در مُحَرَّم اهلِ ری خود را دگرگون میکنند
از زمین آه و فغان را زیب گردون میکنند
گاه عریان گشته با زنجیر میکوبند پشت
گه کفن پوشیده فرق خویش پُرخون میکنند
گاه بگشوده گریبان، روز تا شب سینه را
در معابر با شرَقِّ دست، گلگون میکنند
گه به یاد تشنهکامانِ زمینِ کربلا
جویبار دیده را از گریه جیحون میکنند
وز دروغ گندهٔ «یا لَیتَنا کُنّا مَعَک»
شاهِ دین را کوک و زینب را جگرخون میکنند
صبح برجسته جنب تا ظهر میریزند اشک
ظهر تا شب نوحه میخوانند و شب کون میکنند
خادمِ شِمرِ کنونی گشته وآنگه نالهها
با دوصد لعنت، ز دست شِمرِ ملعون میکنند
بر یزید زنده میگویند، هردم صد مجیز
پس شماتت بر یزید مردهٔ دون میکنند
پیش ایشان صد عبیدالله سرپا، وین گروه
ناله از دست عبیداللهِ مدفون میکنند
حق گواه است ار محمد زنده گردد ور علی
هر دو را تسلیم نَوّابِ همایون میکنند
آید از دروازهٔ شمران اگر روزی حسین
شامش از دروازهٔ دولاب بیرون میکنند
حضرت عباس اگر آید پیِ یک جرعه آب
مَشکِ او را در دمِ دروازه وارون میکنند
قائمِ آلِ محمد، گر کند ناگه ظهور
کلّهاش داغون، به ضرب چوبِ قانون میکنند
گر علیاصغر بیاید بر درِ دکّانشان
در دو پول آن طفل را یک پول مغبون میکنند
ور علیاکبر بخواهد یاری از این کوفیان
روز پنهان گشته شب بر وی شبیخون میکنند
لیک اگر زین ناکسان خانم بخواهد ابنسعد
خانم ار پیدا نشد، دعوت ز خاتون میکنند
گر یزید مقتدر پا بر سر ایشان نهد
خاک پایش را به آب دیده معجون میکنند
ور بساید دستشان با دست اولاد علی
دست خود را شستوشو با سِدر و صابون میکنند
جمله مجنونند و لیلای وطن در دستِ غیر
هی لمیده صحبت از لیلی و مجنون میکنند
سندی شاهک برِ زُهّادشان پیغمبر است
هی نشسته لعن بر هارون و مأمون میکنند
خود اسیرانند در بند جفای ظالمان
بر اسیرانِ عرب این نوحهها چون میکنند؟
تا خرند این قوم، رندان خرسواری میکنند
وین خران در زیر ایشان آه و زاری میکنند
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به توصیف حال و هوای محرم در شهر ری میپردازد و تصویرسازیهای مختلفی از عزاداری و نذریها به نمایش میگذارد. مردم در محرم خود را دگرگون کرده و با زنجیر زدن به خود و گریه برای شهدای عاشورا، یادآور تشنهکامان کربلا میشوند. آنها برای سرزنش یزید و شمر، ناله و لعن میکنند و در غم مصیبت اهل بیت، اشکها جاری میسازند. شاعر همچنین به تناقضهای موجود در رفتار این مردم اشاره کرده و آنان را مجنونانی میداند که در دام جفای ظالمان گرفتارند. در نهایت، شاعر با بیانی تلخ و انتقادی، از وضعیت و سرنوشت زائران و عزاداران سخن میگوید که در عین حال دچار بند و زنجیر ظلم هستند.
هوش مصنوعی: در محرم، مردم ری تغییر میکنند و از زمین به آسمان ناله و فریاد را میفرستند.
هوش مصنوعی: گاهی در شرایطی سخت و دشوار دیده میشود که افراد حتی در حالی که زنجیر به دست و پا دارند، سختیها را تحمل میکنند و در عوض، کسانی که در آرامش به سر میبرند، بر بدن خود آسیب میزنند و درد میکشند.
هوش مصنوعی: گاهی در خیابانها، مردم با دستان خود لباسهای خود را میگشایند و سینههایشان را در طول روز تا شب به رنگ قرمز درمیآورند.
هوش مصنوعی: گاهی به یاد تشنهکامان زمین کربلا، اشکهای چشم مانند جویبارهای پرآب سرازیر میشود.
هوش مصنوعی: در این بیت به عواقب دروغها و ادعاهای بزرگ اشاره میشود که منجر به اندوه عمیق و درد برای شخصیتهای مذهبی شده است. به طور خاص، این دروغها به نحوی سبب ظلم و رنج به حضرت زینب و امام حسین میشود و نشاندهنده تأثیرات منفی بیصداقتی و نادرستی در جامعه است.
هوش مصنوعی: صبح روشن و پرانرژی است و تا ظهر، اشک و غم میریزند. تا شب، نوحه و عزاداری میکنند و در شب، به کارهای خود ادامه میدهند.
هوش مصنوعی: خدمتگزار شمر امروزی شده و سپس با صد لعنت، نالهها از دست شمر ملعون بلند میشود.
هوش مصنوعی: همواره درباره یزید زنده صحبت میکنند و هر لحظه او را میستایند، اما به یزید مرده که از نظر اخلاقی پست بود، شماتت و سرزنش میکنند.
هوش مصنوعی: در حضور آنها تعداد زیادی از عبیداللهها ایستادهاند، اما این گروه همچنان از دست عبیداللهای که در خاک دفن شده، ناله و گله میکنند.
هوش مصنوعی: اگر محمد دوباره به زندگی بازگردد، حق شهادت میدهد که علی هم تسلیم نمایندگان بزرگ خواهد شد.
هوش مصنوعی: اگر روزی حسین از دروازهٔ شمران به سمت شام بیاید، او را از دروازهٔ دولاب بیرون میکنند.
هوش مصنوعی: حضرت عباس اگر به دنبال یک قطره آب بیاید، به محض رسیدن به دروازه، مشک او را واژگون میکنند.
هوش مصنوعی: اگر قائم آل محمد ناگهان ظهور کند، برخی ممکن است دچار مشکلات و سختیهایی شوند و به دلیل قانون، با چوب و مجازات مواجه شوند.
هوش مصنوعی: اگر علیاصغر به پیش دکانشان بیاید، در ازای دو پول، یک پول آن بچه را کمفروشی میکنند.
هوش مصنوعی: اگر علیاکبر بخواهد از این کوفیان یاری بخواهد، در روز پنهان شده، شب به او حمله میکنند.
هوش مصنوعی: اگرچه این ناکسان، خانم را میخواهند، ولی اگر ابنسعد خانم پیدا نشود، دعوت از خاتون انجام میشود.
هوش مصنوعی: اگر یزید قدرتمند بر سر این افراد پا بگذارد، آنها خاک پای او را با اشک خود ترکیب میکنند.
هوش مصنوعی: اگر دست آنها را با دست فرزندان علی بساید، دست خود را با سدر و صابون شستوشو میدهند.
هوش مصنوعی: همه دیوانهوار دنبال عشق وطن هستند، اما این وطن در چنگ دیگران است و آنها بیخبر از این موضوع، فقط از عشق و داستانهای آن صحبت میکنند.
هوش مصنوعی: پیامبر خدا به زاهدان میگوید که به ملامت و نکوهش هارون و مأمون نشستهاند و در واقع به آنها عیبجویی میکنند.
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که کسانی که خودشان در چنگال ستم و بیرحمی هستند، چگونه میتوانند برای دیگران که همچون اسیران عرب زیر ستم قرار دارند، نوحه و سوگواری کنند؟ در واقع، این سوال به نوعی تأمل در مورد شرایط خود و دیگران را نشان میدهد و اشاره دارد به اینکه چگونه کسی که خود گرفتار ظلم است، میتواند برای دیگران که در وضعیت مشابهی هستند، عزاداری کند.
هوش مصنوعی: گروهی از رندان و خوشگذران به زندگی خود ادامه میدهند و در عین حال، عدهای دیگر که به لحاظ اجتماعی پایینتر هستند، در زیر فشار و سختیهای زندگی زاری و ناله میکنند.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۱۸ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.