نپنداری که مرد امتحان مرد

نمیرد گرچه زیرسمان مرد

ترا شایان چنین مرگ است ورنه

زهر مرگی که خواهی میتوان مرد

اگر خاک تو از جان محرمی نیست

بشاخ تو هم از نیسان نمی نیست

ز غمزاد شودم را نگهدار

که اندر سینهٔ پردم غمی نیست

پریشان هر دم ما از غمی چند

شریک هر غمی نامحرمی چند

ولیکن طرح فردائی توان ریخت

اگر دانی بهای این دمی چند

جوانمردی که دل با خویشتن بست

رود در بحر و دریا ایمن از شست

نگه را جلوه مستی ها حلال است

ولی باید نگه داری دل و دست

ازن غم ها دل ما دردمند است

که اصل او ازین خاک نژند است

من و تو زان غم شیرین ندانیم

که اصل او ز افکار بلند است

مگو با من خدای ما چنین کرد

که شستن میتوان از دامنش گرد

ته بالا کن این عالم که در وی

قماری میبرد نامرد از مرد

برون کن کینه را از سینهٔ خویش

که دود خانه از روزن برون به

ز کشت دل مده کس را خراجی

مشو ای دهخدا غارتگر ده

سحرها در گریبان شب اوست

دو گیتی را فروغ از کوکب اوست

نشان مرد حق دیگر چه گویم

چو مرگید تبسم بر لب اوست

بباد صبحدم شبنم بنالید

که دارم از تو امید نگاهی

دلم افسرده شد از صحبت گل

چنان بگذر که ریزم بر گیاهی

دلن بحر است کو ساحل نورزد

نهنگ از هیبت موجش بلرزد

ازن سیلی که صد هامون بگیرد

فلک با یک حباب او نیرزد

دل ماتش و تن موج دودش

تپید دمبدم ساز وجودش

به ذکر نیم شب جمعیت او

چو سیمابی که بندو چوب عودش

زمانه کار او را میبرد پیش

که مرد خود نگهدار است درویش

همین فقر است و سلطانی که دل را

نگه داری چو دریا گوهر خویش

نه نیروی خودی را آزمودی

نه بند از دست و پای خود گشودی

خرد زنجیر بودی آدمی را

اگر در سینهٔ او دل نبودی

تو میگوئی که دل از خاک و خون است

گرفتار طلسم کاف و نون است

دل ما گرچه اندر سینهٔ ماست

ولیکن از جهان ما برون است

جهان مهر و مه زناری اوست

گشاد هر گره از زاری اوست

پیامی ده ز من هندوستان را

غلام ،زاد از بیداری اوست

من و تو کشت یزدان ، حاصل است این

عروس زندگی را محمل است این

غبار راه شد دانای اسرار

نپنداری که عقل است این ، دل است این

گهی جویندهٔ حسن غریبی

خطیبی منبر او از صلیبی

گهی سلطان با خیل و سپاهی

ولی از دولت خود بی نصیبی

جهان دل ، جهان رنگ و بو نیست

درو پست و بلند و کاخ و کو نیست

زمین وسمان و چار سو نیست

درین عالم به جز «الله هو» نیست

نگه دید و خرد پیمانهورد

که پیماید جهان چار سو را

میشامی که دل کردند نامش

بخویش اندر کشید این رنگ و بو را

محبت چیست تاثیر نگاهی است

چه شیرین زخمی از تیر نگاهی است

به صید دل روی ، ترکش بینداز

که این نخچیر ، نخچیر نگاهی است