دل عزیز به این تیره خاکدان چه دهی؟
به مفت یوسف خود را به کاروان چه دهی؟
عنان به طول امل دادن از بصیرت نیست
گهر ز دست به امید ریسمان چه دهی؟
ترا گذر به غزالان قدس خواهد بود
به هر شکار سگ نفس را عنان چه دهی؟
ز عقل نیست به دریای خون شنا کردن
شعور خود به می همچون ارغوان چه دهی؟
دم فسرده به تاراج می دهد دل را
کلید با به غارتگر خزان چه دهی؟
بساط اطلس گردون تراست پای انداز
چو کفش تن ز مذلت به آستان چه دهی؟
حیات ضامن روزی است دل قوی می دار
به هرزه آب رخ خویش را به نان چه دهی؟
ملایمت به حریفان سفله بی ثمرست
زلال خضر به خار سیه زبان چه دهی؟
ز اشتیاق تو فردوس می خورد دل خویش
چو غنچه دل به تماشای بوستان چه دهی؟
تو کز گنه دل خود همچو شب سیه کردی
جواب ماه جبینان آسمان چه دهی؟
به جوی شیر تسلی نمی شود عاشق
به من به جای طباشیر استخوان چه دهی؟
جواب آن غزل است این که اوحدی فرمود
مراد دشمن و تشویش دوستان چه دهی؟
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: در این شعر، شاعر به تیرهروزیها و دشواریهای زندگی اشاره میکند و از محبوب خود میپرسد که چرا باید خود را به چیزهای بیارزش ببخشد. او به این نکته تأکید میکند که امید و آرزوهای دنيوی بیفایدهاند و اصرار دارد که باید به جای تسلیم شدن در برابر مشقات، به جستجوی حقیقت و معنای عمیقتر زندگی پرداخت. شاعر همچنین از احساس حسرت و ندامت سخن میگوید و میخواهد بداند چگونه میتوان به غمها و گناهان پاسخ داد و در نهایت به مراتب بالای روحی دست یافت. در کل، این شعر عمیق به نقد زندگی سطحی و تعلقات زودگذر میپردازد و دعوت به تفکر و جستجوی معنای واقعی میکند.
هوش مصنوعی: دل ارزشمندت را به این دنیای پست و بیارزش چه بدهی؟ چرا باید آن را به سادگی و بدون دلیل، مانند یوسف، در دست کاروانی قرار دهی؟
هوش مصنوعی: اگر به آرزوها و خواستههای بیپایان خود شتاب زده بپردازیم، نشاندهندهی نداشتن بینش و بصیرت است. آیا با امید به چیزی که به ما نمیدهد، میتوانیم از دست رفتههایمان را جبران کنیم؟
هوش مصنوعی: تو به زودی به دنیای زیبای روحانی و مقدس میروی، اما آیا میتوانی بر نفس خود که مانند سگی است کنترل داشته باشی؟
هوش مصنوعی: در اینجا گفته میشود که نمیتوان با عقل و خرد در دنیای پر درد و خونین غوطهور شد. همچنین اشاره شده که اگر میخواهی در این دنیا با شعور و فهم زندگی کنی، چه فایدهای دارد که به چیزی مشابه میپردازی که تنها زیبایی ظاهری دارد، مانند گل ارغوان. در واقع، باید به عمق موضوعات و احساسات توجه کرد و سطحینگر نباشیم.
هوش مصنوعی: دل غمگین سرما را به راحتی میفروشد؛ اما چه چیزی میتوانی به کسی که کمال زیبایی را با خشکی و بیحالی میدزدند، بدهی؟
هوش مصنوعی: به نظر میرسد که سرنوشت و قدرت دنیا به دست تو است، اما وقتی پای خود را بر روی آن میگذاری، همانند کفشی که بر تن دارد، از ذلت و خفت چه چیزی میتوانی به درگاهش تقدیم کنی؟
هوش مصنوعی: زندگی اطمینانبخش روزی است؛ پس دلت را قوی نگهدار و به هرزگی و بیهودهگری نپرداز. به این فکر نکن که با نان خود را بخورانی، بلکه به ارزش وجودیات توجه کن.
هوش مصنوعی: نرمی و محبت به دشمنان بیشعور نتیجهای نخواهد داشت. مانند این است که آب زلال و پاک خضر را به زبان خار سیاه بدهی؛ یعنی کار بیهودهای است.
هوش مصنوعی: دل من به خاطر عشق و اشتیاق تو همچون گلی در بهشت میروید. با این حال، چه چیزی میتوانی به من عطا کنی که همچون گل در تماشای باغ باشم؟
هوش مصنوعی: تو که به خاطر گناهت دل خود را مانند شب تار و سیاه کردی، اکنون چه جوابی به کسانی که چهرهای مانند ماه دارند و در آسمان میدرخشند، خواهی داد؟
هوش مصنوعی: عاشق هرگز با شیر و ناز و نعمت آرامش نمییابد. اگر به من چیزی میدهی، بجای هدیهای نرم و شیرین، تنها استخوان و سختی را میپسندم، زیرا عشق من از این چیزهاست.
هوش مصنوعی: در این شعر گفته میشود که پاسخ به سوالات و دغدغههای عاشقانه و اجتماعی چیست، به ویژه وقتی که مراد و هدف دشمن معلوم نیست و دوستان در نگرانی و اضطراب هستند. به عبارت دیگر، در مواجهه با مشکلات و تنشها، باید به چه چیزی توجه کنیم؟
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
گلا، عنان عزیمت به بوستان چه دهی؟
بتا، تعلق خاطر به سرو وبان چه دهی؟
ز سرو راست تری، یاد نسترن چه کنی
ز لاله خوبتری دل به ارغوان چه دهی؟
چو غنچه تنگ دلی را به خندهٔ چو شکر
[...]
دلا، به جبهه، در دوست را نشان چه دهی؟
صداع سجده به آن خاک آستان چه دهی؟
چو عمر من به سر راه انتظار گذشت
فریب وعده ام ای شوخ سرگران چه دهی؟
کدام میکده دیگر خمار من شکند؟
[...]
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال یک حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.