قلبزنی چند که برخاستند
قالبی از قلب نو آراستند
چون شکم از روی بکن پشتشان
حرف نگهدار ز انگشتشان
پیش تو از نور موافقترند
وز پَسَت از سایه منافقترند
سادهتر از شمع و گرهتر ز عود
ساده به دیدار و گره در وجود
جور پذیران عنایت گذار
عیب نویسان شکایت شمار
مِهر، دهن در دهن آموخته
کینه، گره بر گره اندوخته
گرم ولیک از جگر افسردهتر
زنده ولی از دل خود مردهتر
صحبتشان بر محکِ دل مزن
مست نهای، پای درین گل مزن
خازن کوهند مگو رازشان
غمز نخواهی؟ مده آوازشان
لافزنان کز تو عزیزی شوند
جهدکنان کز تو به چیزی شوند
چون بود آن صلح ز ناداشتی
خشم خدا باد بر آن آشتی
هر نفسی کان غرضآمیز شد
دوستیی دشمنیانگیز شد
دوستیی کان ز تویی و منیست
نسبت آن دوستی از دشمنیست
زهر ترا دوست چه خواند؟ شکر
عیب ترا دوست چه داند؟ هنر
دوست بود مرهم راحترسان
گرنه رها کن سخن ناکسان
گربه بود کز سر همپوستی
بچه خود را خورد از دوستی
دوست کدام؟ آنکه بود پردهدار
پردهدرند این همه چون روزگار
جمله بر آن کز تو سبق چون برند
سکهٔ کارت به چه افسون برند
با تو عنانبسته صورت شوند
وقت ضرورت به ضرورت شوند
دوستی هر که ترا روشن است
چون دلت انکار کند دشمن است
تن چه شناسد که ترا یار کیست؟
دل بود آگه که وفادار کیست
یک دل داری و غم دل هزار
یک گل پژمرده و صد نیش خار
مُلک هزارست و فریدون یکی
غالیه بسیار و دماغ اندکی
پرده درد هر چه درین عالم است
راز ترا هم دل تو محرم است
چون دل تو بند ندارد بر آن
قفل چه خواهی ز دل دیگران؟
گرنه تنکدل شدهای وین خطاست
راز تو چون روز به صحرا چراست؟
گر دل تو نز تنکی راز گفت
شیشه که می خورد چرا باز گفت؟
چون بود از همنفسی ناگزیر
همنفسی را ز نَفَس وام گیر
پای نهادی چو درین داوری
کوش که همدست به دست آوری
تا نشناسی گهر یار خویش
یاوه مکن گوهر اسرار خویش
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این شعر به بررسی روابط انسانی و دوستیها میپردازد. شاعر به نفوذ و تاثیرات قلب و احساسات در رفتار آدمها اشاره کرده و میگوید که برخی افراد به ظاهر دوستان خوبی هستند، اما در باطن نقشههای دیگری دارند. او از تضاد بین محبت واقعی و محبت ظاهری سخن میگوید و این نکته را خاطرنشان میکند که تنها ظاهر خوب و محبت نمیتواند نشاندهنده صداقت باشد. همچنین به اهمیت آگاهی دل از وفاداری و صداقت دیگران اشاره کرده و بیان میکند که شناخت واقعی دوستان تنها به وسیله دل ممکن است. شاعر نتیجه میگیرد که در روابط انسانی باید با احتیاط رفتار کرد و از دوستیهایی که بر مبنای نفاق و تظاهر شکل گرفتهاند، دوری جست.
هوش مصنوعی: چندین بار قلب را ضربه زدند و با این کار، شکلی نو و زیبا از آن ساختند.
شکم از روی: سکه تقلبی، سکهای که شکم و باطنش ناخالص و از فلز روی باشد. (از حاشیه نسخه وحید دستگردی)
هوش مصنوعی: در حضور تو، نور و روشنایی بهتر و هماهنگتر است، اما پشت سر تو، سایهها و نفاق بیشتر نمایان میشود.
هوش مصنوعی: شمع به سادگی و روشنی خود مشهور است، اما در عین حال عود، با عطر و دود خود، حالت پیچیدهتری را به وجود میآورد. در دیدار با دیگران، سادگی و پیچیدگی هر یک به شکلی خاص جلوهگر میشود.
هوش مصنوعی: مردم عیوب یکدیگر را فقط به خاطر محبت و لطفی که نسبت به هم دارند، به حساب نمیآورند و از آن شکایت نمیکنند.
هوش مصنوعی: عشق و محبت، در دل خود بر hatred انباشته و جمع کردهاند، مانند گرههایی که به هم پیچیده و محکم شدهاند.
هوش مصنوعی: اگرچه که زندگی خواهد کرد، اما دلش همچنان افسرده و از خود مرده است.
هوش مصنوعی: به حرفهای آنها توجه نکن، چون تو هنوز در حال مستی هستی و نباید در این لحظه به دنبال دوستیهای ظاهری باشی.
خازن کوه: صدا و آواز انعکاس شونده در کوه. غَمْز: سخنچینی. مده آوازشان: بانگشان مزن یا با آنها همصحبت مشو.
هوش مصنوعی: کسانی که به خاطر تو خود را مهم و عزیز میدانند، در تلاشاند تا به تو برسانند که ارزش و اهمیت دارند.
هوش مصنوعی: اگر صلحی بر پایهی نداشتن خشم خدا باشد، آن آشتی محکوم به عدم است و بر این سازش باید نفرین فرستاد.
هوش مصنوعی: هر که با هدف خاصی نفس بکشد، دوستیاش به دشمنی تبدیل میشود.
هوش مصنوعی: دوستی که بین تو و من وجود دارد، برعکس دشمنی است که بین دو نفر دیگر میتواند باشد.
هوش مصنوعی: دوست تو چطور میتواند زهر را دوست بدارد؟ او حتی نمیتواند عیوب تو را بشناسد و درک کند. هنر و مهارت واقعی از درک عمیق و آگاهانه ناشی میشود.
هوش مصنوعی: اگر دوستی باشد که بتواند دردها را تسکین دهد، خوب است، وگرنه بهتر است که به سخن افراد بیارزش اهمیتی ندهی.
هوش مصنوعی: گربهای بود که از سر محبت، فرزند خود را خورد.
هوش مصنوعی: کدام دوستی را میگویی؟ آیا آن دوستی که همواره در پشت پرده است و در میان این همه مشکلات و چالشها خود را پنهان کرده، میتواند دوست واقعی باشد؟
هوش مصنوعی: تمامی کسانی که از تو جلوترند، به چه روش جالبی موفق شدند که کارهای خود را با سکهای که متعلق به توست، پیش ببرند؟
هوش مصنوعی: در شرایط ضروری و لحظاتی که نیاز است، چهرهها و رفتارها با تو هماهنگ و متناسب میشوند.
هوش مصنوعی: اگر کسی که دوستت دارد، روشنفکر است، اما قلبش این دوستی را انکار کند، او در حقیقت دشمن توست.
هوش مصنوعی: تن نمیتواند درک کند که دوست تو کیست، فقط دل است که میداند چه کسی وفادار است.
هوش مصنوعی: تو فقط یک دل داری و آن پر از غم و اندوه است، در حالی که تنها یک گل پژمرده در دلت داری و صد خار دردناک اطراف آن را احاطه کردهاند.
مُلک بسیار است آنچه یکی است و گرانبها، فریدونِ دل است.
هوش مصنوعی: هر چه در این دنیا درد و رنج وجود دارد، دل تو به رازی آشناست و به آنچه در دل تو میگذرد، واقف است.
هوش مصنوعی: وقتی دل تو هیچ محدودیتی ندارد، چه انتظاری از دلهای دیگران میتوانی داشته باشی؟
هوش مصنوعی: اگر بخواهی به دلایل شخصی خودت را از دیگران دور کنی، این کار اشتباهی است. رازها و احساسات تو باید مانند روز روشن باشند و نباید پنهان بمانند.
هوش مصنوعی: اگر دل تو از تنگی چیزی را بگوید، پس چرا شیشهای که مشغول نوشیدن است، حرفی نمیزند؟
وام گیر: یاد بگیر، بیاموز.
هوش مصنوعی: در این داوری که در آن قرار داری، تلاش کن تا کسی همدل و همراه برای خود پیدا کنی.
هوش مصنوعی: تا زمانی که ارزش و صفات محبوب خود را نشناسی، در مورد چیزهای بیارزش صحبت نکن و اسرار خود را فاش نکن.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۵ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.