ایا روض الشمال فدتک نفسی

واصغران اقول فداک بال

وقالوا مل الی جهة سواها

فقلت القلب فی جهة الشمال

در بند اسیری ندهم هرگز تن

ور تفته شوم بکوره همچون آهن

آزادی خویش ار همی جویم من

یا تاج و نگین یا گور و کفن

ای دختر خوبرو بدین طبع بلند

از بام سپهر بر جهانی تو سمند

کن جهد و بدر سلسله و بگسل بند

نه تن بقضا سپار و نه سر بکمند

ای حضرت بودا و خداوند جهان

پا مال غم است مسقطالراس شهان

اژدرهائی کشیده او را بدهان

منچوری را ز کام اژدر برهان

دولت جاوید خواهم از در یزدان

«دانش » دانش پژوه صلح طلب را

آنکه نمود است وصف ذات جمیلش

غیرت ارژنگ کارگاه ادب را

فراموشم نشد پندی که میگفت

به پور خویش پیری در بخارا

که گر در کار خود جنبش کند مرد

توان سفتن به سوزن کوه خارا

بصلحیه چالمیدان بود

یتیمی که ناخوانده قرآن درست

ز حکم غیابی علی رغم حق

کتب خانه ی هفت ملت بشست

در فتح ری نمود سپهدار نامدار

کاری که خارج از هنر و زور رستمست

تاریخ این فتوح ز الهام کردگار

جد و جهاد و جهد سپهدار اعظمست

بیگانه چو شد رئیس قومی

نه جای تعجب است و حیرت

کان قوم ذلیل را رگ و پوست

خالی ز تعصب است و غیرت

شیخ عبدالغفور تبریزی

نه مسلمان نه قوم زردشت است

هستش انگشتری بسوی قفا

که در آن حلقه هر دم انگشت است

چونکه براخیه خر میر آخور

عشوه هایش همه دروغی شد

ماست را کیسه کرد و کلک قضا

بهر تاریخ گفت «دوغی شد»

تو مپندار شه مظفر مرد

شاه با عدل و داد کی میرد

عالمی را گرفته بود به عدل

رفت تا عالم دیگر گیرد

چو از جهان به جنان شد علی اکبر خان

ز ماتمش همه افکار و دل دو نیم شدند

فزود امیری دنبال غم به مصرع و گفت

هزار حیف که یک دودمان یتیم شدند

شاه ایران را برای صید بنخجیر شرف

تیر سهم و کهکشان زه چرخ گردون قوس شد

از زلال کوثر جود شهی در جویبار

نامه ی فردوسی طوسی به از فردوس شد

خازن صندوق عدلیه شدی

تا بداند مؤمن و گبر و جهود

کز برای مرده ات تا بیست پشت

اندرین صندوق جز لعنت نبود

بهنگام تقاضا هر که مال چوبداران را

شود منکر بنزد من سزایش چوب دار آید

تقاضا را محصل باید اما چون بیندیشی

محصل گاه بی چوبست و گاهی چوبدار آید

مرا عالم وطن باشد بشر خویش

نخواهم غیر ازین بنگاه و بنیاد

جز این افسانه باشد هر چه گوئی

زمین از خاک و مردم ز آدمی زاد

بخوان و خانه ات گر شکر و زر

شود خرمن گدا و دزد ناید

باین راه دراز و لقمه تلخ

مرا پا رنج و دندان مزد باید

شب پاسی را هر آنکه آماده کند

باید که به جام نیلگون باده کند

تاریخ زه مادر فیروز اینست

گربه به فراش موش سه زاده کند

مهترابا یگانه منشی تو

گرچه ایراد من خلاف بود

لیک از من بگو که در بروات

ای دو سر قاف این چه قاف بود