بخش ۱۱۳ - در تفسیر این آیت که ائتیا طوعاً او کرهاً، و در معنی وان من شیئی الا یسبح بحمده
طرح این را خدای در قرآن
کرد تا تو پذیریش از جان
گفت ارض و سما و هرچه در اوست
از صغیرو کبیر و دشمن و دوست
از وحوش و طیور و هر حیوان
جمله اندر عبادت اند بدان
بازهم زین گروه آدمیان
که ندارند آخر و پایان
یک گره در نیاز و ذکر خدا
یک گره مانده از نماز جدا
یک گره دزد و ملحد و رهزن
یک گره در زنا ز مرد و ز زن
کار آنها زجان و دل طاعت
کا راینها گریز از راحت
طاعت یک گروه هست بطوع
طاعت یک بکره و قصدش طمع
نقشهای غریب کرد پدید
یک گره پاک و یک گروه پلید
رفته اندر فجور و فسق فرود
همچو شداد و بلعم و نمرود
اندر آن کار راسخ اند قوی
هر یکی در بدی امام و روی
قابلیت برفته از دلشان
هیچ پاکی نمانده در گلشان
حق چو خواهد که در سرای سپنج
باشد از خوب و زشت و راحت و رنج
کافر و دزد و خائن و غدار
مؤمن و صالح و نکو کردار
همه را نقش کرد بی پرگار
تا که باشند جمله زو بر کار
حکمت این چو هست دور از وهم
با تو گویم که گرددت این فهم
لیک ترسم که این دراز کشد
منتظر را ز انتظار کشد
خود خدایت بگوید از ره راز
در بسته کند بسوی تو باز
نافعت آن بد که حق گوید
وصل یابی چو حضرتش جوید
هر که دزدی و خائنی بگزید
کرد قصد گزیدگان چو یزید
بندگی خداست آن میدان
زانک ار او قایم است آن بجهان
لیک مقصود او نه بندگی است
نیتش حرص و طمع زندگی است
میستاند بغصب مال از خلق
تا نهد لقمۀ حرام بحلق
نیکوان با هزار رغبت و طوع
میکنند و بدان ز حرص و ز طمع
کرده آن از برای حق طاعت
جسته این از برای خود راحت
آن بود طایع این همیشه کره
این پر از رنج و آن ز ذوق شره
پس همه خلق از ولی و عدو
خاشع اند و بحق بودشان رو
زین سبب گفت جملۀ اشیا
از جماد و م وات و از احیا
از بدو نیک و از کژ و از راست
هر یکی بی زبان مسب ح ماست
ذاکران اند چار عنصر هم
هست از ما روانه شادی و غم
قبض و بسط از خداست رو برخوان
بی کنایت صریح در قرآن
همه حق است غیر حق خود کیست
همه را زوست در دو عالم زیست
از وفور ظهور پنهان است
در تن شخص این جهان جان است
در تن زنده نی که جان باشد
سر و پا ها ز جان روان باشد
تن بهانه است بین در او جان را
نگر از باد گرد گردان را
عاقل از گرد باد را بیند
بر دلش هیچ گرد ننشیند
همچنین اندر آسمان و زمین
هر کسی را که هست عقل مبین
خوش ببیند جمال رحمان را
همچنان کز تن بشر جان را
زان سبب بایزید این را گفت
چون در اسرار در معنی سفت
که ندیدم در این جهان چیزی
در زمین و در آسمان چیزی
که نبود اندران خدا پیدا
گشت چون آینه جهان بر ما
اینجهان آینه است و ما ناظر
ای خنک آنکه باشد او حاضر
صنع صانع از آن نمود ترا
تا شود صانعت در آن پیدا
هنر خود بدان نماید مرد
تا شناسی و دانیش ز آن کرد
برگزینیش از همه اقران
گوئیش مدح آشکار و نهان
از دل و جان شوی ورا طالب
سوی او میل تو شود غالب
همچنین حق نمود صنعت خود
تا ببینی ورا بچشم خرد
که ندارد بعلم همتائی
غیر او نیست شاه و مولائی
شودت هر زمان فزون حیرت
سر و پا گم کنی در این فکرت
دور گردی ز خلق چون مجنون
مست باشی همیشه چون ذوالنون
ناظر کارهای هو باشی
هر دمی جان و دل بر او پاشی
نی ز بیگانه گوئی و نز خویش
به ز نوشت نماید از وی نیش
ز خم جوئی کشی سر از مرهم
نشوی ا ز بلای او درهم
رنج او را بگنج ها ندهی
مس او را بکیمیا ندهی
غم او را خری بصد شادی
در خرابش رسی به آبادی
درد درمان بود ز درد مر م
درد افزای ای پسر هر دم
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری است که به توحید و عبادت خداوند اشاره دارد. شاعر بیان می‌کند که تمام موجودات در آسمان و زمین به نوعی در حال عبادت و تسلیم خداوند هستند، از انسان‌ها گرفته تا حیوانات و گیاهان. او به تفاوت میان افرادی که با نیت خالص و برای رضای خداوند عبادت میکنند با افرادی که در پی لذت‌های دنیوی و طمع هستند، می‌پردازد و آنها را به گروه‌های نیکوکار و بدکار تقسیم می‌کند.
شاعر تأکید می‌کند که همه موجودات به نوعی خالق خود را ستایش میکنند و این ستایش در انسان‌ها بیشتر به وضوح است. او به جستجوی حقیقت و شناخت خداوند دعوت می‌کند و یادآور می‌شود که در این جستجو باید نه تنها به ادا کردن عبادات، بلکه به نیت و خالص بودن در این اعمال توجه کرد. در نهایت، شاعر به سرگردانی و حیرت انسان در برابر عظمت خداوند و تلاش برای نزدیک شدن به او اشاره می‌کند.
هوش مصنوعی: خداوند این موضوع را در قرآن مطرح کرده است تا تو با تمام وجود آن را بپذیری.
هوش مصنوعی: این جمله به معنای آن است که زمین و آسمان و همه چیزهایی که در آنها وجود دارد، چه کوچک و چه بزرگ، چه دشمن و چه دوست، همگی در اختیار و تحت تأثیر خداوند هستند.
هوش مصنوعی: تمام جانوران، از وحش و پرندگان گرفته تا دیگر حیوانات، در حال عبادت و پرستش خداوند هستند.
هوش مصنوعی: این افراد از گروه آدم‌ها که هیچ مقصد و هدفی ندارند، دوباره به من نشان داده می‌شوند.
هوش مصنوعی: گره‌ای در دل نیاز و یاد خدا وجود دارد که همچنان از خواسته و آرزوی انسان جدانشده است.
هوش مصنوعی: یک دسته از افرادی که در جامعه وجود دارند، به نوعی با رفتارهای ناپسند و مخرب خود، هم مردم را فریب می‌دهند و هم به ارزش‌های اخلاقی جامعه آسیب می‌زنند. این افراد شامل دزدان، بی‌دینی‌ها و کسانی هستند که به جای احترام به روابط درست، به تخریب آنها می‌پردازند.
هوش مصنوعی: کار آنها از روی جان و دل انجام می‌شود و این افراد از راحتی و آسایش دوری میکنند.
هوش مصنوعی: اطاعت و پیروی از یک گروه، شبیه به اطاعت از یک دختر باکره است که هدفش تنها به دست آوردن طمع و خواسته‌های دنیاست.
هوش مصنوعی: در اینجا به تصاویری عجیب و غریب اشاره می‌شود که یک گروه نیکوکار و یک گروه بدکار را نمایش می‌دهند. این تضاد بین خوب و بد نشان‌دهنده‌ی دو نوع رفتار و نگرش متفاوت در جامعه است.
هوش مصنوعی: به درون گمراهی و گناه رو کرده است، مانند شداد، بلعم و نمرود که همگی سرنوشت تلخی داشتند.
هوش مصنوعی: در آن کار، هر فردی محکم و قوی در بدی و ناپسندی خود ثابت قدم است.
هوش مصنوعی: دل‌هایشان دیگر توانایی ندارند و در جانشان هیچ پاکی و صفایی باقی نمانده است.
هوش مصنوعی: وقتی خدا بخواهد که در زندگی انسان گوناگونی‌ها وجود داشته باشد، خواه ناخواه خوب و بد، راحتی و سختی به هم مربوط می‌شوند.
هوش مصنوعی: این بیت به تضاد میان شخصیت‌ها و رفتارهای انسان‌ها اشاره دارد. برخی افراد ممکن است به ارزش‌های اخلاقی پایبند نباشند و ویژگی‌های منفی مانند کفر، دزدی، خیانت و نیرنگ را داشته باشند، در حالی که برخی دیگر ممکن است به ایمان و کارهای شایسته و نیکو معروف باشند. این تضاد نشان‌دهنده‌ی انتخاب‌های بشری و تنوع در رفتارهای انسانی است.
هوش مصنوعی: همه را بدون ابزار و اندازه‌گیری به تصویر کشید تا همگی در نتیجه کار او قرار گیرند.
هوش مصنوعی: این جمله به این معناست که موضوعاتی که فراتر از درک عادی انسان قرار دارند، ممکن است به سادگی قابل بیان نباشند. اما اگر بخواهیم با شخصی که درک عمیق‌تری دارد صحبت کنیم، می‌توانیم توضیح دهیم که چگونه این مسائل برای او قابل فهم هستند. به عبارت دیگر، اگر کسی درک بالایی داشته باشد، می‌تواند به خوبی ببیند و درک کند که موضوعات پیچیده چگونه به هم مرتبط هستند.
هوش مصنوعی: اما می‌ترسم که این موضوع طولانی شود و منتظر را خسته کند.
هوش مصنوعی: خداوند به تو می‌گوید که از طریق رازهایی که در دل دارد، درهای بسته را به سوی تو می‌گشاید.
هوش مصنوعی: اگر نفع تو در راستگویی باشد، به وصال (هدف و محبوب واقعی) خواهی رسید، هنگامی که به دنبال حقیقت باشی و آن را جستجو کنی.
هوش مصنوعی: هر کسی که به دزدی و خیانت دست بزند، همانند یزید به سرنوشت انتخاب‌شدگان دچار خواهد شد.
هوش مصنوعی: بندگی خدا به حقیقت درک می‌شود، زیرا اوست که در این جهان برقرار و پایدار است.
هوش مصنوعی: اما هدف او بندگی نیست؛ نیتش از این کار حرص و طمع به زندگی و خواسته‌هاست.
هوش مصنوعی: او با ظلم و ستم مال دیگران را می‌گیرد تا لقمه‌ای حرام به دهان خود بگذارد.
هوش مصنوعی: خوبان با اشتیاق و میل فراوان عمل میکنند، اما بدانان به خاطر حرص و طمع.
هوش مصنوعی: او برای خداوند طاعت و عبادت کرده است، ولی این دیگری به دنبال راحتی و آسایش خود است.
هوش مصنوعی: همیشه در این دنیا، افرادی وجود دارند که با درد و رنج زندگی میکنند و در کنار آن، برخی دیگر هستند که از شوق و لذت‌های زندگی بهره‌مند می‌شوند.
هوش مصنوعی: همه مردم در برابر ولی و دشمن سر تسلیم فرود آورده‌اند و حق نیز بر آنهاست که چنین کنند.
هوش مصنوعی: بنابراین، همه موجودات از بی‌جانی و مرگ گرفته تا زندگی، به نوعی به هم مرتبط هستند و در این ارتباط معنا پیدا میکنند.
هوش مصنوعی: از ابتدای خوب و از بد و از راست هر کدام به نوعی در حال بیان حقایق هستند بدون اینکه زبان داشته باشند.
هوش مصنوعی: یادآوران از چهار عنصر تشکیل شده‌اند و از وجود ما شادی و غم به دیگران منتقل می‌شود.
هوش مصنوعی: خداوند است که سرنوشت انسان‌ها را تعیین می‌کند و این موضوع به وضوح در قرآن بیان شده است.
هوش مصنوعی: همه چیز حق است جز حق خود فرد، و همه چیز در دو دنیا از او نشأت می‌گیرد.
هوش مصنوعی: ظهور فراوان نشانه‌ای از وجود خداوند در وجود هر انسانی است که در این دنیا زندگی می‌کند.
هوش مصنوعی: در بدن زنده، اگر جان وجود داشته باشد، دست و پاها نیز از آن جان پر هستند و به حیات می‌انجامند.
هوش مصنوعی: بدن تنها یک پوشش است؛ به درون خود نگاه کن و روح را ببین، که مانند گردی در باد در حال چرخش است.
هوش مصنوعی: انسان عاقل می‌تواند مشکلات و ناامیدی‌ها را ببیند، اما به دلش اجازه نمی‌دهد که تحت تأثیر آنها قرار گیرد و غم یا کدوری در دلش جای بگیرد.
هوش مصنوعی: در آسمان و زمین، هر کسی که از عقل و فهم روشنی برخوردار باشد، می‌تواند حقایق را درک کند.
هوش مصنوعی: خوشا آنکه زیبایی خداوند را ببیند، همان‌طور که جان انسان از جسم او جداست.
هوش مصنوعی: بایزید به همین دلیل این را بیان کرد، زیرا در عمق معانی و رازها تفکر کرده بود.
هوش مصنوعی: در این دنیا هیچ چیز را در زمین و در آسمان ندیده‌ام.
هوش مصنوعی: خداوند که در آنجا پنهان بود، آشکار شد، مانند اینکه آینه تصویری را به ما نشان می‌دهد.
هوش مصنوعی: این جهان مانند یک آینه است و ما ناظران آن هستیم. خوشا به حال کسی که در اینجا حاضر باشد و موفق به درک این حقیقت شود.
هوش مصنوعی: خالق به واسطهٔ آفرینش تو، آثار و نشانه‌های خود را به نمایش گذاشته است تا خود را از طریق آنها به تو نشان دهد.
هوش مصنوعی: یک مرد با هنر و توانایی‌اش خود را نشان می‌دهد، تا اینکه تو او را بشناسی و به توانایی‌هایش پی ببری.
هوش مصنوعی: از میان تمام همتایانش، او را انتخاب کن و درباره او با زبان روشن و پنهان ستایش کن.
هوش مصنوعی: اگر با دل و جان خواهان او شوی، تمایل تو به سوی او قوی‌تر خواهد شد.
هوش مصنوعی: به همین شکل، حق و حقیقت به گونه‌ای نشان داده می‌شود که بتوانی آن را با اندیشه و درک خود ببینی.
هوش مصنوعی: هیچ‌کس را در دانش و فهم، همتایی نیست؛ او تنها شاه و مولای حقیقی است.
هوش مصنوعی: هر بار بیشتر از قبل، تو را در حیرت و سرگشتگی فرو می‌برد و در این فکر، گم می‌شوی.
هوش مصنوعی: همیشه مانند مجنونی که مست و سرگردان است، از مردم دوری کن و زندگی کن. مانند ذوالنون که در میان خود و خداوند ارتباطی خاص داشت، تو نیز به همین حال زندگی کن.
هوش مصنوعی: هر لحظه به کارهای او توجه کن و تمام جان و دل خود را برای او بگذاری.
هوش مصنوعی: گفتن از بیگانگان آسان‌تر است و به جای خودی، زخم‌ها را به خوبی می‌توان بیان کرد.
هوش مصنوعی: اگر از خم جوئی بگذری و به مرهم نرسی، از بلای او درهم و پریشان خواهی شد.
هوش مصنوعی: اگر به کسی درد و رنج او را ندهی، نمی‌توانی او را به ثروت و گنج برسانی؛ همان‌طور که مس را نمی‌توان به طلا تبدیل کرد بدون تلاش و زحمت.
هوش مصنوعی: غم او به مانند یک شتر بارکش است که می‌تواند صد شادابی را تحمل کند و در ویرانه‌هایش می‌توانی به آبادانی برسی.
هوش مصنوعی: ای پسر، می‌خواهم بگویم که درد، خود می‌تواند راهی برای درمان باشد، چرا که هر بار که دچار درد می‌شویم، فرصتی برای افزایش آگاهی و تجربه‌های جدید در زندگی‌مان پیدا می‌کنیم.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانه‌هایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیه‌ای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
برای حاشیه‌گذاری باید در گنجور نام‌نویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.