چون ز دوزخ کنند خلق گذر

شست و شویی کنند در کوثر

دود دوزخ ز خود فرو شویند

سوی جنت سرای خود پویند

«گر عیب سر زلف بت از کاستن است

چه جای به غم نشستن و خاستن است

وقت طرب و نشاط و می خواستن است

کآرایش سرو هم ز پیراستن است »

ای خوش آن صافی دل انصاف جوی

کش بود در شیوه انصاف روی

در جهان بر هر چه اندازد نظر

عیب را بگذارد و بیند هنر

المنة لله که به خون گر خفتیم

یکچند چو غنچه عاقبت بشکفتیم

از کشمکش دهر بسی آشفتیم

کز گوهر راز سبحه واری سفتیم

به هفتم چو آمد سخن لب گشود

که آرام بخش جهان شاه بود

ز آرام نتوان دگر کام یافت

کز آرام بخشی شه آرام یافت

دهم گفت هر مخزن سیم و زر

که اسکندر آورد با یکدگر

چو در زندگی رنج بر وی گماشت

پس از مرگ کی خواهدش سود داشت

باز رست از پنجه پنجه گریبان حیات

جامی اما نامدت دامان بهبودی به دست

سال عمرت شصت شد در لجه هستی بکوش

تا ازین دریا برآری صید مقصودی به شست

هر پسر کو از پدر لافد نه از فضل و هنر

فی المثل گر دیده را مردم بود نامردم است

شاخ بی بر گرچه باشد از درخت میوه‌دار

چون نیارد میوه بار اندر شمار هیزم است

بود شاها رعیت آن خزینه

که در وی گنج های زر دفینه است

عوان چون مالشان دزدیده گیرد

ببر دستش که دزد آن خزینه است

ایا شاهی که هر جا مسند عدل

نهادی ظلم از آنجا رخت برداشت

بداندیش تو ترکی بود یک لخت

ولی تیغ تواش یک لخت نگذاشت

غلامِ خامهٔ آن کاتبم که شعرِ مرا

چنان که بود رقم زد نه هرچه خواست نوشت

اگرچه شعر فروغ از دروغ می‌گیرد

دروغ و راست در او هرچه بود راست نوشت

هر برق درخشان که بر آید ز بدخشان

صد شعله ازان در دل افگار من افتد

بر گوهر اشکم چو فتد پرتو آن برق

لعلی شود از چشم گهربار من افتد

با قضا جامی رضا ده گرچه حکم او تو را

از نکو سوی بد از بد سوی بدتر می‌برد

از برای حکمتی روح القدس از تشت زر

دست موسی را به سوی تشت آذر می‌برد

هر چند زند لاف کرم مرد درم دوست

دریوزه احسان ز در او نتوان کرد

دیرین مثلی هست که از فضله حیوان

نارنج توان ساخت ولی بو نتوان کرد

پی لقمه و خرقه هر لحظه ای

نشاید کشیدن ز خلقی گزند

به روزی بود خشک نانی کفاف

به عمری بود کهنه دلقی بسند

ساغری می گفت دزدان معانی برده اند

هر کجا در شعر من یک معنی خوش دیده اند

دیدم اکثر شعرهایش را یکی معنی نداشت

راست می گفت آنکه معنیهاش را دزدیده اند

جاهل که لاف فضل زند کاش از نخست

آن نقد را ز کیسه خود جست و جو کند

خر کی زند ز مایده عیسوی نفس

گر زانکه سر به توبره خود فرو کند

مشو با کم از خود مصاحب که عاقل

همه صحبت بهتر از خود گزیند

گرانی مکن با به از خود که او هم

نخواهد که با کمتر از خود نشیند

معنی جمعیت ار خواهی دلا لازم شمار

سلک صحبت را که جمعیت به جمع اولی بود

نظم پر معنی چو در تقطیع گردد مفترق

جمله اجزایش ز هم هر جزو بی معنی بود

هر که ناکس بود در اصل و سرشت

به تقالیب دهر کس نشود

سگ مگس را اگر کنی مقلوب

قلب آن غیر سگ مگس نشود