ای همت تو تاخته بر گردون اسب

هر مدح ، که گویند ، تو را باشد حسب

تو شاه جهانی و جهان جمله تو راست

یک نیمه به میراث و دگر نیمه به کسب

آن دست زنان و پای کوبان پیوست

زین پیش گذشتن من از کوی تو هست

آن دست مرا کنون بر آورد از پای

و آن پای مرا کنون در افگند ز دست

چون فندق مهر تو دهانم بربست

بار غم تو چو گوژ پشتم بشکست

هر تیر ، که از چشم چو بادام تو جست

در خسته دلم چو مغز در پسته نشست

معشوقه دلم به تیر اندوه بخست

حیران شدم و کسم نمی‌گیرد دست

مسکین تن من به پای محنت شد پست

دست غم دوست پشت من خرد شکست

با عیب خریدی تو مرا روز نخست

امروز اگر رد کنیم ، عیب از تست

گر دوست همی در خور خود خواهی جست

پس دست بباید از همه گیتی شست

جدت ورق زمانه از ظلم بشست

عدل پدرت شکستگی کرد درست

ای بر تو قبای سلطنت آمده چست

هان ! تا چه کنی ؟ که نوبت دولت تست

شطرنج وزارت تو فرزین طلبست

کمتر کرم تو واری ذهبست

در پیش تو شاه، رخ نهادم ببساط

از اسب پیاده ماندنم زین سببست

آن دلبر ماهرخ ، که جانان منست

بر من به عزیزی چو دل و جان منست

اندر دل من نشسته باشد پیوست

مقبل تر ازین دل نبود کآن منست

عنوان ظفر نام کمال الدین است

مقصود جهان کام کمال الدین است

هر جا که یکی صاحب فضل است امروز

در سایهٔ انعام کمال الدین است

چشمی دارم ، همه پر از صورت دوست

با دیده مرا خوش است ، چون دوست در اوست

از دیده و دوست فرق کردن نه نکوست

یا اوست بجای دیده یا دیده خود اوست

دشمن چو بدانست که : احوالم چیست

بر تلخی زندگانی من بگریست

بدحال تر از من اندرین عالم کیست ؟

در آرزوی مرگ همی باید زیست

چون چرخ همیشه رسم تو طنازیست

کار تو همه فریب و صنعت بازیست

بس عهد ، که همچو زلف خود بشکستی

در مذهب تو عهد شکستن بازیست

یک چند ، چو کار من ز تو ساز گرفت

طبع تو ره ملالت و ناز گرفت

یا دست نبایست به من داد به عهد

یا پای نبایست ز من باز گرفت

دل جام وفا به دست اخلاص گرفت

جان در طلبش گردش رقاص گرفت

مسکین چه خبر داشت ؟ که سلطان فراق

اقطاع وصال با زر خاص گرفت

مشک تبتی رنگ ز موی تو گرفت

خوشبوی بدان گشت که بوی تو گرفت

گر زانکه ز آفتاب گیرد یاقوت

یاقوت لبت رنگ ز روی تو گرفت

ای فتح و ظفر بندهٔ کوس و علمت

بیش از عدد ستاره خیل و حشمت

آراسته ملک و دین به تیغ و قلمت

و آسوده جهان همه به عدل و کرمت

در محنت این زمانهٔ بی فریاد

دور از تو چنانم که بداندیش تو باد

در نسخه اصلی این بیت نوشته نشده

...........

ای شه‌، که به جامت می صافی‌ست نه دُرد

اعدای تو را ز غصه خون باید خورد

گر دشمنت ای شاه‌، بوَد رستم گرد

یک خر ز هزار اسب نتواند برد

تا گرد رخت سنبل تر کاشته‌اند

عشاق دل از مهر تو برداشته‌اند

آن چاه ذقن‌، که دل در او می‌افتاد

تا لب به بنفشهٔ تر انباشته‌اند

سوی در این قوم ، که کمتر ز خرند

دانش چه بری ؟ که از تو دانش نخرند

سالی یک بار آب جویت ندهند

روزی صد بار آبرویت ببرند