ای تن تو پاکتر از جان پاک
روح تو پرورده «روحی فداک»
نقطهگهِ خانه رحمت تویی
خانهبرِِ نقطهٔ زحمت تویی
راهروان عربی را تو ماه
یاوگیانِ عجمی را تو راه
ره به تو یابند و تو رهدِه نهای
مهتر ده خود تو و در ده نهای
چون تو کریمان که تماشا کنند
رُستی تنها نه به تنها کنند
از سر خوانی که رطب خوردهای
از پی ما زَله چه آوردهای؟
لب بگشا تا همه شکر خورند
ز آب دهانت رُطَبِ تَر خورند
ای شب گیسوی تو روز نجات
آتش سودای تو آب حیات
عقل شده شیفتهٔ روی تو
سلسلهٔ شیفتگانْ موی تو
چرخ ز طوق کمرت بندهای
صبح ز خورشید رخت خندهای
عالَمِ تَر، دامنِ خشک، از تو یافت
ناف زمین نافهٔ مشک از تو یافت
از اثر خاک تو مشکین غبار
پیکر آن بوم شده مشک بار
خاک تو از باد سلیمان به است
روضه چه گویم که ز رضوان به است
کعبه که سجادهٔ تکبیر توست
تشنهٔ جُلابِ تباشیر توست
تاج تو و تخت تو دارد جهان
تخت زمین آمد و تاج آسمان
سایه نداری تو که نور مهی
رو تو که خود سایهٔ نوراللهی
چار علم رکن مسلمانیات
پنج دعا نوبت سلطانیات
خاک ذلیلان شده گلشن به تو
چشم غریبان شده روشن به تو
تا قدمت در شب گیسو فشان
بر سر گردون شده دامنکشان
پر زر و دُر گشته ز تو دامنش
خشتک زر سوزه پیراهنش
در صدف صبح به دست صفا
غالیهٔ بوی تو سایَد صبا
لاجرم آنجا که صبا تاخته
لشگر عنبر علم انداخته
بوی کز آن عنبر لرزان دهی
گر به دو عالم دهی ارزان دهی
سدره ز آرایشِ صدرت زهیست
عرش در ایوان تو کرسی نهیست
روزن حاجت چو بود صبحتاب
ذره بود عرش در آن آفتاب
گر نه ز صبح آینه بیرون فتاد
نور تو بر خاک زمین چون فتاد
ای دو جهان، زیر زمین از چهای؟
گنج نهای خاکنشین از چهای؟
تا تو به خاک اندری ای گنج پاک
شرط بود گنج سپردن به خاک
گنج ترا فقر تو ویرانه بس
شمع ترا ظِلِّ تو پروانه بس
چرخ مقوس هدف آه تست
چنبر دلوَش رسن چاه تست
ایندو طرف گرد سپید و سیاه
راه تو را پیک ز پیکان راه
عقل شفاجوی و طبیبش تویی
ماه سفرساز و غریبش تویی
خیز و شب منتظران روز کن
طبع نظامی طربافروز کن
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به توصیف مقام و ویژگیهای یک فرد بزرگ و مقدس میپردازد. شاعر از پاکی جسم و روح او سخن میگوید و او را حتی بالاتر از جانهای پاک میداند. این فرد به عنوان نقطهای از رحمت و مهدِ هدایت برای مردم توصیف میشود. شاعر به ستایش ویژگیهای آن شخص، مانند زیبایی، کرامت و قدرت هدایت و دلنشینی او میپردازد. همچنین، او را محور عالم و دلیل روشنایی و حیات میداند و بر اهمیت وجودش در زندگی انسانها تأکید میکند. در نهایت، با دعوت به بیداری و نشاط، شاعر از او میخواهد تا نقش خود را در جهان به خوبی به انجام برساند.
هوش مصنوعی: بدن تو از جان پاکتر است و روح تو به خوبی پرورش یافته است. جانم فدای تو.
هوش مصنوعی: تو نقطهای از رحمت و آسایش هستی، و در عین حال، همان نقطهای هستی که زحمت و دشواری را نیز به همراه دارد.
یاوه یعنی کسی که راه و مسیر را گم کرده
هوش مصنوعی: در اینجا به این معناست که دیگران راه را پیدا میکنند، اما تو خودت راهنما نیستی. در واقع، این بیانگر این است که هر کسی باید خود رهبر و راهنمای خود باشد و نباید به دیگران اتکا کند.
هوش مصنوعی: وقتی افرادی که مهربان و با کرامت هستند، به تماشای خوبیها و نیکوکاریها مینشینند، هرگز کسی را در تنهایی و به دور از دیگران رها نمیکنند.
زَله یعنی آنچه از خوان دوست برای زادراه خود و دیگران بردارند
هوش مصنوعی: دندانهای خود را نشان بده تا همه از شیرینی کلام تو بهرهمند شوند و از لطافت کلامت شاداب شوند.
هوش مصنوعی: ای شب، موهای تو روز رهایی است و شوق تو چون آب حیات است.
هوش مصنوعی: عقل به زیبایی تو دل داده و افرادی که عاشق تو هستند، به موهای تو علاقه دارند.
هوش مصنوعی: تو مانند چرخی هستی که به بند کمربندت وابسته است و صبح که میرسد، چهرهات مانند خورشید میخندد.
عالمِ تر یعنی دنیای آلوده به گناه، دامنِ خشک یعنی پاکی، مصرع دوم یعنی: مکه از تو خوشعطر شد. ناف زمین یعنی مکه
هوش مصنوعی: به واسطهٔ خاک تو، غبار سیاه بر تن آن سرزمین نشسته و آن را به بویی مانند مشک آغشته ساخته است.
هوش مصنوعی: خاک تو به مراتب باارزشتر از باد سلیمان است؛ پس چه نیاز است که دربارهی باغ بهشت سخن بگویم، چون که آن هم در مقایسه با تو بیارزش است.
جلاب یعنی گلاب اما در اینجا یعنی نوشیدنی و شربت قند و گلاب، تباشیر صمغی است سفید رنگ که از درون نی هندی (بنبو) گیرند. در قدیم آنرا برای رفع عطش در کوزه آب میریختهاند.
هوش مصنوعی: تاج و تخت تو، نماد قدرت و عظمت توست؛ زمین زیر پای تو و آسمان بالای سرت، همگی نشان از مقام و منزلت تو دارند.
هوش مصنوعی: تو خودت نور الهی هستی و سایهای نداری که بر تو سایه افکند؛ پس در واقع، درخشش تو فراتر از سایههاست.
هوش مصنوعی: چهار علم، پایه و اساس مسلمانی توست و پنج دعا، حق تو در نوبت سلطنت و مدیریت است.
هوش مصنوعی: خاک افرادی که در جامعه ارزش کمتری دارند، به باغی زیبا تبدیل شده و چشمان کسانی که از دور نظاره میکنند، به تو روشن و روشنتر شده است.
هوش مصنوعی: وقتی که سایهی گیسوانت بر آسمان پخش میشود، قدمهایت به دور و بر میچرخند و دامنکشان به حرکت درمیآیند.
هوش مصنوعی: دامن او از طلا و جواهر پر شده و پیراهنش نیز با نخی گرانبها بافته شده است.
هوش مصنوعی: در صبح، نسیم خوشبویی را که با صفا در صدفی قرار دارد، به دوش میکشد.
هوش مصنوعی: بنابراین، در جایی که نسیم لطیف وزیده و عطر خوشی پخش شده، جلوهای از زیبایی و دلربایی نمایان شده است.
هوش مصنوعی: اگر عطر و بوی آن عنبر را به ما هدیه دهی، حتی اگر در دو عالم باشد، فرقی نمیکند که چه قدر ارزان باشد.
سدرةالمنتهی زهی از آرایش و تزیین صدر مسند توست و عرش در ایوان تو کرسیگذاریست. (زه در لغت یعنی بند و ریسمان و در اینجا یعنی طرحهای تزیینی و آرایشهایی است که بر گرداگرد جامه و ... میدوزند)
هوش مصنوعی: زمانی که درخواست و نیاز به تحقق برسد، در حقیقت آن روزنهای به سوی نور و روشنایی است و این نور مانند خورشید در آسمان، ارزش و عظمت دارد.
هوش مصنوعی: اگر نور تو از صبح آینه خارج نمیشد، چه بر زمین میافتاد؟
هوش مصنوعی: ای موجودات دنیای وجود، زیر این زمین، از چه چیز ساختهاید؟ آیا گنجی نیستید که در خاک مدفون شدهاید؟
هوش مصنوعی: تا زمانی که تو به خاک بروی، ای گنج ارزشمند، لازم است که گنج را به خاک بسپاریم.
هوش مصنوعی: ثروت و گنج تو، به خاطر فقر و نیاز تو، به هیچ تبدیل شده است و نور تو مانند شمعی است که سایهات پروانهوار دور آن میچرخد.
هوش مصنوعی: حرکت دایرهای زمان نشاندهندهی آرزوی توست و این دایره همچون دلو در چاه، تو را به سمت هدفهایت میکشاند.
هوش مصنوعی: در اینجا به دو حالتی که در زندگی وجود دارد، اشاره میشود؛ یکی روشن و مثبت و دیگری تاریک و منفی. این دو مسیر در کنار هم، نمایانگر انتخابهای مختلفی هستند که انسان در طول زندگی خود با آنها روبرو میشود.
هوش مصنوعی: عقل به دنبال درمان است و تو پزشکش هستی، تو ماهی هستی که در سفرها ایجاد روشنایی میکنی و در عین حال غریب و دور از وطن نیز هستی.
هوش مصنوعی: برخیز و شب را به انتظار روز روشن کن، روح زندگی را شاداب و خوشحال ساز.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههای دیگر
تا به حال ۱۰ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.