر شگفت‌انگیز است که از چیزهایی مثل خاک، گلی با ویژگی‌های زیبا و دلنشین به وجود آید که می‌تواند با مهر و ماه مقایسه شود. در واقع، این تصویر نشان‌دهنده‌ی قدرت و زیبایی خلاقیت در طبیعت است.
هوش مصنوعی: محیطی که در آن زندگی می‌کنی، با تلاش و زحمات بسیار سرشار شده است، همان‌طور که ابرها باران می‌بارند. اگر بخواهی به آسمان پرش کنی، چه فایده‌ای دارد؟
هوش مصنوعی: اگر از زمان خود آگاه نیستی، منتظر فرصت نمان؛ چرا که همه چیز بی‌خبرانه و به سرعت تغییر می‌کند. بهتر است عمل خود را از همین حالا آغاز کنی.
هوش مصنوعی: از آهنگ‌های پندآموز فهمیدم که نباید در آینه به نفس خود نگاه کنم.
هوش مصنوعی: وقتی که دوستان و معاشرانم به خاطر غم و اندوه لاله‌ها سرشار از درد و داغ هستند، دیگر نمی‌توانم به باغ بروم و دل خود را سیاه کنم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.