تختهٔ اول که الف نقش بست
بر در محجوبه احمد نشست
حلقهٔ حی را کالف اقلیم داد
طوق ز دال و کمر از میم داد
لاجرم او یافت از آن میم و دال
دایرهٔ دولت و خط کمال
بود درین گنبد فیروزه خشت
تازه ترنجی ز سرای بهشت
رسم ترنج است که در روزگار
پیش دهد میوه، پس آرد بهار
«کُنتُ نبیّا» چو علَم پیش برد
ختم نبوت به محمد سپرد
مه که نگیندانِ زبرجد شدهست
خاتم او مهر محمد شدهست
گوش جهان حلقهکش میم اوست
خود دو جهان حلقهٔ تسلیم اوست
خواجه مساح و مسیحش غلام
آنت بشیر اینت مبشر به نام
امیِ گویا به زبان فصیح
از الف آدم و میم مسیح
همچو الف راست به عهد و وفا
اول و آخر شده بر انبیا
نقطهٔ روشنتر پرگارِ «کن»
نکتهٔ پرگارترین سخن
از سخن او، ادب آوازهای
وز کمر او، فلک اندازهای
کبر جهان گرچه بسر بر نکرد
سر به جهان هم به جهان در نکرد
عصمتیان در حرمش پردگی
عصمت از او یافته پروردگی
تربتش از دیده جنایت ستان
غربتش از مکه جبایت ستان
خامشی او سخن دلفروز
دوستی او هنر عیبسوز
فتنه فرو کشتن ازو دلپذیر
فتنه شدن نیز برو ناگزیر
بر همه سر خیل و سر خیر بود
قطب گرانسنگ سبکسیر بود
شمع الهی ز دل افروخته
درس ازل تا ابد آموخته
چشمهٔ خورشید که محتاج اوست
نیم هلال از شب معراج اوست
تختنشین شب معراج بود
تخت نشان کمر و تاج بود
داده فراخی نفس تنگ را
نعل زده خنگ شبآهنگ را
از پی باز آمدنش پای بست
موکبیانِ سخن ابلق بهدست
چون تک ابلق به تمامی رسید
غاشیهداری به نظامی رسید
با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
هوش مصنوعی: این متن شعری دربارهی ویژگیها و مقام پیامبر اسلام، محمد (ص) است. شاعر با استفاده از نمادها و استعارهها به معرفی شخصیت پیامبر و نقش او در تاریخ بشر پرداخته است. او از کلمات و حروف (الف و میم) به عنوان نمادهای الهی استفاده کرده و به مقام نبوت اشاره کرده است. همچنین، بر اهمیت علم و هدایت پیامبر تأکید شده و به اثری که او بر جهان دارد اشاره گردیده.
شاعر همچنین روی صفات او همچون صداقت، کمال و مهربانی تأکید دارد و او را به عنوان الگوی بشریت معرفی میکند. در ادامه، به فضایل نورانی پیامبر و تأثیر او بر عالم هستی پرداخته میشود و در نهایت به جایگاه او در معراج و ارتباطش با خدا اشاره میشود. در مجموع، این شعر تجلیلی از مقام رفیع پیامبر اسلام و تاثیر او بر روح و قلب انسانهاست.
اولین صفحه و چارچوبی که الف برآن نقش بست بر در سرای محجوب احمد نشست.
اولین حلقه «حا» وجود که بستهشد به طوق خدمت «د» و کمر خدمت «م» او درآمد.
بنابراین او از آن میم و دال، کمال نیکبختی و زیباییِ کمال را یافت.
در این گنبد فیروزهخشت و آبی فلک، او درخت پرطراوت ترنجی از بهشت بود.
رسم و طبیعتِ ترنج است که اول میوه میدهد سپس بهار میآورد.
وقتی که «کنت نبیا» علم شاهی را پیش برد، ختم پیامبری را به محمد (ص) سپرد. (کنت نبیا اشارهاست به حدیث پیامبر که فرمود: «من نبی بودم آنگاه که آدم بین آب و خاک بود»)
هوش مصنوعی: مهی که در زیبایی و درخشش فوقالعاده است، به مانند نگین زبرجد جلوهگر میشود و این نشان از عشق و اهمیت خاتم به پیامبر محمد دارد.
هوش مصنوعی: گوش کل جهان مانند حلقهای است که به نام میم او میچرخد و تمامی دو جهان در تسلیم او قرار دارند.
هوش مصنوعی: این بیت به عشق و علاقه عمیق فردی نسبت به کسی اشاره دارد که او را برای پیامی خوش و شاداب به دنیا معرفی میکند. در واقع، شاعر از کسی میگوید که در عشق و محبت، به نوعی خدمتگزار و راهنمای او است و این ارتباط به نوعی مقدس و محترم تلقی میشود.
هوش مصنوعی: این جمله به توانایی برقراری ارتباط و بیان شفاف و مؤثر اشاره دارد. میگوید که کسی با علم و آگاهی میتواند به راحتی و به طور فصیح صحبت کند، انگار که از الف و ب اولیه و پایهای شروع کرده و درک عمیقی از مفاهیم دارد. این بیان همچنین میتواند به نسبتهای خدایی و انسانی اشاره کند، یعنی دانش و حکمت از دو منبع مختلف، یکی انسانی و دیگری روحانی.
هوش مصنوعی: مانند حرف "الف" که آغاز و پایان است و همیشه به عهد و وفا پایبند میماند، پیامبران نیز در تمام مراحل خود وفادار و راستگو بودهاند.
هوش مصنوعی: نقطهای که با پرگار مشخص میشود، بیانگر مهمترین و دقیقترین نکته است.
هوش مصنوعی: سخنان او به عنوان نشانهای از ادب در جامعه شناخته میشود و قامت او به اندازهای بلند و باارزش است که مانند فلک میباشد.
هوش مصنوعی: عظمت و arrogance این دنیا هرچقدر هم که زیاد باشد، در نهایت هیچ چیز از خود به جا نمیگذارد و به زندگیام در این جهان هم تأثیری ندارد.
هوش مصنوعی: عصمتداران در آستان او به پاکی و خردمندی دست یافتهاند و از لطف و پرورش او بهرهمند شدهاند.
خاک او از چشمان انسانها ظلم و ستم و گناه را میگیرد (پاک و بینا میکند) و دوری و غربت او (در مدینه) از مکه، جبایت میگیرد.
هوش مصنوعی: سکوت او جذاب و دلنشین است و دوستیاش هنری است که عیبها را میپوشاند.
هوش مصنوعی: خواباندن یا خاموش کردن فتنهها و مشکلات برای انسان لذتبخش است، اما در نهایت گرفتار شدن در دام این فتنهها نیز از آن گریزی نیست.
هوش مصنوعی: این جمله به نوعی از فضیلت و مقام عالی اشاره دارد. میگوید که در جمع و در میان مردم، کسی که دارای ویژگیهای برجسته و نیکو است، همیشه مورد توجه و احترام قرار میگیرد و از سایرین سبقت میگیرد. این شخص با سبکی و آسودگی در زندگی خود، ارزشها و خوبیها را به نمایش میگذارد.
هوش مصنوعی: شمع الهی از دل پرشور خود درسی را یاد گرفته که از آغاز تا همیشه ادامه دارد.
هوش مصنوعی: چشمهٔ نور خورشید که به آن نیاز دارد، هلال نیمی از شب است که به خاطر زیباییاش در آسمان میدرخشد.
هوش مصنوعی: در شب معراج، بستر و جایگاه اصلی او با نشانههایی از کمربند و تاج زینتافته بود.
هوش مصنوعی: در اینجا، صحبت از آن است که به کسی که دچار تنگی نفس است، در حالی که شب و سکوت اطراف او را احاطه کرده، فرصتی برای آرامش و تنفس بهتر داده شده است. به عبارت دیگر، در فضایی دلتنگ و تاریک، امکان آزاد شدن و تنفس آسان فراهم گردیده است.
هوش مصنوعی: بعد از اینکه او بازگشت، گروهی از سخنوران با دستهای روشن و درخشان به دنبالش آمدند.
هوش مصنوعی: وقتی که اسب آبیسفید به تمامی جمال و زیبایی خود رسید، به طور مرتب و منظم به نمایش درآمد.
پیشنهاد تصاویر مرتبط از منابع اینترنتی
راهنمای نحوهٔ پیشنهاد تصاویر مرتبط از گنجینهٔ گنجور
معرفی ترانههایی که در متن آنها از این شعر استفاده شده است
تا به حال ۴ حاشیه برای این شعر نوشته شده است. 💬 من حاشیه بگذارم ...
reply flag link
reply flag link
reply flag link
reply flag link
برای حاشیهگذاری باید در گنجور نامنویسی کنید و با نام کاربری خود از طریق آیکون 👤 گوشهٔ پایین سمت چپ صفحات به آن وارد شوید.