استاد امام رَضِیَ اللّه عَنه گوید این فصلها دلیل کند بر بیان عقائد مشایخ این طایفه در مسائل توحید که ما یاد کردیم بر طریق ترتیب. پیران طریقت چنین گفته اند در مجموعات و متفرّقات و مصنّفات خویش کی حق سبحانه و تعالی موجودیست قدیم و حکیم قادر و علیم قاصد و رحیم احد و باقی و صمد و او عالمست بعلم، قادر بقدرت، مرید بارادت، سمیع بسمع، بصیر ببصر، متکلّم بِکلام، حیّ بحیوة، باقی ببقاء. و او را وصفی است آنرا ید خوانند و هرچه خواهد بیافریند بر تخصیص. و او را وجه است. و صفتی است از صفات ذات و صفات ذات قائم بذات او است و نگویند غیر او است بلکه صفاتی است ازلی و نعوتی سرمدی و ذات او یک چیز است که با هیچ چیز نماند از آفریده ها، جسم نیست و جوهر نیست و صفات و اعراض نیست، اندر وهم صورة نبندد و بعقل تقدیر نتوان کرد و جهت و مکان بر وی روا نیست، وقت و زمان را بروی گذر نیست و زیادة و نقصان اندر صفات او روا نیست، و هیئت و اندازه را بدو راه نیست، و حد و نهایت او را قطع نکند، محلّ حوادث نیست، و لون بروی روا نیست و او را بمدد کس حاجت نیست، مقدورها از قدرة او بیرون نیست، و هیچ آفریده از حکم او رهائی نیابد و هیچ معلوم از علم او غائب نیست، و نه بر آنچه کند و آنچه کرد کس را عتاب و ملامت رسد بر وی و او را نگویند کجا است و چگونه است و وجود او را ابتداء نتوان گفت تا گویند کی بود و بقاء او متناهی نیست تا توان گفت اجلش سپری شد و نتوان گفت آنچه کرد چرا کرد و علّت نیست فعل او را، نگویند چه چیزست که مانندی نیست یا گویند فلانی چیزست و جدا باز توانی کردن بعلامتی از اشکال، و دیدار او از مقابله نه و بر مقابله نه. و فعل او بمشاورة نه، او را نامهای نیکوست و صفتهای بزرگ و آنچه خواهد کند آنرا که خواهد خوار کند بحکم خویش، و اندر پادشاهی او هیچ چیز نرود ا ّلا بمراد او و هیچ چیز نبود اندر ملکش مگر بقضاء او و هرچه دانست کی بودن از بودنیها خواست کی بود و آنچه دانست که نبود از آنچه بودنش جائز بود خواست کی نبود، آفریدگار کسب بندگانست اندر خیر و شر، پدید آورنده آنچه هست اندر عالم از اعیان و آثار، اندک و بسیار او و فرستندۀ رسولان بامتان نه از آنک بر وی واجب بود و عبادة فرمایندۀ بندگان امّتان بر زبان انبیاء علیهم السلام بدان سبیل کی کس را بر وی بعتاب و ملامت راه نه و مویّد کنندۀ محمّد علیه الصّلوة والسلام بمعجزهای آشکارا و علامتهای تابنده و شکسته کرد بهانها و یقین پیدا کرد و نگاه دار جمع اسلام پس از وفات رسول صلّی اللّه وعلیه وآله وسلّم بخلیفتان او. پس نگاه دار حق و ناصر او بدانچه آشکارا کرد از حجّتهاء دین بر زبان اولیاء. نگاه داشت امتی حنیفی را از گرد آمدن بر ضلالت و مدد باطل بریده کرد بدانچه دلیلها پیدا کرد و آنچه وعده کرد حقست از نصرت دین چنانک گفت: لیُظْهِرَهُ علی الدِّینِ کُلِّه ولو کره الْمُشْرِکُون.
این فصلها اشارة کند باصل پیران بر طریق کوتاهی و توفیق بخدای است عزّوجلّ.
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: استاد امام رضی الله عنه در این متن به بیان عقاید مشایخ طریقت در زمینه توحید میپردازد. او تأکید میکند که خداوند موجودیست قدیم، حکیم، قادر و عالم که صفات او ازلی و سرمدیست. خداوند جسم و جوهر نیست و نمیتوان او را با هیچ تصوری محدود کرد. او وجودی است که در زمان و مکان نمیگنجد و هیچ نقص و کمبودی در صفات او وجود ندارد. همه موجودات در اختیار و تحت سلطه او هستند و هیچ کسی نمیتواند او را مورد عتاب قرار دهد.
به علاوه، خداوند خالق هر چه در عالم وجود دارد، اعم از خیر و شر است و نبوت و رسالت پیامبران نیز از جانب اوست. امام رضی الله عنه تأکید میکند که کمک و نصرت خداوند به واسطه معجزات و نشانههای پیامبر اسلام (ص) برقرار است و او از دین خود محافظت میکند. در نهایت، این فصلها به توفیق و هدایت خداوند اشاره دارد.
هوش مصنوعی: استاد امام به این موضوع اشاره میکند که این فصلها نشاندهنده عقاید مشایخ این طایفه درباره مسائل توحید هستند که به ترتیب بیان شدهاند. پیران طریقت بیان کردهاند که خداوند موجودی قدیم، حکیم، قادر، علیم، قاصد و رحیم است. او واحد، باقی و صمد است و علم و قدرتش به گونهای است که همه چیز را درک و اداره میکند. صفات خداوند ازلی و جاودانی هستند و ذات او منحصر به فرد است. او نه جسم است و نه جوهر، بلکه فراتر از به تصویر کشیدن و عقل بشر است و در زمان و مکان قرار نمیگیرد. صفات او هیچ گونه نواقصی ندارند و نمیتوان او را اندازهگیری یا محدود کرد. او نیازی به کمک دیگران ندارد و قدرت او هرگز از محدودهاش خارج نمیشود. هیچ آفریدهای نمیتواند از حکم او فرار کند و هیچچیزی از علم او پنهان نیست. اعمال او بدون دلیل نیستند و هیچکس نمیتواند به او خرده بگیرد. او را نمیتوان در مکان یا زمان خاصی بیان کرد و موجودیت او از آغاز غیرقابل توصیف است. خداوند خالق همه چیز است و حکمت او به گونهای است که بندگانش هم در خیر و هم در شر را مورد آزمایش قرار میدهد. او پیامبران را به سوی امتش فرستاده و دینی را که مظهر اراده اوست، به روشنی اعلام کرده است. خداوند از پیامبر اسلام و ادامهدهندگان راه او حمایت میکند و وعدههایش درباره یاری دین راستین محقق خواهد شد.
هوش مصنوعی: این فصلها به استادان و نیکان اشاره میکند و بر اهمیت راههای کوتاهتر و موفقیت با یاری خداوند تأکید دارد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی آهنگهایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال حاشیهای برای این شعر نوشته نشده است. 💬 شما حاشیه بگذارید ...
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.