بخش ۵۰ - در بیان آنکه اگر سرمعنی را چنانکه هست ولی خدابیان کند و بنماید آسمان و زمین نماند زیرا که جماداند حکم برف و یخ را دارند سر ولی که آفتاب قیامت است چون ظاهر گردد جمادات بگدازند و آب شوند و محو گردند همچون چراغی که در خانۀ تاریک درآید ظلمت خانه را چون لقمه‌ای بخورد و نیست گرداند و محو کند
شرح این را اگر کنم بزبان
آنچنان کو نبشت در دل و جان
آسمان و زمین ز هم بدرد
هر دو را جان چو لقمه ای بخور
همه هستی فنا شود در حال
همچنان کز جواب راست سؤال
نی زبان ماند و نه قیل و نه قال
نی صور ماند و نه نقش و خیال
آنچنانکه چراغ در خانه
ظلمتش را خورد چو یکدانه
کر بود همچو خرمنی ظلمت
کم ز یک دانه گردد آنساعت
چو ببیند چراغ را تابان
شود او نیست چون نفس بجهان
همچنین دان عصای موسی را
تا کنی فهم سر معنی را
صد هزاران عصا و حبل بخورد
آن همه نی فزود نی کم کرد
چون خروس آن عصا بوقت نبرد
همچو یکدانه هر چه یافت بخورد
کوه و صحرا اگر شود پر برف
کندش حور فنا بکمتر حرف
همچو برف است این جهان جماد
که ورا نیست اصل و نی بنیاد
ز آفتاب خدا شود لاشی
همچو کز تاب حور نماند فی
آسمان و زمین شود ویران
مه و خور گردد آن زمان ریزان
کوهها سست همچو پشم شوند
مردمان سوی حق بترس روند
همه از گورها چو برخیزند
بی موکل روند و نگریزند
زانکه دانند که گریز از او
نیست ممکن کنند سویش رو
هیبت حق زند بر آن جمله
خشگ گردند در زمان جمله
چون قیامت شود ز تابش او
برف هستی شود روانه چو جو
هر جمادی که بود آب اول
هم شود آب از آفتاب حمل
در سخن بیش از این نمیگنجد
در سبو بحر دین نمیگنجد
نیست این را ولد نهایت وحد
بنه آن آینه درون نمد
یاد کن قصۀ صلاح الدین
که چه گفت آن خدیو چرخ و زمین
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن به توصیف حالت فنا و زوال هستی می‌پردازد. نویسنده اشاره می‌کند که اگر بخواهد عمق این موضوع را بیان کند، زبانش قادر به بیان آن نخواهد بود. آسمان و زمین در اتحاد و یگانگی با یکدیگر در حال دگرگونی و فنا هستند. مانند بنیان‌های واقعی که به زیر خاک می‌روند و در نهایت به هیچ تبدیل می‌شوند.
نویسنده با استفاده از تمثیل‌هایی مانند چراغ و ظلمت، نشان می‌دهد که چگونه حقیقت (چراغ) بر جهل و نادانی (ظلمت) فائق می‌آید. همچنین بر نقش عصای موسی به عنوان نماد قدرت و حقایق الهی اشاره می‌کند که قادر است تمامی دشواری‌ها و چالش‌ها را از میان بردارد.
در پایان، به وقوع قیامت و بازگشت انسان‌ها به سوی حق اشاره می‌کند و ترس و هیبت خداوند را در لحظات نهایی ذکر می‌کند. او بر این عقیده است که همه چیز به سوی فنا می‌رود و در نهایت، آنچه اصل و بنیاد دارد، به حقیقت نور الهی بازمی‌گردد.
هوش مصنوعی: اگر بخواهم این را با زبانی روشن بیان کنم، باید بگویم که برای توضیح و تفسیر این موضوع، احساسات و اندیشه‌های عمیق و درونی را در نظر بگیرم که در قلب و جانم حس می‌شود.
هوش مصنوعی: آسمان و زمین در کنار هم درد و رنجی دارند، همان‌طور که انسان‌ها نیز نیاز به غذا دارند و باید به یکدیگر رسیدگی کنند.
هوش مصنوعی: تمام وجود از بین می‌رود، درست مثل زمانی که از پاسخ درست سؤال بگذریم.
هوش مصنوعی: نه زبانی باقی مانده و نه گفت و گویی، نه تصویری مانده و نه تصویری در خیال.
هوش مصنوعی: چراغ به قدری روشنایی دارد که تاریکی خانه را از بین می‌برد، مانند یک دانه که در دل زمین می‌روید.
هوش مصنوعی: زمانی که تاریکی مانند یک انبار بزرگ باشد، تنها با یک دانه نور می‌تواند کم شود.
هوش مصنوعی: وقتی که او چراغ درخشان را می‌بیند، روشن می‌شود، اما مثل نفس که در دنیا نیست، وجودی ندارد.
هوش مصنوعی: به یاد داشته باش که عصای موسی نماد قدرت و معجزه است؛ با درک آن می‌توانی معانی عمیق‌تری را دریابی.
هوش مصنوعی: بسیاری از عصاها و طناب‌ها به کار گرفته شدند، اما نه از نی‌ها کاسته شد و نه بر آنها افزوده گردید.
هوش مصنوعی: وقتی که خروس در زمان جنگ به عصا می‌رسد، مانند یک دانه تنها، هر آنچه را که می‌یابد، می‌خورد.
هوش مصنوعی: اگر کوه و دشت پر از برف شوند، زیبایی و لذتی که از آنها حاصل می‌شود، به مراتب بیشتر از آن چیزی است که بتوان با کلمات بیان کرد.
هوش مصنوعی: این دنیا همچون برفی است که هیچ اساس و پایه‌ای ندارد و مانند یک چیز بی‌جان و موقتی به نظر می‌رسد.
هوش مصنوعی: به خاطر نور و حرارت آفتاب، چیزهایی که در برابر آن قرار می‌گیرند، بی‌ارزش و بی‌نظیر می‌شوند؛ همان‌طور که در تابش حوری هیچ چیز باقی نمی‌ماند.
هوش مصنوعی: در آن زمان که آسمان و زمین نابود شوند، ماه و خورشید مانند باران می‌ریزند.
هوش مصنوعی: کوهها به لطافت پشم خواهند شد و مردم با ترس به سمت حقیقت حرکت خواهند کرد.
هوش مصنوعی: همه انسان‌ها پس از مرگ از قبرهای خود بیرون می‌آیند و بدون هیچ‌گونه نگهبان یا محافظی، راهی بی‌پناهی و سرنوشت نامعلوم می‌شوند.
هوش مصنوعی: چون می‌دانند که فراری از او نیست، به سویش روی می‌آورند.
هوش مصنوعی: اجتماع همه‌ی موجودات در برابر عظمت خداوند به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرند و به نوعی خشوع و تسلیم در می‌آیند.
هوش مصنوعی: وقتی قیامت برپا شود و نور او بتابد، برف وجود به صورت آب روان جاری می‌شود.
هوش مصنوعی: هر چیزی که در حالت جامد وجود دارد، در نهایت به آب تبدیل می‌شود و این تغییر به خاطر تأثیر نور خورشید است.
هوش مصنوعی: در کلام نمی‌توان بیشتر از این به حقیقت اشاره کرد، چرا که در ظرف کوچک نمی‌توان دریا را جا داد.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که آنچه که به نظر می‌رسد از عمق وجود و حقیقت بهره‌مند نیست و باید آن را در آینه درون خود بنگریم، یعنی به تلاش برای فهم عمیق‌تر و واقعی‌تر وجود خود بپردازیم.
هوش مصنوعی: به یاد بیاور داستان صلاح الدین و چیزی که او در مورد خدایی که آسمان و زمین را آفریده، بیان کرد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.