شمارهٔ ۲۵۰ - مخدوم به حکیم جام شرابی بخشیده در شکر آن و طلب شراب گوید
ای به جود و به قدر بر ز فلک
گر سجودت برد فلک شاید
دست جودت جهان همی بخشد
پای قدرت فلک همی ساید
فلکت پشت پای از آن بوسد
حاسدت پشت دست از این خاید
همتت از سر علو و سمو
به جهان دست مینیالاید
اخترت از پی سعود و شرف
به فلک بر همی نیاساید
شبه تو چرخ هم ترا آرد
مثل تو دهر هم ترا زاید
هرکه را در دل از هوای تو مهر
با دلش چرخ راز بگشاید
هرکرا برتن از قبول تو حرز
المش چون شفا بنگراید
دشمنت دشمن خودست چنان
که برو ذات او نبخشاید
خنجر کین او چه پیرایی
خود زیانش سرش بپیراید
ای نیاز از می سخای تو مست
با توام کی به کس نیاز آید
مشربی دادیم که شربت آن
غم بکاهد طرب بیفزاید
از لطافت چنانکه جز به عرض
جوهرش سوی سفل نگراید
ظل او بر زمین نبیند کس
زانکه او چون هوا بننماید
با منش چون خرد بدید چه گفت
گفت چون تو ترا که بستاید
چون به شکلت نگه کنم گویم
کس به گل آفتاب انداید
گر به جرمت نگه کنم گویم
کس به گز ماهتاب پیماید
تا درآن مشرب آن بود شربت
که زدل رنگ رنج بزداید
باد بر دست تو میی که به عکس
رنگ رخسار لاله برباید
صرف و پالودهای چنانکه به لطف
زابگینه چو ضو بپالاید
رای و فرمانت بر زمانه روان
تا خرد رای بد نفرماید
جامهٔ عمر تو بفرسوده
تا قضا آسمان نفرساید
سخن آرای مدح تو چو خرد
تا سخن را خر بیاراید
ای به جاه تو جان ما خرم
روح را راح تو همی باید
جام از بهر می همی بایست
جسم از بهر جان همی باید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به ستایش شخصی والا و با ارزش پرداخته و ویژگیهای او را توصیف میکند. شاعر میگوید که اگر فلک به این شخص سجده کند، شاید به خاطر جود و بخشندگی او باشد. قدرت و عظمت این شخص باعث میشود که جهان به او اعتناء کند و حتی حسودان نیز به او حسادت میورزند. شاعر به صفات نیک و مهربانی او اشاره میکند و میگوید که هر کس محبت او را در دل داشته باشد، رازهای دنیای را برایش آشکار میسازد.
این شخص به گونهای است که دستکم محبوب همه است و نیازی به تکیه بر دیگران ندارد. می و شادی او میتواند غم را کاهش دهد و شادی را افزون کند. شاعر به زیبایی او نیز اشاره کرده و میگوید که هیچ کس نمیتواند به زیبایی او دست یابد. در نهایت، شاعر آرزو میکند که این شخصیت الهی همواره در زندگی او حاضر باشد و برای او خوشبختی بیاورد.
هوش مصنوعی: ای کسی که به خاطر سخاوت و مهرت ترازوی آسمانها را تحت تأثیر قرار میدهی، اگر آسمانها تو را سجده کنند، شاید دلایل خود را برای این کار داشته باشند.
هوش مصنوعی: دست بخشش تو به جهان نعمت میدهد و قدرت آسمان از سرور تو پیروی میکند.
هوش مصنوعی: ای که حسادت میورزی، باید بدانی که امکان دارد روزی بوسهای بر پایی که به آن اشاره میکنی، بخورد؛ در عوض، به دستان حسادتورزیدهات هم آسیب خواهد رسید. در واقع، آنچه بر دیگران اثر میگذارد، ممکن است روزی بر خودت نیز تأثیر بگذارد.
هوش مصنوعی: عزم و ارادهات از بلندی و عظمت، به زمین نمیرسد و از آن بیخبر است.
هوش مصنوعی: من به دنبال موفقیت و بزرگی هستم و هرگز از تلاش برای رسیدن به هدفم دست نخواهم کشید.
هوش مصنوعی: هیچ کس شبیه تو در دنیا وجود ندارد، مانند چرخ که فقط تو را به دور خود میچرخاند، زمان نیز مانند دیگران نمیتواند کسی جز تو را به وجود آورد.
هوش مصنوعی: هر کسی که در دلش عشق و محبت تو را داشته باشد، میتواند رازهای دلش را با تو در میان بگذارد.
هوش مصنوعی: هر کسی که به وساطت تو بر دردهایش درمان پیدا کند، مانند کسی است که در آغوش پرمهر تو قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: دشمن تو در حقیقت به خود تو هم آسیب میزند، به گونهای که ذات او هیچ رحم و رحمت به خود ندارد.
هوش مصنوعی: خنجر انتقام او چه زیبایی دارد وقتی که خودش به آسیب دچار میشود.
هوش مصنوعی: من به خاطر نیازم به بخشش تو، سرمست از می تو هستم و با تو هستم. دیگر به کسی نیاز ندارم.
هوش مصنوعی: ما نوشیدنیای تعبیه کردیم که نوشیدن آن اندوه را کم کرده و شادی را افزایش میدهد.
هوش مصنوعی: اگرچه لطافت و زیبایی او بسیار زیاد است، اما از آنجا که جوهر او به سمت پایین نملیست و نگاه نمیکند، همواره به سمت عرش پاکی و عظمت معطوف است.
هوش مصنوعی: هیچکس نمیتواند سایه او را بر روی زمین ببیند، زیرا او مانند هوا نامرئی است.
هوش مصنوعی: وقتی که خرد و نیکی را در رفتار تو مشاهده کرد، گفت: چه کسی جز تو سزاوار ستایش است؟
هوش مصنوعی: وقتی به چهرهات نگاه میکنم، میگویم هیچکس به زیبایی گل در زیر آفتاب نمیرسد.
هوش مصنوعی: اگر به خاطر جرم تو به تو نگاه کنم، میگویم هیچکس نمیتواند در نور ماه به سمت راه بیفتد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که در آن نوشیدنی، شربتی باشد که از دل رنگ اندوه را بزداید.
هوش مصنوعی: باد بر دستان تو میوزد و به خاطر رنگ صورت لاله، زیباییات را میرباید.
هوش مصنوعی: مانند غذایی که با دقت و زیبایی آماده شده است، وقتی که نور زنده و درخشان آن را روشن میکند.
هوش مصنوعی: فرمان و نظر تو در هر زمان جاری باشد تا عقل و اندیشه بد نتواند حکمرانی کند.
هوش مصنوعی: زندگی تو مانند لباس کهنهای است که فرسوده شده، تا زمانی که سرنوشت آسمان بر تو اتفاق نیفتد.
هوش مصنوعی: کلامی که در توصیف و ستایش تو بیان میشود، همانند حکمت و خرد خالص است که میتواند کلام را زیبا و دلنشین کند.
هوش مصنوعی: ای کسی که مقام و جایگاهت باعث خوشحالی جان ماست، روح ما تنها نیازمند راه و روش توست.
هوش مصنوعی: برای نوشیدن شراب، باید جام را آماده کرد و برای زندگی خوب، باید جسم و جان را در کنار هم پرورش داد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
چرخ گردان نهاده دارد گوش
تا ملک مر ورا چه فرماید
زحل از هیبتش نمیداند
که فلک را چگونه پیماید
صورت خشمش ار ز هیبت خویش
[...]
بد ز بد گوهران پدید آید
هر کسی آن کند کزو زاید
ای خداوند رای سامی تو
مملکت را همی بیاراید
عزم تو ملک شاه را تیغ است
که چو تیغش ز زنگ بزداید
از غم و رنج و انده و تیمار
[...]
عزت آن جهان همی باید
گر ذلیلم در این جهان شاید
جز مکارم زشمس دین ناید
سیرت سروران چنین باید
رتبت ملک و زینت دولت
از خصالش همی بیفزاید
معجزات از بیان او خیزد
[...]
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.