محمد ابن عیسی کز لطیفه
سبق بُرد از ندیمان خلیفه
مگر میرفت بر رخشی نشسته
سر افساری مرصّع تنگ بسته
غلامانش شده یک سر سواره
همه بغداد مانده در نظاره
ز هر کُنجی یکی میگفت این کیست
که بس با زینت و با زیب و بازیست
بره میرفت زالی با عصائی
چنین گفتا که کیست این مبتلائی
که حقّ از حضرتش مهجور کردست
بمکر از پیشِ خویشش دور کردست
که گر از خویش معزولش نکردی
بدین بیهوده مشغولش نکردی
شنید این راز مرد از هوشیاری
فرود آمد ازان مرکب بزاری
مُقّر آمد که حال من چنانست
که شرحش پیرزن را در زبانست
بگفت این و بتوبه راه برداشت
بکلّی دل ز مال و جاه برداشت
نگونساری خویشش چون یقین شد
بکُنجی رفت و از مردانِ دین شد
بسی تو خواجگی کردی نهانی
گدائی، خواجگی کردن ندانی
بیک جَو چو نداری حکم بر خویش
که نتوانی جَوی دادن بدرویش
چو نتوانی که برخود حکم رانی
چگونه بر کسی دیگر توانی
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: داستان درباره محمد ابن عیسی است که با زیبایی و زینت خود توجه همگان را در بغداد جلب کرده است. او بر اسبی زیبا سوار است و غلامانش همه سوارهاند. مردم در حال تحسین او هستند و از خود میپرسند که این شخص کیست.
در این میان شخصی متوجه میشود که این فرد به ظاهر زیبا و موفق، از حقیقت و معنا دور شده و در دام دنیا گرفتار شده است. او تصمیم میگیرد از اسب پیاده شود و از این زندگی زودگذر توبه کند. او متوجه میشود که در حق خود ظلم کرده و به دنبال معنای واقعی زندگی میرود.
این متن به نقد اجتماعی و اخلاقی میپردازد و بر این نکته تأکید میکند که اگر فرد نتواند بر خود حکمرانی کند، چگونه میتواند بر دیگران حکم رانی کند.
هوش مصنوعی: محمد ابن عیسی با لطف و ظرافتی که دارد، از دوستان و همنشینان خلیفه جلوتر است.
هوش مصنوعی: آیا ممکن است که به این زیبایی، بر اسبی نشسته باشد که افساری تزئین شده به سر دارد و در حال حرکت است؟
هوش مصنوعی: همه غلامانش با اسبهایشان در حال حرکت هستند و مردم بغداد فقط نظارهگر هستند.
هوش مصنوعی: در هر گوشهای کسی میگفت که این فرد کیست که بسیار زیبا و با جلوههای خاص و بازیگوش است.
هوش مصنوعی: برهای در حال حرکت بود و زالی با عصا او را دید و پرسید: «این کدام دچار مشکل است؟»
هوش مصنوعی: حق، فراموش شده و از آن دور افتاده است و این به دلیل فریب و مکر کسی است که خود را از آن جدا کرده است.
هوش مصنوعی: اگر او را از خود دور نمیکردی، به این کار بیدلیل مشغولش نمیکردی.
هوش مصنوعی: مردی که با هوش و زیرکی این راز را شنید، از اسب خود پایین آمد.
هوش مصنوعی: حال من به گونهای است که حتی یک پیرزن هم میتواند دربارهام صحبت کند.
هوش مصنوعی: او این سخن را گفت و به طور کامل از راه توبه بهرهبرداری کرد و دلش از ثروت و مقام کاملاً کنار گذاشت.
هوش مصنوعی: زمانی که احساس بینظمی و ناپایداری در خود به وجود آورد، به گوشهای رفت و به جمع مردان دین پیوست.
هوش مصنوعی: تو مدتها در نقش خواجه ظاهر شدهای ولی در واقع گدایی میکنی و نمیدانی چطور باید خواجگی کنی.
هوش مصنوعی: اگر نمیتوانی بر خودت تسلط داشته باشی و در جهت خواستههایت حرکت کنی، نمیتوانی به دیگران نیز کمک کنی یا راهی را برایشان هموار کنی.
هوش مصنوعی: اگر نمیتوانی بر خود سلطه داشته باشی، چگونه میتوانی بر دیگران تسلط یابی؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.