سلطان روم حمله چو بر خیل زنگ کرد
زد افتاب تیغ و زمین لاله رنگ کرد
درع ستاره شیر پلنگینه پوش چرخ
زیر قبا نهفته چو جرم پلنگ کرد
خورشید زین به نقش چو زد حلقه هلال
نیمی نمود و نیم دگر زیر تنگ کرد
دست زمانه از خم گردون کمر بساخت
وز اختر نهفته در او پنج زنگ کرد
صبح از سفیده دم علم فتح بر فراخت
تا آفتاب کشور ما میل جنگ کرد
جمشید عهد قاسم پرناک کز شرف
از تخت و تاج قیصر و فغفور ننگ کرد
آن اژدها که در بزم اهل رزم
جام شراب کاسه چشم نهنگ کرد
رزم آوری که مطرب بزمش ز بهر ساخت
از اژدها کشید رگ و تار چنگ کرد
آن رستمی که زلزله چون در زمین فکند
لرزنده چون جرس دل رویینه چنگ کرد
بر کوه آهنین چو کمان از غضب کشید
چون جبه رخنه رخنه ز زخم خدنگ کرد
چو گانیش چو گوی زمین زیر پا کشید
میدان اسمان بمه و مهر تنگ کرد
از زخم تیر بسکه بهم دوخت مرغ را
صد مرغ در قطار بهم چون کلنگ کرد
یک حمله کرد لشکر جمشید را شکست
بالله گر این محاربه پور پشنگ کرد
این خود حدیث شیر دلیهای او بود
کی میتوان حکایت آن فر و هنگ کرد
جنگی چنین که رستم ازو خار میخورد
با قد همچو شاخ گلی شوخ و شنگ کرد
ای کاسمان بصیقل توفیق از ازل
آیینه مراد تو بی گرد و زنگ کرد
هموار اگر کنند زمین قاف تا بقاف
شاید که لشگر تو تواند کرنگ کرد
خصم ترا که دست بگردن زمانه بست
از دست خود بگردن او پالهنگ کرد
از دولت جوان خرد پیر طبع تو
کرد آنکه زیرکان جهان جمله دنگ کرد
عقلم نبرد پی به ثنای تو گرچه تاخت
چندانکه پای مرکب اندیشه لنگ کرد
خواهم که داد مدح دهم لیک چون کنم
چون راه مدح قافیه شهر تنگ کرد
اهلی ز دست قافیه تنگ شد هلاک
تا شکر مدیح ترا تنگ تنگ کرد
تا شهسوار چرخ قطاس از شعاع مهر
خواهد بگردن فرس سبز رنگ کرد
در روزگار باد زمان درنگ تو
چندانکه روزگار تواند درنگ کرد
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به نبردی حماسی اشاره میکند که سلطان روم به خیل دشمنان حمله کرده و زمین را به رنگ لاله درمیآورد. او از قدرت و شجاعت رزمندگان، به ویژه رستم، سخن میگوید و به تضاد بین جلال و شکوه جمشید و سرنگونی او اشاره میکند. جنگی توصیف میشود که در آن رزمندگان شجاع و دلیر با تمام قوا و استعداد خود میجنگند. شاعر همچنین به الزامات ستایش و مدح در این شرایط اشاره میکند و در نهایت به این نتیجه میرسد که حتی اگر ناتوانی در وصف و ستایش زیباییهای این جنگ داشته باشد، همچنان از عظمت آن دفاع کرده و به یاد آن میپردازد. شعر به تصویر کشیدن حسرت و زیباییهای نبرد و جلال قهرمانان میپردازد و نشاندهنده دلایل جنگ و وقایع تاریخی است.
هوش مصنوعی: وقتی سلطان روم فرمان حمله داد، خیل سپاهیان به حرکت درآمدند و در نتیجه، تیغهایشان مانند آفتاب درخشید و زمین پر از گلهای لاله شد.
هوش مصنوعی: ستارههای درخشان در آسمان، مانند پوشش پلنگی شیر، زیر لباس آسمانی پنهان شدهاند، همچون فرزند پلنگ.
هوش مصنوعی: خورشید در آسمان به شکل هلال ظاهر شده است؛ نیمی از آن نمایان است و نیمه دیگرش در پس تنگی پنهان شده است.
هوش مصنوعی: زمان به مانند زنجیری که به دور گردون پیچیده شده، قوس و قزح را ایجاد کرده و از ستارهای که درون آن پنهان است، پنج زنگ به صدا درآورده است.
هوش مصنوعی: صبح با بیداری و روشن شدن آسمان، پرچم پیروزی در اهتراز درآمد و زمانی که آفتاب بر کشور ما تابید، میل به جنگ پیدا کرد.
هوش مصنوعی: جمشید در زمان قاسم، که بسیار پرنعمت و مورد احترام بود، به قدری به مقام و شرف خود اهمیت میداد که حتی از تخت و تاج قیصر و فغفور نیز شرمنده و ننگین میشد.
هوش مصنوعی: آن موجود قدرتمند که در میهمانیهای جنگاوران، شراب را در کاسهای به شکل چشم نهنگ سرو میکند.
هوش مصنوعی: شخصی که در میدان جنگ شجاعت دارد و برای برپایی جشن و شادی، از خون اژدها تار چنگ درست کرده است.
هوش مصنوعی: رستمی که وقتی زلزله در زمین ایجاد میشود، دلش به شدت میلرزد و همچون زنگی که صدا میدهد، احساساتی عمیق را تجربه میکند.
هوش مصنوعی: وقتی که کوه آهنین به خاطر خشمش مانند کمان کشیده شد، چهرهاش به دلیل زخم تیرها دچار آثار و نشانههایی شد.
هوش مصنوعی: زمانی که زمین را زیر پا کشید و آسمان را با مه و خورشید فشرده کرد، احساس کردم که دنیا به طور غیرعادی تحت تاثیر قرار گرفته است.
هوش مصنوعی: به خاطر آسیبهایی که تیر به مرغ وارد کرد، آنقدر آنها را به هم متصل کرد که به نظر میرسید صد مرغ در صف به در هم تنیده شدهاند.
هوش مصنوعی: لشکر جمشید در یک حمله شکست خورده است، و اگر این جنگ را پور پشنگ آغاز کرده باشد، به راستی که این پیروزی موفقیت بزرگی است.
هوش مصنوعی: این واقعه خود نشاندهنده شجاعت و دلیری او بود؛ چگونه میتوان داستان آن زیبایی و شکوه را روایت کرد؟
هوش مصنوعی: در این بیت توصیف میشود که رستم، قهرمان نامی داستانهای شاهنامه، در نبردی به چنان درجهای از سختی و دشواری میرسد که حتی گیاهان و خاری که در این میدان جنگ وجود دارد، برای او چندان مشکلساز نیست. در عوض، او با قدی بلند و روحیهای شاداب و سرزنده، با صلابت و خوشحالی به مقابله با دشمنانش میپردازد. این تصویر نشاندهندهٔ قدرت و استواری او در شرایط سخت است.
هوش مصنوعی: ای آسمان، به خاطر تربیت و موفقیتی که از ابتدا داشتهای، آرزوی تو همچون آینهای صاف و درخشان است که هیچ کثیفی و زنگاری بر آن نیست.
هوش مصنوعی: اگر زمین را تا دور قاف هموار کنند، شاید لشکر تو بتواند به خوبی حرکت کند.
هوش مصنوعی: دشمن تو که دستش به گردن زمانه بوده و در چنگال سرنوشت گرفتار شده، از دست خود به گردن او زنجیر بسته و به سختی گرفتار شده است.
هوش مصنوعی: از نعمت جوانی و طروات فکر تو، دیگران را به زیرکی وادار کرد، به طوری که همه در این زمینه تلاش کردند.
هوش مصنوعی: عقل من از درک ستایش تو ناتوان است، هر چند که بسیار تلاش کردهام، اما قدرت تفکر من کم آورده است.
هوش مصنوعی: میخواهم ستایش کنم، اما نمیدانم چگونه این کار را انجام دهم، زیرا چارچوب و قافیه ستایش، محدودیت زیادی به من تحمیل کرده است.
هوش مصنوعی: اهلی به خاطر محدودیتهای ردیف و قافیه، دچار مشکل شد و به هلاکت نزدیک شد، چرا که هر چه میخواست از زیباییهای تو بگوید، دچار تنگنای کلمات شد.
هوش مصنوعی: تا زمانی که شاهزادهی چرخ (آسمان) از پرتو خورشید فرس سبز رنگ را بگرداند، به زیبایی خود ادامه خواهد داد.
هوش مصنوعی: در زمانهای پرچالش، فرصتهایی برای توقف و تفکر وجود دارد؛ همانطور که خود زمان نیز گاهی به آرامی پیش میرود.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.