ازمرگ حذر کردن دو روز روا نیست

روزی که قضا باشد، روزی که قضا نیست

روزی که قضا باشد کوشش نکند سود

روزی که قضا نیست در آن مرگ روانیست

در کوی جهان چنگ هوس ساز مکن

خودبینی و خودفروشی آغاز مکن

گر کامِ دلت نشد میسر مستیز

از بهر نیاز آمده‌ای ناز مکن

محنت کش روزگار خویشم چه کنم

درماندهٔ اضطرار خویشم چه کنم

دور است ز جبر اختیارم اما

مجبور به اختیار خویشم چه کنم

ای نفس گر از غبار تن پاک شوی

تو روح مجردی بر افلاک شوی

عرش است نشیمن تو شرمت ناید

کایی و مقیم خطّهٔ خاک شوی

درپای دلم ز عشق تو صد دام است

امید من سوخته دل بس خام است

آنرا که تویی یار چه بی یار کس است

وان را که تویی دوست چه دشمن کام است

در رهِ عشق از آن سویِ اجل صد خطر است

تا نگویی که چو عمرم به سر آمد رستم

دانا که به رای دوستان در کار است

پیوسته ز شاخِ عمر برخوردار است

هرچند ترا دولت و نصرت یار است

صد دوست کم است و دشمنی بسیار است

آن دل که تو دیدیش ز غم خون شد و رفت

[...]

حالی باری در آتشم تا چه شود

خاک است همیشه مفرشم تا چه شود

با ناخوشی دهر خوشم تا چه شود

تو می‌کش و من همی کشم تا چه شود

یارب منِ تشنه جامِ خون چند کشم

بارِ ستمِ چرخ نگون چند کشم

از بهر دو لقمه‌ای که هم دادهٔ تست

من منت هر ناکس دون چند کشم

زان جا که نداشت هیچ سودم تو بهی

زان دل که فرو گذاشت زودم تو بهی

زان دیده که نقش تو نمودم تو بهی

دیدم همه را و آزمودم تو بهی

تا کی ز جهان پرگزند اندیشی

تا چند ز جان مستمند اندیشی

آنچه از تو توان ستد همین کالبد است

یک مزبله گو مباش چند اندیشی

دل را به دمی شاد نمی‌یارم کرد

از قید غم آزاد نمی‌یارم کرد

دارم سخن و یاد نمی‌یارم کرد

فریاد که فریاد نمی‌یارم کرد

از هرچه بدو میلِ دلِ غافل ماست

جز حیرت و حسرت چه دگر حاصل ماست

سبحان اللّه همه خوشی‌های جهان

گویی ز برای ناخوشیِّ دلِ ماست

ای باد صبا طرب فزا می‌آیی

از طوفِ کدامین کفِ پا می‌آیی

از کوی که برخاسته‌ای راست بگو

ای گرد به چشم آشنا می‌آیی

آنانکه محیط فضل و آداب شدند

در جمع کمال شمعِ اصحاب شدند

ره زین شبِ تاریک نبردند برون

گفتند فسانه‌ای و در خواب شدند

افتاده مرا با می و مستی کاری

ما را ز چه می‌کنی ملامت باری

ای کاش که هر حرام مستی دادی

تا من به جهان ندیدمی هشیاری

تا کی غم این خورم که دارم یا نه

وین عمر به خوش دلی گذارم یا نه

در ده قدح باده که معلومم نیست

کاین دم که فرو برم بر آرم یا نه

نه لایق مسجدم نه در خورد کنشت

ایزد یارب گل مرا از چه سرشت

چون کافر درویشم و چون قحبهٔ زشت

نه دین و نه دنیا و نه امید بهشت

برخیز و مخور غم جهانِ گذران

بنشین و جهان به شادمانی گذران

در طبع جهان اگر وفایی بودی

نوبت به تو خود نیامدی از دگران

از حادثهٔ زمان ز آینده مترس

وز هرچه رسد چو نیست پاینده مترس

این یک دمِ نقد را به عشرت گذران

از رفته میندیش و ز آینده مترس