گنجور

حاشیه‌گذاری‌های فرهود

فرهود

تاریخ پیوستن: ۱۸م شهریور ۱۴۰۲

آمار مشارکت‌ها:

حاشیه‌ها:

۳۰۹

ویرایش‌های تأیید شده:

۴٬۴۳۷

ترانه‌های مرتبط تأیید شده:

۷


فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۲۰:۳۸ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۹۸:

این مه ز کجا آمد وین روی چه ...

این مه ز کجا آمد و این روی چه روی است؟

«و این» بجای «وین»  روان‌تر به نظر می‌رسد.

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۳۶ در پاسخ به مریم دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۸۰:

ثرید معرب ترید است. هر دو درست است به معنی نان شکسته در کاسه.

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۳۴ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۱۴۸۰:

والله که نشان‌های قَرویِ دهِ ...

قَرُو گویا در اینجا به معنی چراگاه است.

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۹:۰۵ دربارهٔ حیدر شیرازی » دیوان مونس الارواح » غزلیات » شمارهٔ ۱۶ - و له ایضا:

طبع حیدر ز هواداری تو دریایی ...

هواداری

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۶:۲۵ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۲۰۳:

بهارم بی خزان ای گلبن مو چه ...

بهارم بی خزان یعنی

بهارم شد خزان

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۵۹ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۱۸۲:

«از تو ایمان» یعنی

از تو هستیم

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۵۳ دربارهٔ باباطاهر » دوبیتی‌ها » دوبیتی شمارهٔ ۱۷۸:

خوشا آنان نه سر دارند نه ...

خوشا آنان نه سر دارِن نه سامان

نشینِن هردو پا پیچِن به دامان

شو و روزان صبوری پیش گیرِن

بیاد روی دلداران مِدامان

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، پنجشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۲۶ دربارهٔ ادیب الممالک » دیوان اشعار » قصاید » شمارهٔ ۵ - چکامه:

این آز شوخکن کندت جامه رو از قناعت آور صابون را

شوخگن کُندت جامه

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۵:۲۱ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۱۱۹ - اندرز و ختم کتاب:

گذشت از پانصد و هفتاد شش سال ...

در بعضی از ابیات نظامی «خال» یعنی خالی که نتیجه خالکوبی است.

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۴:۴۲ دربارهٔ سعدی » مواعظ » مثنویات » شمارهٔ ۴۶:

یعنی یک سال طول می‌کشد تا یک جادو میان دو شخص دشمنی برانگیزد اما سخن‌چین بدبخت در یک لحظه این کار را می‌کند.(در مذمت و زشتی سخن‌چینی است، یعنی از جادو حرام‌تر است)

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۵۱ دربارهٔ سعدی » مواعظ » مثنویات » شمارهٔ ۳۰:

این یکی مرده زیر پای دواب آن ...

دوّاب در عربی یعنی جانوران (جمع دابة است) اما در فارسی بدون تشدید به کار می‌رود و به معنی ستور و چارپایان است.

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۳:۴۱ دربارهٔ سعدی » مواعظ » مثنویات » شمارهٔ ۲۳:

دوغبایی بپز که از چپ و راست ...

با یعنی آش؛ دوغبا یعنی آش دوغ

 

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، چهارشنبه ۲۴ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۰۰:۵۲ دربارهٔ نظامی » خمسه » خسرو و شیرین » بخش ۶ - در سابقه نظم کتاب:

منم روی از جهان در گوشه کرده ...

پَست جوین یا پِست جوین یعنی آرد جو همراه سبوس. جو برشته شده هم گفته شده است.

نظامی از چله‌نشینی خود می‌گوید که گوشه‌گیری کرده و به خوراک ساده و کم بسنده کرده است. در جایی دیگر دوستش به چله‌نشینی‌های نظامی اشاره می‌کند که بارها چله‌نشینی کرده است. در این بخش

 

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۳۸ دربارهٔ نظامی » خمسه » لیلی و مجنون » بخش ۴۰ - خواندن لیلی مجنون را:

لیلی چو شد آگه از چنین حال شد ...

نال یعنی نی

یعنی قامت لیلی از غم، همچون نی، زرد و ضعیف و خمیده گشت.

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، سه‌شنبه ۲۳ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۷:۳۱ دربارهٔ حافظ » غزلیات » غزل شمارهٔ ۶۸:

کوهِ اندوهِ فراقت به چه حالت ...

معنی نال . (اِ) نای میان خالی (برهان قاطع). نی . (انجمن آرا). نی میان تهی . (غیاث اللغات ) به معنی نی عموماً و نی میان تهی . (از آنندراج ) (بهار عجم ). نی ضعیف و باریک . (بهار عجم ). نی میان خالی و کاواک . نی زرد و باریک . (ناظم الاطباء).

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۲۱:۰۵ دربارهٔ مولانا » فیه ما فیه » فصل دهم - اینچ می‌گویند که اَلْقُلُوْبُ تَتَشَاهَدُ گفتی‌ست:

«... همچنین بستان‌ها و انهار و حور و قصور و طعام‌ها و شراب‌ها و خلعت‌ها ...»

حور در عربی جمع حوراء است که امروزه در فارسی آن را به عنوان مفرد به کار می‌برند. در اینجا جمع است.

 

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۳:۰۴ دربارهٔ سعدی » گلستان » باب دوم در اخلاق درویشان » حکایت شمارهٔ ۳۶:

کوفته بر سفرهٔ من گو مباش ...

در تمام اشعار و متون کهن فارسی کلمه گرسنه باید اینطور خوانده شود و درستش این است: گُرْسِنه 

و زآن پس بیامد سوی میمنه

چو شیر ژیان کاو شود گرسنه

فردوسی

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۵۳ دربارهٔ سعدی » بوستان » باب هشتم در شکر بر عافیت » بخش ۷ - حکایت سلطان طغرل و هندوی پاسبان:

به آرام دل خفتگان در بُنه چه ...

در تمام اشعار و متون کهن فارسی کلمه گرسنه باید اینطور خوانده شود و درستش این است: گُرْسِنه 

و زآن پس بیامد سوی میمنه

چو شیر ژیان کاو شود گرسنه

فردوسی

فرهود در ‫۱ سال و ۷ ماه قبل، دوشنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۱۲:۳۷ در پاسخ به امین کیخا دربارهٔ مولانا » مثنوی معنوی » دفتر سوم » بخش ۲ - قصهٔ خورندگان پیل‌بچه از حرص و ترک نصیحت ناصح:

آیا می‌شود بگویید که مولانا در کجا گفته که ریشه کلمه کربلا، کرب و بلا است که او را محکوم می‌کنید که اشتباه کرده است؟

 

فرهود در ‫۱ سال و ۸ ماه قبل، یکشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۲، ساعت ۲۲:۳۵ دربارهٔ مولانا » دیوان شمس » غزلیات » غزل شمارهٔ ۲۵:

ناگه برآید صرصری نی بام ماند ...

در خوانش‌های صوتی بالا بیت پنجم را چونَک choonak می‌خوانند.

«که» پس از «چون» همان حرف ربط «که» است که در حالت مستقل با کسره خوانده می‌شود پس وقتی که بعد از «چون» می‌آید باید با کسره و «چونکه» خوانده شود. دلیل اینکه در نسخ قدیمی به شکل چونک نوشته شده بر می‌گردد به شکل نوشتار در قدیم نه شکل تلفظ.

در نسخ قدیمی «هرچه» را «هرچ» نوشته‌اند؛ آیا این را نیز «هرچْ» یعنی با «چ» ساکن بخوانیم!؟؟

۱
۹
۱۰
۱۱
۱۲
۱۳
۱۶