آن که نی نام به دست است مرا زو نه نشان

دست بگرفته مرا در عقب خویش کشان

اوست دست من و پا نیز به هر جا که رود

پایکوبان ز پیش می روم و دست فشان

کی شود سوز قتیلت کشته زیر تیره خاک

زانکه این آتش ز جان روشن او خاسته ست

چون تواند عاشق از طوق وفایت سر کشید

قمری آسا طوق او از گردن او خاسته ست

مهمان توام در صف ارباب ارادت

بنشسته به هر چیز که آید ز تو راضی

بنهاده به خوان کرمت دیده امید

انعام تو را منتظرم نه متقاضی

ای که در شرع خداوندان حال

می کنی از سنت و فرضم سؤال

سنت آمد رخ ز دنیا تافتن

فرض راه قرب مولا یافتن

آن است دوستدار که هر چند دشمنی

بیند ز دوست بیش، شود دوستدارتر

بر سر هزار سنگ ستم گر خورد ازو

گردد بنای عشقش ازان استوارتر

هر کس که از هجوم محبت مریض شد

داند طبیب خویش لقای حبیب را

چون بر سرش طبیب بهشتی نهد قدم

بخشد شفا ز علت هستی طبیب را

هرکه خیزد بامداد از خواب و نبود در سرش

جز خیال خورد ازو آیین بیداری مجوی

وانکه شوید دست چون پای از سر بستر کشید

تا به خوان و سفره آرد دست، دست از وی بشوی

کیست دانی صوفی صافی ز رنگ تفرقه

آن که دارد رو به یکرنگی درین کاخ دو رنگ

نگسلد سر رشته سرش ز جانان گر بفرض

ره بر او گیرد ز یک سو شیر و دیگر سو پلنگ

چون دلبر ما ز پرده رو ننماید

کس نتواند که پرده زو بگشاید

ور جمله جهان پرده شود باکی نیست

آنجا که پی جلوه جمال آراید

هر که گوید که به آن جان جهان نزدیکم

باشد آن دعوی نزدیکی او از دوری

وان که گوید که ازو دورم، آن دوری او

هست در پرتو نزدیکی او مستوری

جوانمردی دو چیز است ای جوانمرد

به سویم گوش کن تا گویمت راست

یکی آن کز رفیقان درگذاری

اگر هر لحظه بینی صد کم و کاست

دویم آن کز تو ناید هیچگاهی

[...]

چو نان خشک نهد پیش خویش ناداری

که روح را دهد از خوان فقر پرورشی

به نان خورش چو شود طبعش آن زمان مایل

چو ذکر عافیتش نیست هیچ نان خورشی

گر درآید توانگری با تو

بهر روزی بدو مکن پیوند

ممسکی را کفیل خود مشمار

مدبری را خدای خود مپسند

جمع است خیرها همه در خانه و نیست

آن خانه را کلید بغیر از فروتنی

شرها بدین قیاس به یک خانه است جمع

وان را کلید نیست بجز مایی و منی

هان احتیاط کن که نلغزی ز راه خیر

[...]

گر کند جای به دل عشق جمال ازلت

چشم امید به حوران بهشتی ننهی

کی مسلم شودت عشق جمال ازلی

تا بر آفاق همه تهمت زشتی ننهی

قسمت رزقت ز ازل کرده اند

چند پی رزق پراکندگی

فایده زندگیت بندگیست

سر مکش از قاعده بندگی

گرچه زندان است بر صاحبدلان

هر کجا بویی ز وصل یار نیست

هیچ زندان عاشق مشتاق را

تنگتر از صحبت اغیار نیست

هر که بینی که پس از پرورش فقر او را

در صف زنده دلان نام به ارشاد رود

باد دعوی به سر او مبر ای خواجه مباد

که از این بی ادبی دین تو بر باد رود

کار بی اختیار خواجه مکن

ای که داری به بندگی اقرار

هرکجا اختیار خواجه بود

بندگان را به اختیار چه کار

هر که ایمان تو را کندن و پیوستن گفت

باید آن قول پسندیده ازو بپسندی

حاصل معنی آن کندن و پیوستن چیست؟

یعنی از خلق کنی دل، به خدا پیوندی