فغانی فی المثل در عالم خاک

اگر نان را نمی یابی وگر آب

مبر حاجت بر ارباب دنیا

که روزی می‌رساند رب ارباب

ای آنکه فلک طاق حریم حرمت را

از قدر و شرف کعبه ی ارباب صفا گفت

عمری ز طواف در این خانه فغانی

جایی نشد و مقصد و مقصود ترا گفت

آخر چو ندید از تو امید نظر و لطف

[...]

حال من و عدو مثل آتشست و نی

از تیزیش نترسم اگر نیش می شود

هر چند بیش می کند از جهل قصد من

می سوزد و جراحت من بیش می شود

ای من غلام همت مردی که بی سخن

با شاعرش سخاوت و لطف پیاپیست

و آنرا که شعر دادم و بستد بجایزه

آبستن منست اگر حاتم طیست

شرم دار از چشم مردم چند سازی ای فلک

آبروی دردمندان را روان چون آب جوی

تا بکی سرگشته گردانی پی وجهی که آن

گر دهی یکرو سیه سازی وگرنه هر دوروی

دوش بگرفت محتسب مستم

همره او پی قصاص شدم

گرم بگرفته بود همچو تبم

عرقی کردم و خلاص شدم

بندهٔ همت او باش فغانی که ز جود

هرچه گوید همه را بخشد و منت ننهد

یا نگوید که به سائل بدهم صد درهم

یا چو آرد به زبان جهد کند تا بدهد

صاحب کرمی که مرگ زر دید

بر اوج بقا بسی نکو رفت

آن کس که نخورد و بیشتر ساخت

قارون شد و در زمین فرو رفت

شاه عالم پناه اسماعیل

که جهان ملک اوست یک قلمه

روز جولان ز اسب زیر آورد

شهسواران و صاحبان رمه

سفله را هم پیاده کرد کنون

[...]