مگر سلطان دین محمود یک روز
ایاز خویش را گفت ای دلفروز
کرا دانی تو از مه تا بماهی
که ازمن بیش دارد پادشاهی
غلامش گفت ای شاه جهاندار
منم در مملکت بیش از تو صد بار
چو ملکم این چنین زیر نگین است
چه جای ملکت روی زمین است
پس آنگه شاه گفت آن نازنین را
که ای بنده چه حجّت داری این را
زبان بگشاد ایاز و گفت ای شاه
چه میپرسی چو زین رازی تو آگاه
اگرچه پادشاهی حاصل تست
ولیکن پادشاه تو دل تست
دل تو زیرِ دست این غلامست
مرا این پادشاهی خود تمامست
توئی شاه و دلت شاه تو امروز
ولی من بر دل تو شاه پیروز
فلک را رشک میآید ز جاهم
که من پیوسته شاه شاه خواهم
چه گرملک تو ملکی مطلق آمد
ولی ملک ایازت بر حق آمد
چو اصل تو دلست و دل نداری
بگو تا مملکت را بر چه کاری
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: داستان از گفتوگوی سلطان محمود و غلامش ایاز است. سلطان از ایاز میپرسد که چه کسی را بیشتر از خود شاه میداند و ایاز با فروتنی پاسخ میدهد که او در واقع در قلوب مردم و در ملکداری اهمیت بیشتری دارد. ایاز میگوید که اگرچه سلطان پادشاهی را در دست دارد، اما خود او بر دل سلطان سلطنت میکند. به عبارتی دیگر، اهمیت واقعی در عشق و محبت مردم است و نه فقط در قدرت ظاهری. ایاز به سلطان میفهماند که اگر دل نداشته باشد، هیچگونه سلطنتی در واقع وجود نخواهد داشت.
هوش مصنوعی: روزگاری سلطان دین محمود به ایاز که دلربا و خوشچهره بود، گفت:
هوش مصنوعی: هر کس که از مه ( ماه) بیشتر است، نمیتواند برتری و سلطنت واقعی را درک کند، زیرا آنچه برتری میآورد، فقط مقام و پادشاهی نیست.
هوش مصنوعی: غلام به شاه میگوید: من در این سرزمین بیشتر از تو، به اندازهای که صد بار باشد، نفوذ و قدرت دارم.
هوش مصنوعی: اگر من اینطور تحت سلطه و کنترل قرار داشته باشم، دیگر چه نیازی به حکومت بر زمین است؟
هوش مصنوعی: سپس شاه به آن فرد نازنین گفت: "ای بنده، تو چه دلیلی برای این موضوع داری؟"
هوش مصنوعی: ایاز زبانش را باز کرد و گفت: «ای شاه، چرا چنین سوال میکنی وقتی که تو خود از این راز باخبری؟»
هوش مصنوعی: با وجود اینکه تو مقام و قدرت زیادی داری، اما سلطنت واقعی تو بر دل و احساسات دیگران حاکم است.
هوش مصنوعی: دل تو در اختیار و تحت سلطهی این بنده است و این برای من مانند یک حکومت و پادشاهی کامل است.
هوش مصنوعی: تو امروز مانند یک شاه هستی و دل تو نیز در حال سلطنت است، اما من بر دل تو پیروزی یافتهام.
هوش مصنوعی: آسمان به خاطر جایگاه من حسرت میخورد، زیرا من همیشه آرزوی بزرگی و سلطنت دارم.
هوش مصنوعی: اگرچه بزرگی تو بینهایت و مطلق است، اما ملک و سلطنت تو بر اساس حقیقت و واقعیت است.
هوش مصنوعی: اگر دل و احساسات تو در جایگاه اصلی قرار دارند و تو از این احساسات بیخبری، بهتر است بگویی که زندگیات بر اساس چه چیزی پایهگذاری شده است.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.