پروانه به شمع گفت: دمسازی من

میبینی و میکنی سراندازی من

با این همه گرچه نیست با جان بازی

در عشق تو کس نیست به جانبازی من

پروانه به شمع گفت: غم بیشستی

گر سوز من و تو را نه در پیشستی

هرچند سرِ منت نبودست دمی

ای کاش که یک دمت سرِ خویشستی

پروانه که شمع دلگشایش افتاد

دلبستگی گره گشایش افتاد

گردِ سرِ شمع پایکوبان میگشت

جان بر سرش افشاند و به پایش افتاد

چون شمعِ جمال خود به پروانه نمود

پروانه ز شوقِ او فرود آمد زود

شمعش گفتا: چه بود گفت: آمدهام

تا جمله تو باشم و نمییارم بود

ای دوست بدان کاین فلک پیروزه

از حلقهٔ جمع ما کند دریوزه

هر کس که کشد دمی ازین پستان شیر

بالغ گردد گرچه بود یک روزه

جبریل به پرِّ جان ما پرّیدست

کیست آن که نه از جهانِ ما پرّیدست

طاوسِ فلک، که مرغ یک دانهٔ‌ ماست

او نیز ز آشیانِ ما پرّیدست

بحر کرم و گنج وفا در دل ماست

گنجینهٔ تسلیم و رضا در دل ماست

گر چرخ فلک چو آسیا میگردد

غم نیست که میخ آسیا در دل ماست

بگذشت ز فرق دو جهان گوهر ما

وز گوهر ماست این عظمت در سرِ ما

ما اعجمیان بارگاه عشقیم

این سِر تو ندانی بچه آیی بر ما

شد در همه آفاق عَلَم شیوهٔ ما

پُر شد ز وجود تاعدم شیوهٔ ما

چندان که به هر شیوه فرو مینگریم

هم شیوهٔ ما به است هم شیوهٔ ما

یک قطره ز فقرِ دل سوی صحرا شد

سرمایهٔ ابر و دایهٔ دریا شد

در هشت بهشت بوی مشک افتادست

زین رنگ که بر رگوی ما پیدا شد

رفتیم و ز ما زمانه آشفته بماند

با آن که ز صد گهرِ یکی سفته بماند

افسوس که صد هزار معنی لطیف

از نااهلی خلق ناگفته بماند

ای بس که به خار مژه خارا سفتیم

تا از ره عشق نکتهای برگفتیم

تا ما ز شراب معرفت آشفتیم

خود را بیخود ز خویشتن بنهفتیم

اینک جانم به پیشِ جانان شده‌ام

در پرتوِ او سایهٔ پنهان شده‌ام

لب بر لبِ لعلش سخنی می‌گفتم

زانست که در سخن دُرافشان شده‌ام

صد دُر به اشارتی بسفتیم و شدیم

صد گل به عبارتی برُفتیم و شدیم

گر دانایی به لفظ منگر بندیش

آن راز که ما به رمز گفتیم و شدیم

گلهای حقیقت بنرُفتیم یکی

دُرهای طریقت بنسفتیم یکی

از بسیاری که راز در دل داریم

بسیار بگفتیم و نگفتیم یکی

چون چنگ، همه خروش میباید بود

چون بحر،‌هزار جوش میباید بود

ای هم نفسان بسی بگفتیم و شدیم

زیرا که بسی خموش میباید بود

از نادره، نادر جهانیم امروز

اعجوبهٔ آخر الزّمانیم امروز

سلطان سخن نشسته بر مسند فقر

ماییم که صاحب قرانیم امروز

در فقر دلم عزم سیاهی دارد

قصد صفتی نامتناهی دارد

در ظلمت ازان گریخت چون مردم چشم

یعنی که بسی نور الاهی دارد

درویشی را به هر چه خواهی ندهم

وین ملک به ماه تا به ماهی ندهم

چون صحت و امن و لذت علمم هست

تنهای را به پادشاهی ندهم

که کرد چو بازی مگسی را هرگز

وین عز نبودست خسی را هرگز

آن لطف که با ناکس خود میکند او

میبرنتوان گفت کسی را هرگز