سوفسطایی که از خرد بی‌خبرست

گوید عالم خیالی اندر گذرست

آری عالم همه خیالی‌ست ولی

پیوسته حقیقتی درو جلوه‌گرست

پی در گاوست و گاو در کهسارست

ماهیِ سریشمین به دریا بارست

بز در کمرست و توز در بلغارست

زه کردن این کمان بسی دشوارست

ای برهمن آن عذار چون لاله پرست

رخسار نگارِ چارده‌ساله پرست

گر چشم خدای‌بین نداری باری

خورشیدپرست شو نه گوساله‌پرست

آلودهٔ دنیا جگرش ریش‌ترست

آسوده‌ترست هر که درویش‌ترست

هر خر که برو زنگی و زنجیری هست

چون به نگری بار بر او بیش‌تر است

یا رب سبب حیات حیوان بفرست

وز خوان کرم نعمت الوان بفرست

از بهر لب تشنهٔ طفلان نبات

از سینهٔ ابر شیر باران بفرست

یا رب تو زمانه را دلیلی بفرست

نمرودان را پشه چو پیلی بفرست

فرعون صفتان همه زبردست شدند

موسی و عصا و رود نیلی بفرست

ای خالق خلق رهنمایی بفرست

بر بندهٔ بی‌نوا نوایی بفرست

کار من بیچاره گره در گره‌ست

رحمی بکن و گره گشایی بفرست

ما را به جز این جهان، جهانی دگرست

جز دوزخ و فردوس، مکانی دگرست

قلاشی و عاشقیش سرمایهٔ ماست

قوالی و زاهدی از آنی دگرست

سرمایهٔ عمر آدمی یک نفس‌ست

آن یک نفس از برای یک هم‌نفس‌ست

با هم‌نفسی گر نفسی بنشینی

مجموع حیات عمر آن یک نفس‌ست

گفتی که فلان ز یاد ما خاموش‌ست

از بادهٔ عشق دیگری مدهوش‌ست

شرمت بادا هنوز خاک در تو

از گرمی خون دل من در جوش‌ست

راه تو به هر روش که پویند خوشست

وصل تو به هر جهت که جویند خوشست

روی تو به هر دیده که بینند نکوست

نام تو به هر زبان که گویند خوشست

دل رفت بَرِ کسی که سیماش خوشست

غم خوش نبود ولیک غمهاش خوشست

جان میطلبد نمیدهم روزی چند

در جان سخنی نیست، تقاضاش خوشست

دل بر سر عهد استوار خویشست

جان در غم تو بر سر کار خویشست

از دل هوس هر دو جهانم برخاست

الا غم تو که بر قرار خویشست

بر شکل بتان رهزن عشاق حقست

لا بل که عیان در همه آفاق حقست

چیزیکه بود ز روی تقلید جهان

والله که همان به وجه اطلاق حقست

گریم زغم تو زار و گویی زرقست

چون زرق بود که دیده در خون غرقست

تو پنداری که هر دلی چون دل تست

نی‌نی صنما میان دلها فرقست

گنجم چو گهر در دل گنجینه شکست

رازم همه در سینهٔ بی کینه شکست

هر شعلهٔ آرزو که از جان برخاست

چون پارهٔ آبگینه در سینه شکست

آن شب که مرا ز وصلت ای مه رنگست

بالای شبم کوته و پهنا تنگست

وآنشب که ترا با منِ مسکین جنگست

شب کور و خروس گنک و پروین لنگست

دور از تو فضای دهر بر من تنگست

دارم دلکی که زیر صد من سنگست

عمریست که مدتش زمان را عارست

جانی‌ست که بردنش اجل را ننگست

کردیم هر آن حیله که عقل آن دانست

تا بو که توان راه به جانان دانست

ره می‌نبریم و هم طمع می‌نبریم

نتوان دانست بو که نتوان دانست

نردیست جهان که بردنش باختنست

نرادی او به نقش کم ساختنست

دنیا به مثل چو کعبتین نردست

برداشتنش برای انداختنست