سالک بگذشته از خیل خیال
پیش عقل آمد بجسته از عقال
گفت ای دستور حل و عقد ملک
نیست رایج بی تو هرگز نقد ملک
خرقهٔ تکلیف دین بر قد تست
تا بحد نیستی سر حد تست
ذرهٔ گر نیستی بگرفته ای
ذرهٔ تکلیف نپذیرفته ای
اقبل و ادبر خطاب تست خاص
گاه در قیدی و گاهی در خلاص
چون شود در نیستی چشم تو باز
اقبلت گرداند از خود پاک باز
چون شوی در عین هستی دیده ور
ادبرت هر دم کند قیدی دگر
هرچه تو داری ز نقصان و کمال
حس ترا بخشیده از راه خیال
حس عدد آمد بصورت در عدد
پس خیال آمد عدد اندر احد
تو احد بودی عدد را معنوی
کز زمان و از مکان دوری قوی
پنج مدرک را خیال از پنج بار
کرد ادراک تو یکدم صد هزار
تو همه در یک نفس دانندهٔ
گرچه شاگردی ز خود خوانندهٔ
گرچه حسن افتادت اول اوستاد
زاوستادت کار برتر اوفتاد
حس به معنی در حقیقت از تو خاست
لیک کار صورتت او کرد راست
چون تو او را زنده کردی در صفت
داد او در صورتت صد معرفت
چون ترا در زنده کردن دست هست
در دلم این مردگی پیوست هست
زندگی بخش و به مقصودم رسان
در عبودیت به معبودم رسان
عقل گفتش تو نداری عقل هیچ
می نبینی این همه در عقل پیچ
کیش و دین از عقل آمد مختلف
بر در او چون توان شد معتکف
صد هزاران حجت آرد بی مجاز
عالمی شبهت فرستد پیش باز
در تزلزل دایماً سرگشتهٔ
در تردد طالب سر رشتهٔ
از وجود عقل خاست انکارها
وز نمود عقل بود اقرارها
عقل را گر هیچ بودی اتفاق
چون دلستی پای تا سر اشتیاق
عقل اندر حق شناسی کاملست
لیک کاملتر ازو جان و دلست
گر کمال عشق میباید ترا
جز ز دل این پرده نگشاد ترا
سالک آمد پیش پیر نامور
نامهٔ از کشف برخواندش زبر
پیر گفتش عقل از حق ترجمانست
قاضی عدل زمین و آسمانست
نافذ آمد حکم او در کائنات
هست حکم او کلید مشکلات
بر درخت عقل هر شاخی که هست
آفتاب آنجا نیارد برد دست
هرکه او از عقل لافی میزند
از سر کذب و گزافی میزند
زآنکه هر کس را که گردد عقل صاف
در سرش نه کذب ماند نه گزاف
کی تواند گشت مرد از قیل و قال
در مقام عقل خود صاحب کمال
سالها باید که تا یک نیکنام
عقل را بی عقده گرداند تمام
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به مسأله عقل و وجود انسان و ارتباط آنها با عالم هستی می‌پردازد. سالک، که در جستجوی حقیقت است، به عاقل رجوع می‌کند و از او می‌خواهد تا به او راهنمایی کند. عاقل به او می‌گوید که بدون حضورش، هیچ چیزی در عالم به درستی پذیرش نمی‌شود. او به شخص سالک می‌آموزد که وجود او و احساساتش ناشی از خیال و تصورات اوست و تنها از دل می‌تواند به حقیقت دست یابد.
شاعر به تأملاتی در مورد نیکویی و کمال می‌پردازد و بیان می‌کند که عقل در شناخت حقیقت جایگاه بالایی دارد، اما عشق و دل نیز از آن فراترند. عقل می‌تواند به حقیقت برسد، اما برای دستیابی به کمال عشق و ارتباط با معبود، لازم است که انسان از دل خود بهره بگیرد و از قید و بندهای دنیا آزاد شود. در نهایت، شعر به اهمیت تربیت عقلانی و نیاز به صبر در این مسیر اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: مسافر از انبوه خیالات عبور کرده و به عقل و فهم دست یافته است و از قید و بندهای محدودیت‌ها رهایی یافته است.
هوش مصنوعی: ای حکیم، بدان که هیچ تصمیمی در مورد امور مملکت بدون وجود تو محقق نمی‌شود و مال و اموال کشور به درستی به دست نمی‌آید.
هوش مصنوعی: لباس تکلیف و دین به اندازه قامت تو است، تا آنجا که به نیستی می‌رسی، مرز توست.
هوش مصنوعی: اگر تو ذره‌ای از وجود را هم نداری، چرا بار مسئولیت را بر دوش گرفته‌ای؟
هوش مصنوعی: به هنگام دریافت توجه و توجه نکردن، سخن تو لحظاتی خاص و گاهی کوتاه است.
هوش مصنوعی: زمانی که چشم تو در نیستی باز شود، خود را از آن پاک کرده و به سوی تو باز می‌گرداند.
هوش مصنوعی: وقتی که در اوج وجود و هستی قرار داری، هر لحظه به گونه‌ای دیگر مورد بررسی قرار می‌گیری و محدودیت‌های جدیدی برای تو ایجاد می‌شود.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در وجود تو از کمبود و یا کمال وجود دارد، به خاطر تخیل و تصورات تو است.
هوش مصنوعی: حس عدد به شکل عددی درآمد و سپس اندیشه به وجود عدد در وجود واحد پی برد.
هوش مصنوعی: تو در اصل و ماهیت، یکتا و بی‌نظیری، در حالی که اعداد و شمارش‌ها تو را محدود نمی‌کنند. تو از زمان و مکان فراتر رفته‌ای و قدرت و استحکام خاصی داری.
هوش مصنوعی: ایده‌ای که در این بیت مطرح شده این است که ذهن انسان می‌تواند در یک لحظه یا آنی، اطلاعات و تجربیات زیادی را درک و تحلیل کند. به عبارت دیگر، توانایی تفکر و فهم ما به گونه‌ای است که می‌توانیم از موضوعات و مراجع مختلف به سرعت آگاهی پیدا کنیم.
هوش مصنوعی: تو همه چیز را در یک لحظه می‌دانی، هرچند که به نظر می‌رسد فقط یک دانش‌آموز هستی که از خودش می‌خواند.
هوش مصنوعی: هرچند که زیبایی به وسیله استاد به خوبی نمایان شده است، اما کارهایی که او انجام داده، بالاتر و برتر از آن زیبایی است.
هوش مصنوعی: احساس واقعی از تو نشأت گرفت، اما این ویژگی ظاهری تو بود که آن را به درستی نشان داد.
هوش مصنوعی: زمانی که تو او را با صفات خود زنده می‌کنی، او در دلت به تو شناخت و معرفتی عمیق از خود می‌دهد.
هوش مصنوعی: وقتی تو در زنده کردن زندگی و احساسات من نقش داری، در دلم این حالت مردگی و از دست رفتن دائمی وجود دارد.
هوش مصنوعی: زندگی‌ام را پُر از معنا کن و مرا به هدفم برسان، در بندگی و خدمت به پروردگارم.
هوش مصنوعی: عقل به او گفت که تو هیچ خرد و دانشی نداری و در این همه مسائل پیچیده هیچ چیزی نمی‌فهمی.
هوش مصنوعی: کیش و دین، یعنی باورها و آئین‌ها، از عقل نشأت می‌گیرند و در او اختلاف دارند. بنابراین، در کنار او، چگونه می‌توان متوقف شد و به معنای او اندیشید؟
هوش مصنوعی: صدها دلیل و برهان را بدون اجازه به دنیا می‌آورد و شبهه‌ای را به سوی عقل می‌فرستد.
هوش مصنوعی: همواره در حال تردید و سردرگمی هستم و به دنبال راهی برای پیدا کردن مسیر صحیح می‌باشم.
هوش مصنوعی: انکارها نتیجه وجود عقل است و اقرارها از خود عقل ناشی می‌شود.
هوش مصنوعی: اگر عقل وجود داشته باشد، تنها یک توافقی خواهد بود، اما دل همیشه مملو از اشتیاق است.
هوش مصنوعی: در شناخت حقیقی و درست، عقل به نهایت خود می‌رسد، اما از آن هم فراتر، جان و دل توانایی بیشتری دارند.
هوش مصنوعی: اگر به کمال عشق نیاز داری، تنها با دل و از عمق وجود می‌توانی به آن دست یابی و این پرده برای تو کنار خواهد رفت.
هوش مصنوعی: سالک (نوعی مسافر روحانی) به نزد استاد مشهور رفت و نامه‌ای از کشف حقیقت را برای او خواند.
هوش مصنوعی: پیر به او گفت که عقل، نشانه و ترجمه‌ای از حق است و قاضی عادل در زمین و آسمان به شمار می‌آید.
هوش مصنوعی: حکم او در جهان به‌قدری نافذ و قوی است که می‌توان آن را منبع تمام مشکلات دانست و کلید حل آنها محسوب می‌شود.
هوش مصنوعی: هر بخش و جنبه‌ای از دانش و عقل انسان که وجود دارد، نمی‌تواند از نور و آگاهی خارج از خودش بهره‌مند شود.
هوش مصنوعی: هر کسی که درباره عقل خود سخن می‌گوید، در حقیقت از روی دروغ و بی‌اساسی صحبت می‌کند.
هوش مصنوعی: هر کس که به عقل و درک روشنی دست یابد، در سخنانش نه دروغی باقی می‌ماند و نه بیهوده‌گویی.
هوش مصنوعی: کیست که بتواند در سر و صدای زندگی و مطرح کردن نظرات خود به جایگاه عقل و کمال دست یابد؟
هوش مصنوعی: سالها باید بگذرد تا یک انسان با شخصیت و نیکنام، ذهنش از همه جوانب آزاد و آرام شود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۲ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.